Stel je voor dat je op de sociale media een reactie hebt gegeven op een bericht, waarmee je het voor de verandering eens níet helemaal eens bent. Of stel je voor dat je zelf een bericht hebt geplaatst dat niet strookt met de gangbare opinie: je strijkt tegen de haren in.
Voor degenen die mij volgen op de sociale media zal het vast opgevallen zijn dat ik me constructief-kritisch opstel ten opzichte van de manier waarop we ons als individuen in onze kleine sociale groepen gedragen en wat de effecten daarvan zijn op onze organisaties, de samenleving en de menselijke beschaving als geheel.
"In 1886 publiceerde de Schotse auteur Robert Louis Stevenson de gothic novel ‘The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde’, die in 1941 door de Amerikaanse filmregisseur Victor Fleming werd verfilmd. Het verhaal gaat over een extreme vorm van schizofrenie, waarbij een sympathieke persoon van goede natuur, Henry Jekyll, onder invloed van een chemisch brouwsel transformeert tot een moorddadige crimineel, Edward Hyde."
Ik zag een post voorbij komen waarin iemand een foto had geplaatst van een bedrijfsparkeerplaats. Op de parkeerplaats met de markering ‘directie’ stond duidelijk géén directie-bolide geparkeerd. Een werknemer was blijkbaar zo brutaal geweest zijn autootje daar neer te zetten.
Ik kom ze regelmatig tegen op de (a)sociale media: klimaattrollen. Ze vinden ergens een klimaatgrafiek waar ze een stukje uit knippen, ze sturen een link naar een dubieuze website die door mensen veroorzaakte klimaatverandering ontkent of ze zeggen ‘in 1976 was het óók heel warm’.
Ik zag een visualisatie voorbijkomen van de uitstoot van broeikasgassen verdeeld over de wereld. In deze verbeterde analyse kun je nu nóg beter zien wie de vervuilers zijn. Oké. En nu? De landen die de minste broeikasgassen uitstoten, zowel historisch als op dit moment, hebben het minste kapitaal om terug te vechten.
Ik zie momenteel talloze berichten voorbijkomen over AI als ChatGPT en ik scrol regelmatig door de commentaren heen. Iedere keer weer lopen de rillingen over mijn rug. Zien jullie het dan niet? De geest is uit de fles! En hij lacht om ons gekronkel, geneuzel en geprotesteer, giert het uit van genoegen over onze initiële gevoelens en gedachten.
Jan is een notoire zware klager. Hij is gepokt en gemazeld in het zeuren en zaniken. De helft van zijn dominante, extroverte gedrag is te verklaren vanuit zijn erfelijke eigenschappen. De andere helft wordt veroorzaakt door omgevingsfactoren. Maar Jan vindt van zichzelf helemaal niet dat-ie klaagt! Ándere mensen klagen. Dat is de klaagparadox. Zelf vindt hij zich namelijk een hele peer, een passioneel mens maar hij maakt zich wél voortdurend zorgen over van alles.
Jan is een notoire zware klager. Hij is gepokt en gemazeld in het zeuren en zaniken. De helft van zijn dominante, extroverte gedrag is te verklaren vanuit zijn erfelijke eigenschappen. De andere helft wordt veroorzaakt door omgevingsfactoren. Maar Jan vindt van zichzelf helemaal niet dat-ie klaagt! Ándere mensen klagen. Dat is de klaagparadox. Zelf vindt hij zichzelf namelijk een hele peer, een passioneel mens maar hij maakt zich wél voortdurend zorgen over van alles.
Welke keuzes hebben de paniekzaaier, de antivaccinist en de samenzweringstheorist zodra hun verhalen zijn debunked? Paniek en twijfel zijn namelijk razendsnel gezaaid maar heel moeilijk uit te roeien. De nuance, observatie, onderzoek, feiten en bewijs zijn, helaas, geen goede onkruidbestrijders. Wie het eerst komt, wie het eerst ‘maait’.
Op maandag 7 november 2022 waren meer dan honderd staatslieden in de wereld bijeen voor de inmiddels zevenentwintigste klimaatconferentie, in Egypte deze keer. Samen hebben ze gesproken over door mensen veroorzaakte klimaatverandering, die inmiddels geen plek op aarde onberoerd laat en zelfs aan het versnellen is. Zou het ook maar iets veranderen, denk je?
Wat zou er gebeuren als je het vermogen had om in een almachtige helikopter te stappen en vanaf de rand van de atmosfeer naar beneden te kijken, zodat je kunt zien wat acht miljard individuen verdeeld over tweehonderd landen aan het doen zijn, zowel zakelijk als privé? Zou dat ook maar iets veranderen aan jouw eigen doen en laten?
Het begrip organisatorische volwassenheid is ons doorgaans wel bekend. We denken dan aan de 'optimalisatie en professionalisering van de hard skills' van een organisatie. Maar dan vergissen we ons, want het gaat juist over de soft skills. Sterker nog: niet alleen een individu kan zich als een puber gedragen. Teams, afdelingen, business units en complete organisaties kunnen laagvolwassen gedrag vertonen. En dat zet zich net zo makkelijk door naar de gehele menselijke beschaving.
