Bart Flos is veranderspecialist en futuroloog. Als auteur van Het anti-klaagboek (‘Eerste hulp bij zeuren en zaniken’) schrijft hij over de klagende mens in het algemeen en de Nederlandse klaagcultuur in het bijzonder. Geeft de Corona-pandemie met alle regels en beperkingen ons ‘recht van klagen’? Ja en nee.
Terwijl ik dit schrijf zijn er wereldwijd meer dan 11 miljoen besmettingen en meer dan een half miljoen doden als gevolg van het Corona-virus. De afgelopen maanden zijn we hier in Nederland behoorlijk beperkt geweest in onze vrijheden en ons geduld raakt op. ‘Het moet maar eens klaar zijn met die flauwekul’. Dat uit zich in protesten maar protesteren begint altijd met klagen.
Als het gaat om klagen geldt een universele wet: we vinden van onszelf helemaal niet dat we klagen; ándere mensen klagen. Wat wij zeggen, dat is gewoon zo. Ik noem dat De Klaagparadox. Het is vergelijkbaar met De Chauffeur-paradox: we vinden onszelf allemaal een goed chauffeur maar tegelijkertijd zijn er ‘zó verschrikkelijk veel idioten op de weg…’.
Klagen doen we vooral binnen onze kleine sociale groepen: gezin, familie, vrienden, collega’s en teamgenoten. Daar wordt al ons sentiment gekweekt en versterkt. De sociale media doen daar nog eens een schepje bovenop en voor je het weet is de hele toestand één grote klaagzang geworden. Is dat terecht?
Ja. We mogen gerust even onze zorgen uiten. Het helpt als we er over kunnen praten met anderen en het doet ons goed ons hart te luchten. Sociaalpsychologisch onderzoek heeft echter aangetoond dat als we in onze klaagzang blijven hangen het averechts gaat werken. Het vermindert dan juist ons vermogen om in oplossingen te denken. Dus nee.
Wat kunnen we dan doen om elkaar vooruit te helpen? Hier zijn wat anti-klaagtips die je zou kunnen toepassen binnen je eigen kleine sociale groepen als er weer eens iemand de Corona-blues heeft.
Bedenk: iemand maakt zich zorgen en wil dat graag met je delen. Kap de klager dus niet af maar beweeg even mee. Herhaal wat er wordt gezegd en toon empathie. Zodra je merkt dat de klager wat is afgekoeld kun je vervolgens vragen gaan stellen.
1. Noem eens een paar positieve aspecten van Corona: wat is er voor goeds uit voortgekomen? Wat heeft je aangenaam verrast? Wat ga je anders doen als het voorbij is?
2. Wat zou je doen als je de baas van Nederland was? Welke maatregelen en oplossingen zou jij doorvoeren op basis van de huidige wetenschappelijke kennis van deze pandemie?
3. Noem eens een paar oplossingen voor jouw eigen situatie: wat kun je doen om je eigen beperkingen om te zetten in mogelijkheden? Hoe zou je vervolgens anderen kunnen stimuleren om meer in oplossingen te denken?
Tot slot: het gaat inmiddels een stuk beter in Nederland en we kunnen ons verheugen op verdere versoepeling van de maatregelen. Maar we zijn er nog lang niet vanaf. Klaag er dus gerust over, dat lucht op. Maar blijf er niet in hangen, stel elkaar vragen en denk in oplossingen. Wat dat werkt pas écht goed op de langere termijn.
Meer weten over de kracht van anti-klagen? Ben jij een echte klager of valt dat wel mee? Doe de test op www.antiklaagboek.nl!
Om een lang verhaal kort te maken, stap uit de dramadriehoek en stap in de winnaarsdriehoek.
Volgens mij laten tal van ondernemers in Nederland zien hoe creatief te zijn. Ik denk dan aan horeca, sportschooleigenaren. Branches die -terecht of onterecht- financieel enorm zijn getroffen.
Zij hebben zich grotendeels flexibel en pro-actief getoond.
Als maatregelen van het kabinet discrepantie vertonen en dat ten koste gaat van omzet etc. dan hebben zij het recht om op te komen voor hun zaak/rechten. Is dat klagen of streven naar gelijke behandeling...