'Dat gaat nooit werken,' zei de directeur na het lezen van het voorstel.
'Wat gaat niet werken,' vroeg de manager, 'of gaat het erom dat iemand anders eens gelijk heeft.'
'Wat mij betreft heb je gelijk, maar het blijft een waardeloos idee,' aldus de directeur.
Goed-fout denken in de praktijk
Waarom lijkt het soms voor directeuren en managers zo moeilijk om het eigen ongelijk te erkennen en de ander het gelijk te gunnen? Als je als manager je waardigheid ontleent aan het feit dat je het altijd het beste weet, dan speel je een beperkt spel, dat snel conflicten oproept, effectieve gesprekken blokkeert, creativiteit doodslaat en enthousiasme de kop in drukt.
De derde weg
Als er een lastige situatie ontstaat, dan kan je kiezen uit verschillende manieren om het spel in te steken. Je kunt kiezen uit:
A. We vechten erom.
B. Eén van ons heeft het fout (en ik ben het niet).
Beiden niet erg constructief, en je zou samen mogelijkheid C kunnen ontdekken: we zijn het eens over de verschillen, laten we een alternatief zoeken, mogelijk dat we allebei voor een deel gelijk hebben. Of je hebt gelijk, of je leert. Waar heb je meer aan?
Als een boemerang
In veel situaties blijven de spelers hetzelfde, dus je moet met elkaar verder. Hoe handig is het de ander gezichtsverlies te laten lijden, vooral als zij er net zo gevoelig voor is als jij. Je moet zorgen dat je geen onveilige situatie creëert, waarbij iedereen erop uit is de ander te tackelen. Het psychologische spel 'Nu heb ik je te pakken, ellendeling' wordt in veel organisaties geestdriftig gespeeld, vaak onbewust en met behoorlijk vervelende consequenties. De stijl is 'het gaat op mijn manier of anders niet'.
Krijg nou wat
Als je eraan went niet voor het enige juiste antwoord te gaan, dan gaat er een wereld voor je open. Een wereld die veel leuker is dan de wereld van je gelijk halen. Voordat je het in de gaten hebt, ga je vragen stellen, kom je erachter wat anderen denken. Plots gaan mensen ideeën met je delen. In plaats van of-of denken wordt het 'stel dat …'. Dat maakt het leven veel meer tot een avontuur, want je weet nooit wat er komt, en je zult ervaren dat mensen mooie gedachten en verhalen hebben, waar je ook van zult genieten. Als je merkt dat je je defensief opstelt, ga dan even na wat je gevoel daarbij is. Zit je teveel op 'ik heb gelijk', wat zou je anders kunnen doen?
Het werkt wel
Maar waar leren ze je om nieuwsgierig te zijn als leider en gesprekken met je medewerkers aan te gaan? Goede leiders worden vooral getypeerd als mensen met een groot zelfvertrouwen, die stevig voor hun mening uitkomen en autoriteit uitstralen. Ik ken wel mensen die beide kanten in zichzelf goed ontwikkeld hebben. Niet of-of maar én nieuwsgierig én ook met autoriteit beslissingen kunnen nemen, maar dan wel goed geïnformeerd en in een prettige sfeer.
'Dat kan zeker werken.'
Over de auteur:
