Geluk is van alle tijden en van alle mensen. In welke situatie of in welk land mensen ook in de weer zijn. Direct of indirect speelt geluk een belangrijke rol in het leven. Geluk kan met recht een universeel verschijnsel worden genoemd.
Geluk = levensvoldoening
Voor veel mensen is het niet moeilijk om precies te benoemen hoe gelukkig ze zijn. Lastiger wordt het om concreet te verwoorden wat geluk is en waardoor dit wordt veroorzaakt. Dat is ook niet zo verwonderlijk. Lessen over geluk –en hoe je een gelukkig mens kunt worden- maken geen onderdeel uit van het curriculum in onze scholen. We leren jonge mensen inderdaad niet hoe ze het geluk in hun leven kunnen beïnvloeden. In de wetenschap is geluk als onderwerp vrij recent ontdekt door met name sociologen, psychologen en economen. In Nederland beschrijft Professor Ruut Veenhoven geluk als: ‘De mate waarin mensen voldoening scheppen in hun leven als geheel.’
Geluk blijkt een universeel concept te zijn. In de hele wereld en in alle culturen speelt geluk een rol in het leven en de taal van mensen..
Wat is geluk?
Omdat het geluk een herinnering is
bestaat het geluk omdat tevens
het omgekeerde het geval is,
ik bedoel dit: omdat het geluk ons
herinnert aan het geluk achtervolgt het
ons en daarom ontvluchten wij het
en omgekeerd, ik bedoel dit: dat wij
het geluk zoeken omdat het zich
verbergt in onze herinnering en
omgekeerd, ik bedoel dit: het geluk
moet ergens en ooit zijn omdat wij dit
ons herinneren en dit ons herinnert
Rutger Kopland, uit ‘Geluk is gevaarlijk’.
Beïnvloed je eigen geluk
Een goede gezondheid en een goed huwelijk zijn belangrijke persoonlijke factoren, die bijdragen aan geluk. Maar ook persoonlijke eigenschappen blijken ook een belangrijke rol te spelen. Veel persoonlijke eigenschappen zijn door mensen (voor een deel) te ontwikkelen. Geluk kan daarmee voor een deel door jezelf worden beïnvloed.
‘We zijn tevreden omdat we gelukkig zijn en niet gelukkig omdat we tevreden zijn.’ Walter Savage Landor
Geld maakt niet gelukkig
Mensen hebben voldoende inkomen nodig om te kunnen voorzien in de basisbehoeften. Dat is het niveau van het bestaansminimum. Daarboven blijkt meer inkomen niet bij te dragen aan meer geluk. Dat zit zo.
Stel dat je inkomen stijgt door een promotie of een nieuwe baan. Op de korte termijn word je daar gelukkiger van. Mensen wennen echter snel aan meer geld. Om hetzelfde geluksniveau te handhaven is dan weer meer inkomen nodig. Dat krijg je bijvoorbeeld door harder te werken. Dit wordt de hedonistische tredmolen genoemd. Iedere keer moet je harder trappen om hetzelfde geluksniveau te handhaven. Steeds harder werken en minder vrije tijd kent ook zijn grenzen. Het is in ieder geval iets om over na te denken, want een tweede huis of een mooie boot maakt mensen per definitie niet gelukkiger…
En ondanks de toegenomen welvaart is in Nederland het gemiddelde geluk de afgelopen decennia vrijwel stabiel gebleven.
‘Op school zeiden ze, dat geld niet alles is, maar dat het om geluk gaat. Maar zodra mijn moeder dat hoorde, stuurde ze me naar een andere school.’ Gabor
Leef gelukkig en lang(er)
Dat geluk gezond maakt is een opsteker. Klassiek is de studie naar de Nonnen van de ‘American School Sisters of Notre Dame’. De moeder-overste heeft alle nieuwe nonnen in 1932 gevraagd een essay te schrijven over zichzelf. Gedragwetenschappers hebben jaren later deze essay’s bestudeerd en de nonnen in twee groepen verdeeld: levenslustig (veel positieve gevoelens) en minder levenslustig (meer negatieve gevoelens). In 1991 is onderzocht hoeveel nonnen nog in leven waren. In de daarop volgende negen jaren overleed 55% van de minder levenslustige nonnen tegen 21% van de levenslustigen.
Dat geluk gezondheid bevordert, blijkt een universeel verschijnsel te zijn. Het komt in alle culturen voor en is te vergelijken met het effect van niet-roken. Waarschijnlijk heeft geluk een verbetering van lichaamsfuncties tot gevolg, zoals verhoogde weerstand, daling bloeddruk en hartfrequentie, lager niveau van stress en dergelijke. Ook blijkt geluk te leiden tot andere factoren, die de gezondheid bevorderen zoals betere sociale ondersteuning en gezond gedrag. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat gelukkige mensen meer innerlijke rust hebben en een beter invoelend vermogen.
‘Geluk is het verlangen naar herhaling.’ Milan Kundera
Presteer gelukkig beter
Het is onderzocht en eigenlijk ook logisch. Geluk heeft een positief effect op de productiviteit. Vaak hangt dit samen met de mate waarin je resultaten boekt.
Mensen die rapporteren gelukkig te zijn blijken de eigen competenties effectief te benutten om resultaten te boeken. En het boeken van resultaten is natuurlijk een gelukversneller op zich. Dat leidt doorgaans tot de behoefte om nog meer succes te boeken met een positief effect op de productiviteit.
Uit veel onderzoek blijkt dat gelukkige mensen op het werk:
Minder verzuim hebben;
Klantgerichter gedrag demonstreren;
Effectiever samenwerken met collega’s;
Veiliger werken;
Minder fouten maken.
Ook is aangetoond dat het verloop in organisaties, waar mensen rapporteren gelukkig te zijn, minder hoog is.
‘Het is moeilijk iemand iets te doen begrijpen, wanneer zijn salaris afhangt van het niet-begrijpen ervan.’ Upton Sinclair
De ontwikkelbaarheid van geluk
Aristoteles zei het al: ‘Je hebt een beetje geluk nodig om gelukkig te worden.’ Dus is het de vraag of we mensen kunnen een beetje kunnen helpen het geluk positief te beïnvloeden. Dat blijkt wel het geval door de volgende gelukscompetenties te ontwikkelen:
Positief zelfbeeld;
Optimisme;
Kiezen;
Actief zijn;
Sociale relaties;
Jezelf ontwikkelen
Levenskunst.
Als het om geluk gaat, dan geldt voor hopelijk voor iedereen het aforisme van Mae West: ‘Teveel van het goede is geweldig.’
· Architect van toekomstbestendige oplossingen om mensen & organisaties meetbaar met 70:20:10 oplossingen beter te laten presteren.
· Auteur van boeken met het doel hrd te versterken zoals '70:20:10 naar 100% performance', ‘Kostbaar Misverstand; van training naar business improvement’ en ‘Liever (g)een training’.
· Samen met Charles Jennings en Vivian Heijnen heb ik het 70:20:10 Institute opgericht om dit gedachtegoed in cocreatie met onze collega's in de wereld te verspreiden en te verbeteren.
Over de auteur:
