Het brein is populair. De breinboeken vliegen de winkel uit en wil je een beetje mee met de tijd, dan manage je natuurlijk met de hulp van de breinwetenschap. Veel onbeantwoorde vragen en mysteries lijken nu plotseling helder als glas. Voor alles kan je terecht bij de neuroscience, of je nu betere beslissingen wilt nemen, succesvoller wilt zijn, creatiever of slanker wilt worden. Raadpleeg de overvloed aan Amerikaanse neuro-science-zelfhulpboeken en je kan ieder probleem aan.
De boeken lijken geschreven volgens hetzelfde stramien. Eerst een leuk verhaaltje over iemand die in de problemen zit. Dan een theorie die de wetenschappelijke achtergrond en context van het probleem schetst, en vervolgens de tip 'hoe pak je dit probleem aan'. Het lijkt allemaal zeer gefundeerd, maar als je wat meer tijd neemt om het terrein te verkennen dan merk je dat men steeds kleine onderdelen van een onderzoek gebruikt en dat in een context waar dat onderzoek meestal niet voor was bedoeld.
Ongeduld en een duidelijke lijn
Het lijkt meer pseudowetenschap en intellectuele kwakzalverij. De oorspronkelijke onderzoekers zullen zich veel genuanceerder uitlaten over de praktische toepassingen van hun theorieën en bevindingen. In die zin heb ik veel waardering voor Eveline Crone die onderzoek doet naar het puberende brein. Aan de hand van de ontwikkeling van het brein verklaart zij wat er gebeurt in dat puberbrein, en hoe dat mogelijk van invloed is op het gedrag. Als zij in interviews de vraag krijgt 'en wat doe je daar dan mee', dan geeft ze niet thuis. Daar heeft ze namelijk geen onderzoek naar gedaan. Ze zegt geen gedragswetenschapper te zijn en adviseert ouders dan ook niet hoe zich te gedragen. De reactie van de interviewer is voorspelbaar 'wat heb je daar dan aan, aan al dat onderzoek van jou?' Maar zij trekt een duidelijke lijn. Onderzoek is onderzoek en een populaire, zeer vrije vertaling van onderzoek naar praktische toepassing is niet mee dan dat.
Oplichtende fluoriserende kleuren
Onderzoek naar activiteiten in de hersenen is spectaculair. Ooit zo'n prachtige MRI-scan gezien van je eigen hersenen met van die prachtige fluoriserende kleuren? Daar raak je door betoverd, en dan kunnen ze me alles wijsmaken. Dat is met hersenonderzoekers in ziekenhuizen waarschijnlijk niet zo'n probleem, die zoeken meestal naar defecten. Maar mensen die deze prachtige plaatjes en wetenschappelijke bewijzen gebruiken om hun eigen theorieën over werk en leven te onderbouwen, past bescheidenheid. De plaatjes geven gebieden aan die 'oplichten' in de hersenen, dat zouden actieve gebieden zijn. Maar het is al niet zeker of die gebieden werkelijk actief zijn. In een experiment van Graig Bennett met een MRI scan op de hersenen van een dode zalm werd ook allerlei 'hersenactiviteit' gemeten Dan is de interpretatie van dit soort gegevens wat mij betreft nog niet aan de orde.
Wel een stapje verder
Het lijkt net zoiets als met DNA. De voorspelling was dat als we de DNA codes van individuen zouden kennen, we in staat zouden zijn alle ziekten te verklaren en genezen. Dat blijkt achteraf toch allemaal ingewikkelder. We kraken al wel de DNA codes, maar verder kunnen we er helaas nog weinig mee.
Neuro-advies
Even mijn frustraties kwijt na veel neuro-nonsense voor managers gelezen te hebben. Voor die frustraties zal wel een neurologische oplossing zijn, maar schrijven helpt mijook.
Helemaal mee eens! Het menselijke brein is nog zo'n groot mysterie. Het in kaart brengen van een simpele prikkel, oké. Maar om nou inderdaad een boek te schrijven over hoe je dit kan inzetten voor managen?! Gebakken lucht...
Daar waar de fysiologische 'brein wetenschap' grote sprongen voorwaarts maakt de fysieke mens inzichtelijk te maken en te verklaren, daar bereikt de brein 'wetenschap' ook steeds nieuwe hoogten.
Menig bibliotheek is met individuele izichten en meningen en theorie volgeschreven die slechts voor een 'select' groepje toegankelijk bleef en soms zag je dan wat van uitspattingen zoals iets dat NLP heet. De 'kunst' of 'gave' andere mensen trucjes te leren.
Hoe interessant dat dan ook moge zijn, net elk nuchter manager zit te wachten op dergelijke zaken en sterekr nog, niet elke manager zal de affiniteit hebben met dergelijke materie of eender welke methode.
Jammer is dat er nooit eens 'wetenschappelijk' onderzoek is gedaan naar de 'blijvende waarde' van al die trucjes op mensen. Men zou eens verbijsterend tot de conclusie komen dat al die trucjes een houdbaarheid kennen van hoogstens 24 uur. Alleen wanneer men heel veel tijd en energie zou blijven steken in dat trucje, zou het wat langer vol kunnen houden tot de opvolgende burnout.
Om dan maar even bij de psuedo wetenschap of theorie van Eveline Crone te blijven, zij kan hoogstens iets constateren maar er verder niets mee. Niets voorspellends, niets adviserends. De reden? Zij heeft namelijk geen enkele inzicht in de natuurlijk Primaire Persoonlijke Eigenschappen of de Soft Skills van de puber.
En dat is nu precies waar iedereen altijd maar weer naar op zoek is. Namelijk, had je een dergelijk overzicht wel, dan weet je wat je aan iemand hebt. Iemand zal ALTIJD terugkeren, qua gedrag, naar haar/zijn eigen natuurlijke persoonlijkheid. En dat is nu precies waarom al die methoden voor de meesten helemaal niet willen werken.
Wil je namelijk goede leiders, dan wil je weten of daar de aanleg voor aanwezig is. Niet iets wat je zou kunnen leren, maar de natuurlijke aanleg. Wanneer je namelijk weet welke elementen iemand van naturen bezit, kun je daarin investeren of er op sturen. Dan heb je geen theorie of pseudo wetenschap meer nodig.
Gelukkig kan dat en dat is een wereld van verschil met die 'neuro nonsens'.
Neurologisch gedrag verklaren is nog niet psychologisch goed omgaan met het verklaarde gedrag. Dat is van hele andere orde. Het ene is het antwoord op de vraag ''Wat'' als in Wat veroorzaakt het gedrag? En het andere is het antwoord op de vraag ''Hoe'' als in Hoe ga ik er op een goede manier mee om? Dat laatste is het terrein van de therapeut, counselor of klinisch psycholoog en niet van de gedragsonderzoeker.
Als je kijkt naar managementland dan zie je ''managementgoeroes'' als Ben Tiggelaar en Remco Claasen hier de vertaalslag maken van gedragswetenschappelijk onderzoek naar het effectief omgaan met deze uitkomsten in de praktijk van het managen.
De Wat en Hoe vragen zijn twee wezenlijke verschillende zaken en een boek wat de de Wat vraag beantwoord is pas compleet als het de Hoe vraag ook beantwoord middels Hoe men er mee om kan gaan, welke opties er zijn, welke dingen wel en niet werken qua denken, voelen en doen.
Over de auteur:
