Heb je al een goede kandidaat die jou op kan volgen als je eens vertrekt? Natuurlijk ben je uniek en is het moeilijk jouw kennis en ervaring te evenaren, maar toch moet je aan je opvolging werken Soms heb je geluk en zijn er zelfs een aantal kandidaten beschikbaar, maar heel vaak moet je medewerkers zelf opleiden tot het vereiste niveau. Hoe pak jij dat aan?
Donald Trump, Sir Alan Sugar en Bram Moszkowicz hebben daar een televisieprogramma voor, ‘The apprentice’ en ik ben er een echte fan van. Sinds een paar weken zendt de BBC het weer uit en zoekt Sir Alan Sugar er weer één. In een wedstrijd strijden zo’n 16 mannen en vrouwen om de positie, waarbij ze steeds in teams een opdracht uit moeten voeren. Platgezegd gaat het in die opdracht steeds om geld. Het team dat het meeste geld verdiend heeft gewonnen en krijgt een prijs. Het team dat heeft verloren krijgt een pittig gesprek in de boardroom met Sir Alan, dat altijd leidt tot vertrek van één van de teamleden, nl. het teamlid dat het meest schuldig is aan de slechte prestatie. De winnaar krijgt de job.
Niet in het woordenboek
In Engeland hebben zich 22.000 managers gemeld voor de aflevering die nu loopt. Natuurlijk is er eerst een selectie gemaakt, en omdat het om ondernemerschap en geld gaat, doen vooral alfa-mannetjes en -vrouwtjes mee. Eén van de redenen waarom het leuk is om te kijken, is omdat deze alfa’s alleen kunnen slagen als ze goed met elkaar samenwerken. Als we inzoomen op het woordenboek van deze deelnemers, dan zien we wel samenscholen en samenzweren, maar het woord samenwerking komt er niet in voor.
Ledo, leren door doen. Voor je eigen opvolging moet je natuurlijk je eigen criteria bepalen. Vakmanschap staat wat mij betreft bovenaan, zoals sales bovenaan staat bij Sir Alan. Jij maakt je eigen selectie en dan komt het erop aan deze mensen te ontwikkelen. Daarvoor zijn verschillende manieren, met verschillende effecten. Ik werk met het volgende lijstje, waarbij het percentage staat voor het leereffect:
* Formele training 10%
* Mentor, coach, in 1:1 relatie 20%
* Training on-the-job, met een uitdagende taak 70%
Juist zelfbeeld
Je kunt dus niet werken aan je opvolging door medewerkers alleen naar trainingen te sturen of een coach te geven. Het meeste werk moet je eigenlijk zelf doen, of heel goed organiseren, omdat ze het meeste leren van echte, uitdagende taken. Dan gaat het erom dat ze onder jouw verantwoordelijkheid resultaten boeken, waarbij ze geconfronteerd worden met reële problemen met situaties, mensen, geld, planning én met hun eigen sterkten en zwakten. Zorg dat je je beoogde opvolgers begeleid, volgt en dat ze feedback krijgen, niet alleen van jou, maar ook van andere betrokkenen, eigenlijk net als in ‘The apprentice’. Zo help je je medewerkers niet alleen om de noodzakelijke kennis op te doen en vaardigheden te ontwikkelen, maar ook om een juist zelfbeeld te krijgen en een goede inschatting van de eigen sterkten en zwakten.
Kijk naar ‘The apprentice’ op woensdagavond, geniet van de wonderschone televisie die de BBC maakt, van het spel, en bepaal hoe jij voor je eigen opvolging zorgt.
Over de auteur:
