Als je iets wilt, dan moet je er wat voor doen, zei mijn moeder altijd. Soms moet je wat langer sparen als je iets wilt kopen dat echt kwaliteit heeft. Soms moet je wat langer investeren voor je een vaardigheid echt beheerst. Soms kom je tot de conclusie dat je investeringen, ondanks alle moeite en geld, toch niet tot succes leiden. Dan moet je het echt anders aanpakken. Ik heb het hier over leiderschapsontwikkeling.
De investeringen in leiderschap kunnen te beperkt zijn voor een goed resultaat. Als de verwachtingen dan ook nog eens torenhoog zijn, leidt dat zeker tot teleurstellingen. Mijn ervaring is dat tijd en geld minder een probleem zijn bij leiderschapsontwikkeling dan de manier waarop hierover wordt gedacht. Een aantal hardnekkige vooronderstellingen die volgens mij onjuist zijn, halen de kans op succes van management development programma’s flink omlaag.
1. Leiderschap met lijstjes
Iedereen kan schilderen op de Ravensburger manier met nummers. Helaas wordt leiderschap regelmatig teruggebracht tot eenvoudige lijstjes met 7 gewoonten, 8 stappen, 12 fasen ,15 principes en 20 waarden. Een té eenvoudige voorstelling van de werkelijkheid.
2. Leiderschap door praten
In veel programma’s worden leiders in opleiding bij elkaar gehaald om te praten over leiderschap, met hun eigen leiders te praten over hun ervaringen, en tijdens bedrijfsbezoeken de gearriveerde leiders van dat bedrijf te interviewen. Zo leer je praten over leiderschap, en ontwikkel je geen vaardigheden.
3. Een eenmalig programma
Een ingenieur begrijpt na jaren studie hoe iets werkt, en dan moet ze ook nog leren die kennis in de praktijk toe te passen. Niemand verwacht dat iemand na een paar workshops een brug kan bouwen of de opera Carmen van Bizet op de harp kan spelen. Met een paar workshops of een kort programma wordt wel verwacht dat een leider in staat is zijn team aan te sturen, de afgesproken resultaten met dit team te boeken, uiteraard binnen budget, en ook nog een goede positie in te nemen in het grotere geheel.
4. In het diepe gooien
Een veel gebruikte strategie is nog steeds: gewoon in het diepe gooien, want ervaring is de beste leermeester. Dit dan vaak in combinatie met wat workshops, praten en/of een zeer kort programma. Managers hebben het zelf ook op die manier geleerd, en als ik ze er naar vraag dan is het ze niet best bevallen. Zo leer je je kind toch ook niet zwemmen.
Steeds complexer
Uit vragen aan meer dan 3000 HR managers uit meer dan 100 landen blijkt dat organisaties worstelen met de leiderschaps-gap. De eisen worden hoger, het gat wordt groter, en men heeft geen realistisch beeld over welke investering echt nodig is deze kloof kleiner te maken. Wat mij betreft draait het om de vraag hoe de leercyclus in te richten, over een langere periode, en dat hoeft echt niet meer te kosten. Veel geld betalen voor iets dat te weinig oplevert, dat is pas sneu geld.