Als ik in het buitenland ben ga ik 's morgen graag hardlopen. Vaak dwingt de jetlag me al vroeg uit bed en onderweg beleef ik meestal wel wat, waar ik dan bij het ontbijt weer succes mee heb. Op een universiteit aan de kust van Californië kronkelde langs het fietspad waar ik liep, een slang van zeker 2 meter lang.
In Drenthe heb ik heus wel eens een addertje of ringslang gezien, maar nu had ik echt een verhaal. Mijn Mexicaanse collega consultant was niet zo onder de indruk van dit avontuur. 'No snakes, no miracles,' constateerde hij nuchter.
Hoe krijg je goede cijfers?
Later toen ik met diezelfde Mexicaan werkte aan een opdracht vertelde hij me over zijn universitaire opleiding in de VS. Hij werkte als consultant in de voedselindustrie in Mexico. De meeste van zijn collega's en bazen hadden een 'Amerikaanse' opleiding gehad, en daar kon hij goed mee praten over managementtheorieën. Problemen had hij vooral met de uitvoerende medewerkers met wie hij niet over kwaliteitsverbetering kon praten. Hun redenering was als volgt:
- Als de goden ons goed gezind zijn gaat het goed met het bedrijf.
- Als de goden ons niet goed gezind zijn gaat het slecht met ons bedrijf.
- Dus laten we feesten en offeren aan de goden. Six Sigma en Lean hebben hier helemaal niets mee te maken.
Nooit dezelfde verschillen
Niet alleen in Mexico bestaan grote verschillen. Onlangs werd onze hulp ingeroepen bij een team dat was ontstaan door de samenvoeging van een team uit het Oosten van ons land en een team uit Amsterdam. Het is niet alleen de geografische ligging, maar ook de geschiedenis, de branche, de omvang die bepalen dat bedrijven nogal van elkaar verschillen. Natuurlijk zijn er ook veel overeenkomsten, maar de verschillen zijn belangrijk voor het slagen van een veranderingstraject. Ontkenning van de verschillen maakt dat het vaak niet lukt een goedlopend project in het ene bedrijf te kopiëren naar een ander bedrijf. Soms lukt het al niet om het te kopiëren naar een andere afdeling binnen hetzelfde bedrijf. Er zijn altijd weer andere omstandigheden om rekening mee te houden, en andere energieën en gewoonten om op aan te sluiten.
De realiteit van dwang
Als het om de Grieken gaat weten sommigen precies wat zij moeten doen. Maar wat weten we eigenlijk van de Grieken? Hoe komen we erbij dat onze oplossingen ook daar werken? Toch proberen we ze het door de strot te duwen, en natuurlijk zegt de Griekse regering dan dat ze zich aan die afspraken zullen houden. Maar wat is de realiteit? Tot nu toe heeft nog geen van onze aanpakken gewerkt, waarom zou dat nu wel lukken? In het televisieprogramma Buitenhof hoorde ik iemand zeggen 'there is not an one best single solution' en dat lijkt hier inderdaad helemaal van toepassing. Als er één enige beste oplossing was geweest, was het dan ooit zover gekomen?
Afdwingen van wonderen
Zodra je de beste manier hebt om iets in organisaties te veranderen, wordt het tijd om aan jezelf te twijfelen. Anders kan je net zo goed aan de goden offeren of slangen importeren.
Over de auteur:
