Leidinggevenden gaan vooral naar managementopleidingen om één reden, nl. om ervoor te zorgen ‘dat ze doen wat ik zeg’. Als managers tegenspraak krijgen van hun medewerkers dan noemen ze dat weerstand, en daar hebben ze een enorme hekel aan. Ze willen dat medewerkers zonder morren meewerken en hebben er veel voor over om dat voor elkaar te krijgen.
Managers hebben een hekel aan weerstand maar medewerkers ook. Sommige medewerkers stellen een verschil van mening of inzicht al snel gelijk aan een conflict en doen er alles aan om ‘conflicten’ met hun baas te vermijden en houden dan wijselijk hun mond. Als een medewerker zich wel uitspreekt tegen een idee van de baas, dan kan hij/zij er nooit zeker van zijn dat het een gesprek wordt over argumenten. Als de baas de tegenspraak als een persoonlijke aanval ervaart, dan heb je er als medewerker niets bij te winnen. Iedereen weet dat je heel zorgvuldig kunt formuleren ‘het idee staat mij niet aan’ of ‘dit gaat gewoon niet werken’, en dat de ander het zich dan toch nog persoonlijk aan kan trekken. Ik ken genoeg medewerkers die hun mond niet opendoen tegen hun baas omdat ze weten dat het ze niet in dank wordt afgenomen of omdat ze het risico niet willen lopen de zeurpiet of azijnpisser van de afdeling te zijn.
Sterker door weerstand
Op jonge leeftijd leren de meesten van ons dat tegenspraak tegen ouders, leerkrachten of andere autoriteiten onbehoorlijk is. Als je denkt dat alle paddestoelen in het bos giftig zijn, dan zal je er niet één plukken. Dus als je denkt dat weerstand fout is, dan zal je er alles aan doen om te voorkomen dat die ontstaat. De medewerker spreekt zich niet openlijk uit tegen de ideeën van de manager en de manager gaat niet op zoek naar tegenspraak. Niet dat het daarmee afgelopen is, want natuurlijk komen ze elkaar op een later moment in de uitwerking van ideeën heus wel weer tegen. Eigenlijk weten we allemaal wel dat weerstand werkt, dat we het nodig hebben omdat weerstand een tegenkracht is in de natuur die juist helpt om sterker te worden. Zonder zwaartekracht is er geen weerstand, en ontwikkelen we geen sterke spieren om ons te dragen. Zonder ziekte geen afweerstoffen om het lichaam te versterken. Als iedereen het altijd met de ander eens is, zijn verbeteringen niet mogelijk. Als iedereen in het team het altijd eens is met elkaar, kan een team niet groeien. Hoeveel goede projecten zouden we hebben zonder tegenspraak? Weerstand is een energie die positief ingezet kan worden. En het is onze emotie die daarin vaak belemmert. Minder angst zou helpen. Maar we kunnen ons ook beter bekwamen in het omgaan met verschillen van mening en deze spier eens wat beter trainen. Het lijkt nu vaak een verroest wapen, en daar kan je de strijd niet mee aangaan. Welke reden heeft u om weerstand te vermijden? Wat zou de winst zijn als u die weerstand zou overwinnen?
Helemaal mee eens. Ik heb zelf gewerkt bij een onderneming waar het afdelingshoofd vertelde dat hij de mening van de medewerkers op prijs stelt, maar als iemand een mening had die niet overeen kwam met die van hemzelf, dan werd pijnlijk duidelijk gemaakt dat je het helemaal verkeerd zag.
Na verloop van tijd hield iedereen wijselijk zijn mond en de vergaderingen werden daardoor steeds stiller en onzinniger.
Het niet kunnen accepteren van verschillende zienswijzen is een ernstige tekortkoming van een manager en getuigt voornamelijk van onzekerheid bij de manager.
j.w.dorr@mca.nl
|
|
27
-
02
-
2007
|
07
:
49
uur
Als adviseur van een OR in een grote ziekenhuisorganisatie herken ik veel in het artikel.
Bij organisatiewijzigingen peilen we reacties bij de medewerkers en de ervaring is dat vaak de meest betrokken medewerkers in de ogen van de manager 'weerstandsgedrag' vertonen. Het zijn meestal uitingen van oprechte bezorgdheid!
De aardigste definitie van 'weerstand' - ik geloof dat deze van Handy afkomstig is -: 'weerstand is het aan de oppervlakte komen van stabiliserende factoren'.
Jan Willem Dorr
N. Dragt
|
|
9
-
03
-
2007
|
23
:
17
uur
Eigenlijk heb je het zelf al gezegd Aart. Ik vermijd opmerkingen over een plan of toestand, omdat ik verwacht dat de ander er negatief op zal reageren.
Wat zou het me opleveren als ik ander gedrag zou vertonen? Ik zou het niet weten, omdat de uitkomst per situatie verschilt. De ene mens vindt het leuk als er gereageerd wordt, de andere doet er alles aan om reacties te onderdrukken. Een derde doet alsof er geluisterd wordt en gaat vervolgens achter de schermen aan de gang om de weerstand voor het eigen plan weg te werken.
Misschien zou het goed zijn als mensen niet alleen leerden te reageren, maar ook om reacties te zien als een uitbreiding op hun eigen ideeën en waarnemingen.
Over de auteur:
