10 april 2013 -
Naar aanleiding van de suïcide van twee jongeren is ‘pesten’ de laatste tijd meer in het nieuws. Gerrie Vogels van Vogels Organisatieadvies: "Het is al langer bekend dat pesten kan leiden tot ernstige klachten. Zo indringend is het effect ervan. Van laag zelfbeeld, psychosomatische klachten, slaapproblemen, schrikachtigheid en gebrek aan vertrouwen tot en met de wens tot de beëindiging van het leven."
Het feit dat gerichte agressie tegen u als persoon plaatsvindt op structurele basis, en tegelijkertijd op de meest verwachte en onverwachte momenten, maakt het verschijnsel van pesten indringend, vervelend én schadelijk. Dikwijls kan de persoon zelf het proces niet stoppen omdat er teveel overmacht is. ‘Dan moet híj maar aan zijn weerbaarheid werken’ werkt dus niet.
Wat is pesten?
Er is een misverstand dat we allemaal wel weten wat pesten op het werk is. Het gaat echter niet om wat u pesten vindt, of de ander. Ook niet of het de bedoeling is geweest om te pesten of niet. U hoeft alleen maar te kijken naar het gedrag, te luisteren naar het verhaal. De definitie van pesten op het werk luidt als volgt: systematisch vernederend intimiderend of vijandig gedrag, binnen een arbeidsorganisatie, gericht op steeds dezelfde persoon, die zich hiertegen niet kan verweren.
Hoe uit pesten op het werk zich?
• Sociaal isoleren Iemand negeren. Iedereen behalve één uitnodigen voor de lunch of een uitje en alle anderen wel.
‘Ze gaan iedere vrijdag naar de McDonalds, mij wordt nooit iets gevraagd.’
• De werkinhoud onaangenaam of het werk onmogelijk maken
Geen antwoord geven op vragen, informatie niet of onjuist doorgeven, spullen kwijtmaken of taken wegnemen.
‘Ik moet re-integreren, maar ik mag niet op mijn eigen werkplek, ontvang geen post of e-mail en heb geen telefoon. Zo kan ik mijn werk niet doen’
• Bespotten Over uiterlijkheden, leefstijl of een accent, bijvoorbeeld.
‘Als er een bezoeker met donkere huidskleur komt, zeggen mijn collega’s: hé, je familie uit het oerwoud is gearriveerd’
• Dreigementen
Het dreigen met de beëindiging van een (tijdelijk) contract en belemmering van doorgroeimogelijkheden.
‘Ik krijg anonieme brieven thuis waarin staat dat ik een vreselijke collega ben’
• Seksuele intimidatie Met de ogen uitkleden, seksistische grappen, uitvoerige verhalen over seks, aanrakingen.
‘Ik krijg alsmaar cadeautjes. Ik zeg dat ik ze niet wil hebben, geef ze terug en hopla, dan ligt er weer een in mijn postvak’
• Fysiek geweld
Duwen, stompen, enzovoort.
‘Op een koude winterdag trok ik mijn jas aan en toen ik mijn handen in mijn zakken stak, had ik glasscherven in mijn handen, tot bloedens toe’
• Roddelen
Het beruchte ‘praten óver in plaats van mét’. Roddel kleurt het beeld over iemand, hetzelfde geldt voor geruchten verspreiden.
‘Er werd gezegd dat ik het met de baas had gedaan om deze functie te krijgen’
• Racisme/Discriminatie
Het bovenstaande, maar dan gericht op iemand met een andere huidskleur, geloof, ras of geaardheid.
‘Ze maken apengeluiden telkens ik hun bureau passeer’
Een aantal werknemers in onze praktijk met burn-out zijn ook gepest en lopen daar vaak nog lang mee rond. Naast het feit dat deze groep niet werkt (productie) is er naast het financiële aspect van de loonkosten die gewoon doorgaan ook nog het gevaar dat deze medewerker nooit meer terug zal komen. Als dit soort zaken leiden tot een rechtzaak en de werknemer heeft aangegeven aan de leidinggevende gepest te worden legt de rechter steeds vaker een claim op aan de werkgever!
Schadevergoedingen van enkele tonnen zijn al uitgekeerd aan werknemers met psychische klachten en het is maar wachten tot het UWV vanuit de WIA deze verantwoordelijkheid ook gaat afschuiven op de werkgever met alle gevolgen van dien.
Pesten op het werk door leidinggevenden is inderdaad een groot probleem. Wat naar buiten komt is slechts het topje van de ijsberg. Zie o.a. de situatie bij het COA, de Stadsbank Oost-Nederland, de gemeente Zevenaar, enzovoort. Je beseft pas wat het met je doet wanneer je zelf het doelwit bent. Toch is het goed dat organisatie-adviseurs en burnout-specialisten hier aandacht aan besteden.
Ik vind dit een heel goed artikel. MoL heeft trouwens een zeer interessant archief over ''pesten''.
In mijn Haagse kinderpsychologische praktijk kom ik pesten geregeld tegen.Mijn reactie op een vorig artikel wil ik hier nogmaals meegeven om te laten zien dat er ook mogelijkheden zijn om op te treden tegen de pester. Deze heeft heel vaak de lachers op zijn hand en moet zo worden aangepakt dat zijn sociale positie verlaagd wordt: (Klik hier)