De drukjacht op wilde zwijnen op de Veluwe houdt de gemoederen behoorlijk bezig. Moet er een drukjacht komen of moeten we een ‘eerlijke’ strijd met de natuur aangaan en de jagers in de bosjes laten wachten tot zij een zwijn voor de loop krijgen. Als het om de olifantjes in organisaties gaat, dan is dat voor mij een eenvoudige keuze.
We helpen veel managementteams om op een hoger niveau te presteren. Onlangs hadden we strategiedagen in voorbereiding en spraken met alle leden van het managementteam. Een belangrijke vraag is altijd: ‘zijn er zaken die eerst of ook aan de orde moeten komen’. Dat zijn dus onderwerpen die de resultaten van een strategiebijeenkomst in de weg kunnen zitten, die we eigenlijk eerst op moeten ruimen. Hoe goed een managementteam ook functioneert, het antwoord is altijd bevestigdend. Het lijken niet altijd heel grote onderwerpen, maar het zijn wel zaken met een zeker risico.
Ze zijn overal
Zelf heb je het wellicht ook meegemaakt. Iemand is tijdens een teamvergadering lekker aan het powerpointen in het team en regelmatig zie je een virtueel olifantje over het scherm springen. Olifanten kunnen de koekjes van tafel eten, met koffie gooien tot de spetters op de witte overhemden zitten, en toch gaat de bespreking gewoon door, alsof er niets aan de hand is. Kleine olifantjes worden zo snel volwassen, en die wil je niet in de kamer en zeker niet in je porceleinkast.
BVD
Mijn ervaring is dat de managers denken dat bij hen alles bespreekbaar is. Ze hebben hun deur en oren open staan. Toch krijgen ze niet alles te horen, omdat ze meestal zelf een rol spelen in de moeilijk bespreekbare kwesties.
Neem de directeur die een groot project aanneemt waar de rest van management geen vertrouwen in heeft. Als na een beetje sputteren, blijkt dat de directeur serieus met dit project verder wil, is het niet makkelijk om de twijfels aan de orde te stellen. Iedereen weet dat een baas geen selectief geheugen heeft en men berekent altijd het risico op BVD (Belemmering Voor Doorgroei).
Iedereen weet ook hoe moeilijk het is om op een constructieve manier kritisch te zijn, en men houdt dus ook rekening met het eigen onvermogen. Het vertrouwen heeft inmiddels wel een enorme deuk gekregen en dat werkt door ook in de andere zaken die ze als team aanpakken.
Je weet nooit alles
Een facilitator van buiten kan hierbij helpen en een veilige situatie creëren. Goede faciliators beschikken over methoden en vaardigheden om olifantjes te benoemen en ze één voor één op tafel te krijgen, zonder dat het leidt tot schade voor wie dan ook. Dat lucht op en het team krijgt weer kracht om aan de nieuwe strategie te werken.
Een manager moet weten dat er altijd zaken zijn waar je niet van weet, ongeacht hoe goed je je best doet om erachter te komen. Collega’s en medewerkers schatten hun risico in en kiezen er regelmatig voor om die moeilijke gesprekken niet aan te gaan. Soms moet je gebruik maken van middelen waar je eigenlijk tegen bent.
Over de auteur:
