Powerpoint is leuk voor mensen die niet zeker zijn van hun presentatie of die spreekangst hebben. Je kunt de aandacht van jezelf namelijk verplaatsen naar Powerpoint of Prezi. Maar heeft het meerwaarde? En voor wie heeft het meerwaarde? Een presidentskandidaat zal beslist nooit powerpoint gebruiken en daar is een goede reden voor.
Boek of film?
Wanneer je een goed boek hebt gelezen geniet je daar nog lang van na. In een enkel geval lees je het boek een tweede keer. Later blijkt dat het boek is verfilmd. Natuurlijk wil je dan ook de film zien. Het zal je ongetwijfeld ooit zijn overkomen dat de film totaal niet lijkt op hoe jij het boek hebt gelezen en in je hoofd hebt verfilmd. De film blijkt dan een grote tegenvaller.
Powerpoint kun je het best vergelijken met een film. Het risico zit er in dat het beeld wat je de luisteraar/kijker voorschotelt tegenvalt omdat die het onderwerp totaal anders voor zich ziet.
Onderwerp bezuinigen
Stel je voor dat de presidentskandidaat het zou hebben over bezuinigingen op defensie, en beelden laat zien van tanks, geweren en bommenwerpers. Veel mensen begrijpen dat, maar het maakt weinig indruk. Stel dat er beelden worden getoond van militairen die gewond of gehandicapt terug komen van hun missie. Veel mensen zullen reageren dat dit wel erg beneden peil is om op die manier de kiezer te beïnvloeden. Gesteld dat er beelden worden getoond van rijkdom zoals mooie auto’s, huizen en zwembaden die na bezuinigingen voor iedereen weer mogelijk zijn. Dan zullen veel mensen afhaken door te zeggen.: "Ja, maar dat hoeft van ons niet, we zijn met minder ook tevreden". Stel dat wordt getoond dat er drie jaar bezuinigd moet worden om het over drie jaar allemaal weer beter te hebben dan vandaag. Dan maakt iedereen daar zijn eigen ideale beeld van. Zolang er maar geen powerpoint wordt gebruikt.
Mark Rutte
Mark Rutte bezoekt tal van bedrijven waar hij zijn licht opsteekt over de gang van zaken die ook het landsbelang dienen. Het strekt hem tot eer dat hij altijd voor zijn komst laat weten, niet gesteld te zijn op powerpoint presentaties. Mark Rutte is niet zo maar minister president want hij wijdt zich uitstekend van zijn taak. Zo wenst hij zich op geen enkele wijze te laten manipuleren door Powerpoint of Prezi.
Hij luistert graag naar wat belanghebbenden hem te vertellen hebben en kijkt met interesse naar de film die zij hem beschrijven. Hij is slimmer dan de meeste van zijn tegenstanders en krijgt zo een uitstekend beeld van waar het om gaat.
Is powerpoint voor domme mensen?
Soms lijkt het er op. In veel bedrijven is het cultuur om tijdens presentaties, powerpoint te gebruiken. Het kost veel tijd om het voor te bereiden. De directie die de presentaties mogen mag beoordelen, wordt lui gehouden. Immers, zij hoeven hoeft zich op geen enkele manier nog in te spannen om een beeld te vormen van waar het om gaat. Niets wordt aan de fantasie van de directie over gelaten en powerpoint maakt het een bestuur te gemakkelijk. Want diegene die toevallig het beste beeld heeft overgebracht, wint.
Powerpoint is voor mietjes
Schaf de cultuur af van Powerpoint! Diegene met de ideale beelden die toevallig overeenkomen met die van jou, gaan winnen. Maar besef dat dit lulkoek is. Powerpoint is voor mietjes die angst hebben om te presenteren en niet voor durvers. Durvers vertellen je waar het echt om gaat en beschrijven je dat. Zij geven je een eerlijke kans om naar de innerlijke film van hun visie te kijken, waardoor je gemakkelijker een besluit neemt.
Uitzonderingen
Gebruik Powerpoint het liefst voor zaken die moeilijk te beschrijven zijn. Zo adviseer ik een architect wél om powerpoint te gebruiken. Immers, het gaat hier om een exacte beschrijving van wat een bepaald project gaan worden. Een politicus adviseer ik om dat beslist om niet te doen.
Presenteren zonder powerpoint
Iedereen kan goed leren presenteren. Zonder sheets heeft je presentatie meestal meer impact. Belangrijk dat je leert om je houding, je kijkgedrag en je stem optimaal in te zetten. Een presentatie waarvan de boodschap visueel blijft hangen levert je veel op. Immers, je bedrijf, product of dienst wordt geloofwaardiger en krijgt meerwaarde.
De factor tijd
De voorbereiding van een presenatie met powerpoint duurt in de regel lang. Er moeten plaatjes worden gezocht of worden gemaakt. Tien slides is wel erg weinig, zo denken de meesten. Dus om indruk te maken dienen meer dan twintig slides te worden gemaakt.
Ik vraag me af of er geen directie is die zich realiseert hoeveel tijd Powerpoint kost die en wat uiteindelijk niemand iets oplevert. De directie zeker niet omdat slides altijd meestal een vertekend beeld geven. Het is de perceptie van de spreker die op een onnatuurlijke manier tot stand is gekomen.
dank voor dit pleidooi. Het is al lange tijd een doorn in mijn oog. Het gaat dan niet meer over presenteren maar het voorlezen van wat er op de overheadprojector staat.
Nogmaals dank.
Jan Jegen
|
|
27
-
03
-
2012
|
08
:
12
uur
Beste Pieter,
Je argumenten om powerpoint niet te gebruiken kun je natuurlijk ook omdraaien. Dat in combinatie met het presenteren van alleen je statements (in combinatie met een plaatje)maakt je presentatie juist krachtiger.
John
|
|
27
-
03
-
2012
|
08
:
57
uur
Ach, weer zo eentje. Het is niet PowerPoint wat de presentatie slecht maakt, het is de presentator. Beelden zeggen meer dan woorden. En begin nou niet over de flipchart want het gekrabbel is vaak niet te lezen.
Als je PowerPoint goed gebruikt, is het een meerwaarde voor je presentatie. Het moet je verhaal niet vertellen, maar ondersteunen en bekrachtigen.
PowerPoint (met twee hoofdletters) is een plaag geworden, poneert de auteur. Beter gezegd: niet PowerPoint zélf is de plaag, maar het misbruik ervan. En dat leidt o.a. tot een te laag rendement door te veel tijd in de vormgeving en te weinig tijd in de inhoud te investeren.
Je kunt net zo'n verhaal schrijven over verkeerd gebruikte flip-overs, overheadprojectoren, persberichten die rechtstreeks de prullenbak ingaan, beleidsnota's die niemand leest, films waar niemand naar kijkt en sprekers waar niemand naar luistert.
Niet het middel is de kwaal, maar het verkeerd toepassen van het middel.
Hoe moet het dan wel? De heer Frijters geeft zelf het antwoord: de trefwoorden zijn aandacht en interactie.
En dan maakt het niet uit welk middel je gebruikt ter ondersteuning of aanvulling. Sommige mensen hebben aan zichzelf genoeg om een verpletterende indruk te maken, anderen lukt het zelfs met mediageweld niet. Weer anderen maken juist indruk door de subtiele combinatie van middel en persoon.
Kortom, communiceer op je eigen manier en kies daarbij het middel dat bij jou past.
Rob
|
|
28
-
03
-
2012
|
09
:
12
uur
Dag Pieter,
Ik kan me helemaal vinden in je pleidooi voor drastische inperking van het aantal ppt-presentaties c.q. het aantal sheets per presentatie. Dank daarvoor!
Wat je artikel voor mij meer waarde zou geven, is onderscheid tussen allerlei feiten en waarnemingen, en jouw persoonlijke mening/oordelen/analyses m.b.t. die feiten en waarnemingen.
Wat mij betreft 'kwijt onze minister president zich helemaal niet uitstekend van zijn taak' bijvoorbeeld. 'Powerpoint is voor mietjes die angst hebben om te presenteren en niet voor durvers...'. Ik voel me bij zo'n uitspraak erg ongemakkelijk omdat ruimte, keuzevrijheid en respect voor mij belangrijk zijn. Het zou me helpen als je i.p.v. 'het is zo...' kiest voor 'ik ben van mening...' o.i.d.
Hartelijke groet,
Rob
Ed
|
|
28
-
03
-
2012
|
11
:
56
uur
Beste Pieter,
Niet je sterkste artikel. Het nodige is al gezegd in de vorige reacties. PowerPoint bepaalt niet de kwaliteit van een presentatie, maar hoe je het gebruikt. Je kunt bij de doe-het-zelf zaak een hamer, beitel en schaaf kopen, maar dat maakt je nog geen meubelmaker. Inderdaad Rutte maakt geen gebruik van ppt, Obama wel van autocues. Dus neem dat wat werkt. En trouwens Al Gore is de wereld rond gegaan met zijn presentatie ''An Inconvenient Truth'' met powerpoint. en laten we Steve Jobs niet vergeten, zijn presentaties (Met Keynotes), staan nog steeds op eenzame hoogte. Het geheel moet congruente communicatie geven, en de juiste visuals zijn dan belangrijk.Het is duidelijk, dat als mensen niet de vaardigheden hebben om goede presentaties te geven, zich vasthouden aan de mogelijkheden van alles wat mogelijk is met powerpoint en proberen dan ook alle toeters en bellen te gebruiken van dat pakket.
Groet,
Graag reageer ik op enkele reacties.
Aan G.A. de Valk: dat is ook wat mij het meest stoort. Zelfs bij mij op de Rotary is er nauwelijks een presenatie zonder PowerPoint. Behalve onze burgemeester die deed het tot op heden wel zonder dat instrument.
Aan John: wanneer het beeld krachtiger is dan het voorstellingsvermogen van de luisteraar, adviseer ik PowerPoint. In alle andere gevallen NIET!
Jan Jegen heeft gelijk. Een leuk plaatje bij dit column maakt het krachtiger. Maar een column is géén PowerPoint.
Albert: fijn dat we het met elkaar eens zijn, op 1 punt na: voorkom zoveel mogelijk het gebruik van PowerPoint en over de uitzonderingen ben ik duidelijk geweest.
Rob: ben het met je eens dat 'mietjes' geen aardige formulering is. Een vriend van mij is orthopedisch chirurg en gebrukt op congressen ook powerpoint. Maar hij laat datgene zien wat buiten het voorstellingsvermogen van de luisteraar valt. Soms is helaas PowerPoint ook bedrijfscultuur en dan MOET het. Tja, dan doe je dat gewoon en ben je geen mietje.
Ed: Obama maakt gebruik van autocue en dat deed Balkenende het laatste jaar ook. Gelukkig voor de luisteraar kan die niet zien wat de spreker VOORLEEST. Autocue is voor nieuwslezers die hun teksten op een scherm voor zich zien en voorlezen. Al Gore liet beelden zien die ons voorstellingsvermogen te buiten gingen en pas dan is PowerPoint het ideale middel. Steve Jobs liet zien dat een I Phone kleiner was dan een envelop. Geweldig!
Ed Voorhaar
|
|
29
-
03
-
2012
|
12
:
44
uur
Beste Pieter,
Bedankt voor je feedback. Al de technologie, welke gebruikt wordt moet ter ondersteuning zijn van de boodschap, welke je wilt communiceren? Of dit autoque, ppt of zoals je bij TED ziet, schermen op de grond, als je maar je de bedoeling van je boodschap overbrengt. Trouwens je maakt een opmerking over Steve Jobs en de iPhone welke in een envelop past. Ik weet niet wat je hier exact mee bedoelt, want dat lijkt nu niet zo geweldige prestatie.
Het ging in zijn presentatie , in 2008, over een Macbook air die in een envelop paste en dan is het pas echt goed als je dat visualiseerd.
Er is genoeg gezegd, er zijn voors en tegens en allemaal even legitiem.
Ik geef regelmatig presentaties over een van mijn boeken of over onderwerpen die met mijn visie op HR te maken hebben. Meestal vraagt de organisator dan of er een beamer nodig is en als het kan een handout. We zijn het gewend om dat te krijgen toch?
Ik gebruik PPT soms (liever Prezi)maar alleen als ondersteuning van het verhaal. Er zijn plaatjes die meer zeggen dan woorden.
Wat ik niet doe (en ook verafschuw) is het oplezen van de teksten op het scherm. Dan ben je de aandacht snel kwijt. Vaak praat ik over heel andere dingen dan wat er op het scherm staat, schrikeffect bij de toehoorders die druk zijn met het overtekenen van de plaatjes. Maar door juist over wat anders te praten dan de plaatjes, trek je de aandacht naar wat gezegd wordt.
Er is dan ook geen eenduidige antwoord op ja of nee een lichtshow bij een presentatie. Het P8 model, het K3 model, wordt veel indringender gebracht als je het opbouwt en dan is PPT een stuk beter dan een flipover.
Visie op echt HRM, dan kun je beter een foto van een doos Kleenex laten zien en zeggen dat dat alles met personeelszaken en niets met HRM te doen heeft. Ook dat maakt indruk en de wekt de nieuwsgierigheid naar wat je echt te vertellen hebt.
Zo zijn er overal meerdere waarheden en heeft dus iedereen gelijk.
Barthold
|
|
2
-
04
-
2012
|
11
:
00
uur
Soms maak ik presentaties mee met een slideshow vol tekst, tekst, tekst, en af en toe een onnozel plaatje zogezegd om het op te fleuren. Zeer bedenkelijk.
Soms begint de spreker dan zijn eigen verhaal en is de link met de overvloed aan ''informatie'' op de slide niet in overeenstemming met dat verhaal. Of je wil dan de spreker volgen en dan mist de slideshow zijn bedoeling, of je begint (probeert) de tekst op de slide te lezen, en je luistert niet meer naar de spreker.
Of, nog erger, de speker begint slide per slide de tekst af te lezen. Very boring. En weinig overtuigend.
Ik heb niks tegen enkele slides die met een toepasselijk beeld of met kernwoorden die het verhaal ondersteunen en verduidelijken. Meer moet dat niet zijn.
Nico
|
|
2
-
04
-
2012
|
12
:
34
uur
Als je niet goed kunt presenteren, wordt het met PowerPoinst snel tenenkrommend.
Als je wel kunt presenteren, beperk je PowerPoint tot waar het nuttig en noodzakelijk is.
A fool with a tool is still a fool.
Alle vormen van beeldpresentatie afdoen als ongewenst is volgens mij vergelijkbaar met hoe Wilders de islam ziet. Ik pleit voor nuancering.
Dat een bouwwerk zich meer leent voor een beeldpresentatie dan een betoog over een wetsvoorstel is misschien waar. Maar in beide gevallen kan het vasthouden van de aandacht en het opbouwen van overtuigingskracht gebaat zijn bij beelden, zonder dat deze manipulatief zijn. In beide gevallen bestaat het publiek uit mensen met dezelfde hersenstructuur en dus ontvankelijkheid voor informatie.
Het kan heel preZidentieel zijn om te weten dat beelden meer zeggen dan woorden. Ik heb Obama en Rutte nog niet publiekelijk horen zeggen dat ze het gebruik van PP en Prezi principieel afwijzen omdat dit manipulatief is. Doen ze dat dan is de vraag wat ze met campagnefilmpjes doen want die zijn nog veel manipulatiever, in potentie en in de praktijk.
Alle vormen van beeldpresentatie afdoen als ongewenst is onzin. Er zijn genoeg uitzonderingen te bedenken waarvan ik er een heb beschreven. Ik kan me ook prima voorstellen dat een spreker die het heeft over een bepaald persoon daar een foto van laat zien. Zo krijgen we beeld van iemand die we niet kenden. Maar of het toevoegt is nog maar de vraag. Het gaat erom dat PowerPoint toevoegt aan je presentatie en dat doet het meestal niet. De redenen heb ik uitgelegd.
Soms worden op grote seminars enorme beelden geprojecteerd. Niets op tegen als die de sfeer bepalen of dienen als reclame voor sponsor.
Ellen
|
|
4
-
04
-
2012
|
17
:
34
uur
Goed artikel, het mag wat mij betreft allemaal wel wat minder.
De reacties zijn sprekend. Het hoeft niet helemaal weg.
Wel vind ik het begin van het artikel een beetje zwak. Daar wordt PowerPoint tijdens een presentatie vergeleken met een film na het lezen van een boek. Dat je bij het lezen van een boek je een beeld van het verhaal vormt en dat dan de film niet voldoet aan dat beeld is logisch, maar bij een presentatie is dat beeld nog niet gevormd. Dus als je dan via PowerPoint een beeld laat zien, hoeft dat niet tegen te vallen, want er was nog geen beeld gevormd.
Over de auteur:
