Het brein is hot. Iedere week een stukje in de krant. Populaire stukjes over spectaculaire doorbraken. Boeken op de bestsellerslijst. Alles door onderzoek bewezen, ook de theorieën die elkaar tegenspreken. Volgens het ene onderzoek moet je supplementen slikken, terwijl je uit een andere hoek juist het advies krijgt om je hersenen te trainen met sudoku's. Maar het is allemaal wel wetenschappelijk onderbouwd.
De wetenschap lijkt bezig met een revival in leven en werk. Ook voor managers wordt de wetenschap ontsloten en zijn er vele aanbieders van wetenschappelijk gefundeerde aanpakken.
Leesbaar en gecertificeerd
Het begint ergens ver weg. Een acadeem ziet een verband tussen twee factoren, doet daar onderzoek naar en schrijft een paper. Dit paper benadrukt de complexiteit van de materie, geeft allerlei waarschuwingen af en geeft aan dat vervolgonderzoek noodzakelijk is, en ze zijn meestal niet leuk om te lezen. Als iemand het toch doet en er een samenvatting van maakt, zonder alle slagen om de arm, en als er dan vervolgens iemand is die daar weer een populaire versie van maakt, dan lijkt de werkelijkheid steeds minder complex en het bewijs steeds harder te worden. Nu pikt iemand het echt op en maakt er een boek van. Het is een boek over één simpel ideetje en dan gaat de sneeuwbal rollen. Iemand bij jou in het bedrijf leest het boek. Met een aantal gaan ze naar een seminar en een, inmiddels gecertificeerd, consultancybedrijf helpt bij de implementatie. Managers en consultants zijn inmiddels echte gelovigen. Het werkt en het is wetenschappelijk bewezen.
Wetenschap en aandacht Wat we voor de zoveelste keer zien is het Hawthorne effect, kortgezegd: medewerkers gaan beter presteren of rapporteren of klagen minder omdat ze meer dan gemiddeld aandacht krijgen. De managers en consultants van het eerste uur starten een pilot met een bepaalde divisie of groep vrijwilligers. Niet de interventie maar de aandacht voor de betrokken medewerkers is de oorzaak van de verbetering. Dat effect zie je in de pilot. Als het concept vervolgens wordt 'uitgerold' over de rest van de organisatie, dan blijkt de praktijk ineens weerbarstig. Er is minder geld en dus minder aandacht beschikbaar voor volgende groepen medewerkers en de interventie is meteen minder succesvol. Scepsis ontstaat bij de medewerkers en de managers die niet tot de gelovigen behoorden. Journalisten gaan er nare stukjes over schrijven. Helaas duurt het vaak jaren, maar uiteindelijk belanden deze wondermiddelen in de kast. Dan is er gelukkig weer ruimte voor iets nieuws.
Altijd beter
De behoefte aan oplossingen die werken en die ook nog een wetenschappelijk stempel hebben is groot. Er blijft namelijk een gat bestaan tussen hoe het nu gaat en het grote ideaal. Maar het moeten wel snelle en makkelijke oplossingen zijn. Slank in 3 weken. Rijk in 14 dagen. Gezond voor de rest van je leven. Altijd fantastische sex met je partner. Zonder dat je het brein ermee hoeft te belasten.
Er komt mij het hele 'wetenschappelijke' gebeuren van de psychologie en psychiatrie naar voren. Ooit hadden individuen een bepaalde theorie, die kreeg aanhang, vervolgens werd er ongetwijfeld heftig over gedebatteerd, het kreeg volgers maar ook afsplitsers.
Goh, het lijkt het verhaal van het ontstaan en implementatie van de religie in Europa wel.
Vervolgens werd het getoetst en herijkt en opnieuw geverfd en van nieuwe jassen voorzien en voila. We bevinden ons in 2011 en de stand van zaken? 'Wetenschappelijke' bezien?
Hotemetoten
We betalen miljarden, jaarlijks, aan een 'wetenschappelijke' religie genaamd psychiatrie en psychologie. We hebben menig instituut en organisatie opgericht om al die arme mensen te 'helpen'...... uiteraard met een wetenschappelijke basis.
