Managers roepen vaak dat ze ondernemende medewerkers willen. Maar wat doen ze er eigenlijk zelf aan om dit ondernemerschap te bevorderen?
Eigenlijk is het een luxeprobleem waar Barry Calf mee worstelt. Calf is directeur bij BK Bodem, een ingenieursbedrijf dat onder meer bodem- en wateronderzoek uitvoert bij grote projecten. Een aantal jaren geleden fuseerde het bedrijf met een branchegenoot, en deze fusie greep Calf aan om BK Bodem anders te organiseren. Hij wilde namelijk niet continu alle problemen van zijn medewerkers oplossen, dat konden ze prima zelf.
Vandaag de dag is BK Bodem georganiseerd in zelfsturende teams, die zelf omzet en winstverantwoordelijk zijn. Barry Calf geeft de medewerkers de ruimte om zelf te bepalen wanneer ze werken, met wie ze werken en hoe ze hun werk doen. De teams gaan zelf op zoek naar nieuwe klanten en opdrachten, en dat doen ze zo goed, dat BK Bodem het werk bijna niet aan kan. En daar komt het luxeprobleem van Calf om de hoek kijken: zijn medewerkers dreigen er aan onder door te gaan. Ze zijn te enthousiast en ondernemend, en moeten eigenlijk eerder worden afgeremd dan gemotiveerd.
Schapen
Managers die dromen van zo’n probleem zouden vooral eens naar hun eigen rol moeten kijken. "If you put fences around people, you get sheep", zei de baas van het Amerikaanse bedrijf 3M, William McKnight, bijna honderd jaar geleden al. Met andere woorden: je krijgt als manager de medewerkers die je verdient. En als je ze als kleine kinderen behandelt, dan gedragen ze zich ook zo. En andersom: behandel ze als de volwassenen die ze zijn, en de kans is groot dat ze zich volwassen en verantwoordelijk gedragen.
Veel managers vinden het echter lastig om daar op te vertrouwen. Logisch ook, want als het misgaat, worden zij daar toch op aangesproken. Bovendien gedragen veel medewerkers zich helemaal niet als de volwassenen die ze zijn, omdat ze jarenlang als kleine kinderen zijn behandeld...
Vertrouwen
De enige uitweg uit deze vicieuze cirkel begint bij de manager. Hij of zij moet beginnen met loslaten, ruimte geven en vertrouwen stellen in medewerkers. Pas dan kunnen die medewerkers ook laten zien wat ze in huis hebben, en dat is veel meer dan de meeste managers denken. Dat vergt een lange adem, want ingesleten gedrag verandert niet van de ene dag op de andere. Maar als het uiteindelijk lukt, dan heb je hetzelfde luxeprobleem als Barry Calf.
Over de auteur:
Ben Kuiken is filosoof, journalist en schrijver van managementboeken. Hij schreef meerdere boeken, waaronder Het Grote Fröbelboek voor Adviseurs, De Organisatiefilosoof, De Zinmakers en De Laatste Manager. Ben helpt organisaties met het goede gesprek en met een gedragen verandering. Meer informatie vindt u op benkuiken.nl