Ik zag een visualisatie voorbijkomen van de uitstoot van broeikasgassen verdeeld over de wereld. In deze verbeterde analyse kun je nu nóg beter zien wie de vervuilers zijn. Oké. En nu? De landen die de minste broeikasgassen uitstoten, zowel historisch als op dit moment, hebben het minste kapitaal om terug te vechten.
Ironisch genoeg zullen deze landen het meest te lijden hebben onder door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Dat we het nu nauwkeuriger kunnen analyseren, wil niet zeggen dat we het niet eerder wisten. We weten dit al meer dan een halve eeuw.
Door de mens veroorzaakte klimaatverandering? Slecht! Milieuvervuiling? Slecht! Vernietiging van de biodiversiteit? Slecht!
Op hoeveel manieren kunnen we nog in dezelfde richting wijzen, hetzelfde probleem analyseren en dezelfde verdomde conclusie trekken? We moeten onszelf andere vragen gaan stellen als we willen dat het narratief verandert.
1. Wat drijft ons om ‘slechte dingen’ te doen (slecht voor het milieu, slecht voor de ecologie, slecht voor het klimaat) als we wéten dat het slecht is?
Sigaretten produceren terwijl het oorzakelijk verband tussen roken en longkanker allang is aangetoond. Het produceren van opioïden die een bewezen staat van dienst hebben op het gebied van verslaving, lijden en de dood. Enorme hoeveelheden plastic produceren als we weten dat het ons milieu en onze longen binnendringt.
2. Waarom zou een individu dat profiteert van de buitensporige uitstoot van broeikasgassen, wat hem stinkend rijk maakt, tot op het punt van belachelijke overdaad, stoppen met dat gedrag?
Deze machtige rijke persoon is in staat om voor zijn kleine sociale groepen van gezin, familie, vrienden, collega's en teamgenoten te zorgen. Hoe verschilt dat van wat jij doet, wat wij allemaal doen? Het enige verschil is de positie die we bezetten in de menselijke hiërarchie: hoe hoger, hoe meer macht, kracht, invloed en controle.
3. Wat zou een CEO van de Big X, de rijke en machtige multinationals die onze wereld domineren, motiveren om te stoppen met zijn ‘slechte’ gedrag en zich in te zetten voor een duurzaam, groen en milieuvriendelijk beleid?
Maar ja, wat is ‘slecht’? Het 'slechte' voor de een is het 'goede' voor de ander. Als je omringd bent door mensen en kleine groepen die je alleen maar vertellen dat wat je doet ‘goed’ is, dan voel je je er niet alleen goed bij, dan wórdt het ook goed.
Ons fundamentele gedrag is overal precies hetzelfde, waar je ook kijkt en waar je ook gaat: we zijn individuen in kleine sociale groepen die eerst en vooral voor onszelf zorgen. En we willen ook nog eens allemaal rijk, gezond, gelukkig en oud worden. We zijn inmiddels met acht miljard mensen en de komende drie decennia komen er nog eens twee miljard bij.
We hebben geen betere analyses van het probleem nodig. We weten wat het probleem is. De opwarming van de aarde is aan het versnellen en staat klaar om de regie van ons over te nemen. Hoeveel tijd hebben we nog?
Meer weten? Klik hier.
(Website bij De mens als grens)
Boek lezen? Klik hier.
(Boek De mens als grens bij Managementboek)