Resultaat
We zien de werkelijke resultaten van deze twee organisaties, lees ook even aanverwante en we vragen ons dan soms wel eens wat af.
Geesteszieken
We weten dat mensen fysiek iets kunnen mankeren en het is mooi dat we daar steeds beter en gedegener onderzoek naar kunnen doen. Wetenschappelijk claimt men miljarden en lost vervolgens weinig op. Oh ja, toch wel... de farmaceutische industrie vaart hier wel bij. Wetenschappelijke gefundeerde list en bedrog. Immers, de praktijk wijst uit dat er weinig tot geen 'patiënt' aantoonbaar heil heeft gevonden in deze sector.
Therapieën
Men verzint allerlei therapieën en middelen om mensen wetenschappelijk binnen een soort gareel te houden. Verslaafden, jeugd noem maar eens iets. Geheel wetenschappelijk gefundeerd worden er miljarden gesluisd naar een compleet inadequaat stelsel en systeem die, wederom wetenschappelijk gefundeerd, weinig tot niets tot stand brengt.
Je kunt wetenschap namelijk ook volkomen impotent en incompetent belijden mits je je tot die wetenschap schaart en tegen tegenstanders zegt..... ''laat ons maar, wij zijn wetenschappelijk verantwoord bezig en soms is dat wat moeilijk uitleggen dus .....''
In die tussentijd mogen u en ik als belastingbetaler deze twee takken van industrie met jaarlijks miljarden financieren. Enerzijds door ingehouden belasting, anderzijds door als samenleving op te mogen draaien voor de kosten van die of gene in de maatschappij veroorzaakt die niet verhaalbaar is gebleken. Heel wetenschappelijk verantwoord.... uiteraard.
Stel nu eens dat we een aantal wetenschappen overboord gooien? Wat zou er dan gebeuren? Leuke gedachte toch? We weten in elk geval dat een aantal maatschappelijke mondiale problemen volkomen zouden zijn uitgebannen binnen vijf jaar.
We zouden de overbevolking plotsklaps als probleem als sneeuw voor de zon zien oplossen en we zouden plots met zijn allen weer moeten lopen. We zouden ons plots realiseren dat de gehaastheid en de snelheid en de waan van de dag volkomen zou verdampen.
Plots kwamen we tot de conclusie dat al die wetenschappen bergen problemen hebben voortgebracht, waarvoor je vervolgens weer een andere wetenschap nodig had die weer op te kunnen lossen.
Maar bovenal? Bovenal hielden we, volkomen wetenschappelijk verantwoord, een berg geld over die we aan hele goede en constructieve zaken konden uitgeven. Vooral aan uitkeringen voor al die wetenschappers die plots zonder werk kwamen te zitten. We konden dan al die wetenschappers natuurlijk ook gewoon een schep geven. We blijven tenslotte wel een land van wind en water. Heel wetenschappelijk verantwoord natuurlijk.
Theo Schreurs
|
|
30
-
03
-
2011
|
12
:
17
uur
@ NumoQuest,
Zeer goed onder woorden gebracht. Had het echt niet beter kunnen omschrijven.
Vele wetenschappelijke onderzoeken zijn soms absoluut van geen toegevoegde waarde of hadden nooit mogen plaatsvinden.
Het meest belachelijke onderzoek voor het schrijven van een scriptie ligt alweer 20 jaar terug. Namelijk een studie afronding voor zijn Professor ... ''onderzoek gedaan naar de vruchtbaarheid van watervlooien'' Ja, daar zaten wij nu net op te wachten.
Mooi stuk, en ook een prachtige reactie van NumoQuest.
Wat zinloze onderwerpen voor scripties betreft, die komen vaker voor. Je moet toch wat verzinnen om af te kunnen studeren. Echte serieus zijn mijns inziens dan ook pas de proefschriften. Of was dat van die watervlooien een proefschrift?
Over de auteur:
