Eerst oompje of eerst oompjes kinderen? Bij onderdruk in de cabine eerst je eigen zuurstofmasker opzetten en dan dat van je kinderen? Wanneer het niet goed gaat/dreigt te gaan met je organisatie is het alle hens aan dek. Maar wat als het nut van het algemene ingaat tegen je welbegrepen eigenbelang?
Russell Crowe komt ter hulp!
Wat komt eerst bij een crisis? Ons eigen hachje? Of het welvaren van de organisatie? En wat als er een belangenconflict tussen die twee ontstaat?
Bij ondernemers zijn ze hecht en onlosmakelijk met elkaar verbonden. Toch moeten we vaak kiezen: nóg meer tijd in de organisatie steken nu het wat slechter gaat? Al dan niet de bedrijfskas spekken met privékapitaal?
Wanneer we op de loonlijst staan, ziet het plaatje er echter heel anders uit.
Wie staat er op de afvoerlijst? En hoe overtuigd zijn we van het feit dat we dan "gewoon" het slachtoffer zijn van de wet van de grote getallen, van willekeurige selectie en/of van verkeerde inschattingen van het management in het verleden? Of is er een vermoeden dat er persoonlijke factoren meespelen en dat er bijvoorbeeld iemand eindelijk de kans ziet om oude rekeningen te vereffenen?
Iedereen zit inderdaad voortdurend in een spagaat tussen het belang van de groep en welbegrepen eigenbelang.
Aan de ene kant worden we betaald om ons onzelfzuchtig in te zetten voor het nut van het algemene: wanneer iedereen mee roeit is de kans groter dat de boot uit de draaikolk blijft.
Maar dan moeten we wel aan boord zien te blijven. Of veilig kunnen overspringen naar een andere boot. Het veiligstellen van ons eigen hachje komt dus eigenlijk op de eerste plaats. Maar als we daar teveel aandacht aan besteden, gaat dit weer ten koste van de groep.
In de schitterende film "A Beautiful Mind" speelt Russell Crowe de rol van nobelprijswinnaar John Nash. Hij formuleerde met zijn equilibrium een doorbraak in de economie: er zijn situaties denkbaar waarin je maar kunt winnen door zowel je eigen doel als dat van je groep te realiseren (maar even eenvoudig vertaald).
Het is de formule voor egocentrisch altruïsme, of sociaal egoïsme, u mag het zeggen.
Maar het biedt wel de oplossing voor individuele partijen die hun persoonlijke doelstelling maar kunnen behalen wanneer ze samen het spel op gang houden. We maken afspraken om gezamenlijk voor ons eigenbelang te gaan.
En aangezien de gehele mensheid door genetische voorbestemming nog steeds uit kuddedieren bestaat, hebben we het over zo goed als elke menselijke activiteit.
Ook in een economische dip is het een voor allen en allen voor vele eentjes. Wat meteen betekent dat het nut van het algemene gediend wordt door contributies van vele individuen en dat iedereen dus meebouwt aan een maakbare economische realiteit.
Een andere les van Nash is dat je met een beetje nadenken altijd veel verder komt, en dat je de dingen altijd wel weer beter kunt aanpakken.
Het begint met geloof in de maakbaarheid van ons eigen leven: in welke mate zijn we ervan overtuigd dat we invloed kunnen uitoefenen op wat ons overkomt?
Het komt gevaarlijk dicht in de buurt van het geblêr van Amerikaanse managementgoeroes, maar het is in essentie ook de waarheid: wie wil winnen, moet zich gedragen als een overwinnaar. De auteurs van het artikel openen dan ook met deze raadgeving: de beste manier om als geslagen hond uit een dip te komen, is je zo te gedragen.
En omgekeerd.
Om diverse psychologische redenen gaan mensen (dus ook onze collega’s en klanten) liever te rade bij een benaderbaar en positief gestemd persoon dan bij een knorrepot die wel deskundig is. Positief gestemde mensen trekken succes aan omdat ze de goodwill van anderen opwekken.
Het is vaak niet zo makkelijk om de positieve sfeer erin te houden als de omgeving lijkt op een samenzwering om je er zo snel mogelijk onder te krijgen.
Maar het is een bewezen feit dat wie positief blijft, meer invloed heeft dan wie de moed laat zakken.
Is er dan een geheim of een truukje? In feite wel: winnaars projecteren altijd een beeld voor zich van hoe een geslaagde toekomst er zal uitzien en leven daar naar toe.
Over de auteur:
Guido Thys helpt als bedrijfsverloskundige organisaties om waarde ter wereld te brengen voor zichzelf, klanten en andere belanghebbenden. Met meer dan 160 presentaties per jaar is hij de meest gevraagde zakelijke spreker van Nederland.
Hij is de inspirator van ?Next! Coaches, een groep bijzonder dwarsliggende management- en bedrijfscoaches.
Hij is auteur van o.m. "WAKE-UP CALL: het gaat slecht dus moeten we weer even normaal doen." Werk nu mee aan zijn nieuwe boek!
Volg Guido op Twitter: GuidoThys en LinkedIn
Over de auteur:
