27 juli 2010 -
De Nederlandse kantorenmarkt is in de eerste zes maanden van 2010 geconfronteerd met een verdere toename van het direct beschikbare aanbod van nog te verhuren kantoorruimte. Het totale aanbod steeg met vijf procent tot 6,58 miljoen vierkante meter. Ook had de kantorenmarkt te kampen met een tegenvallende vraag.
Op de vrije markt - de markt waarin projectontwikkelaars en beleggers figureren - werd in de eerste helft van 2010 ongeveer 475.000 vierkante meter verhuurd en verkocht, een daling van vijftien procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Een en ander blijkt uit voorlopige cijfers van NVM Business op basis van zelf verzamelde gegevens over de gehele Nederlandse markt. De cijfers liggen in lijn met de eerder dit jaar door de NVM uitgesproken verwachtingen.
Toename aanbod het grootst in regio Zuidwest
De toename van het aanbod gedurende de eerste zes maanden van 2010 had voor het grootste deel betrekking op oudere kantoorruimten; in het nieuwbouwsegment kwam er slechts 65.000 vierkante meter bij. Daarnaast viel het op dat de kantorenwijken het wederom moesten ontgelden, want de stijging van het aanbod was hier verhoudingsgewijs het grootst. Ofschoon de toename van het aanbod zich in alle regio's van ons land manifesteerde, was deze het meest zichtbaar in de regio Zuidwest. Dat was onder meer het gevolg van een verruiming van het aantal beschikbare vierkante meters in Rotterdam, Den Haag, Rijswijk, Zoetermeer en Leiden. In Den Haag - de stad die doorgaans een relatief laag leegstandspercentage kent - steeg het aanbod zelfs tot iets meer dan 400.000 vierkante meter , overeenkomend met tien procent van de totale voorraad.
Verhuurmarkt in Rotterdam doet het goed Behalve aan de aanbodzijde had Den Haag ook aan de vraagzijde de wind duidelijk tegen. Uitgaande van de betrouwbaarheid van de beschikbare gegevens blijkt dat er in de eerste zes maanden slechts 13.000 vierkante meter is opgenomen tegen 50.000 vierkante meter vorig jaar. Overigens was Den Haag niet de enige grote stad in de Randstad die in de eerste helft van 2010 met een tegenvallende afzet van kantoren te kampen had. In Amsterdam viel de vraag eveneens tegen, maar kon desondanks toch nog 80.000 vierkante meter worden afgezet. Duidelijk positiever was de gang van zaken op de verhuurmarkt in Rotterdam. Dankzij een paar grote transacties verdubbelde het transactievolume in de Maasstad. Ook in Utrecht ging de vraag naar kantoren omhoog, maar niettemin lag in verhouding tot de omvang van de kantorenmarkt de opname op een laag niveau. Buiten de vier grote steden hadden vooral de kantorenmarkten in Arnhem en Apeldoorn het moeilijk. In deze steden kwam de vraag naar kantoren nauwelijks van de grond.
Vooruitzichten somber
Over de rest van het jaar is NVM Business niet positief gestemd. Uit een recente peiling blijkt dat bijna driekwart van de aangesloten bedrijfsmakelaars ervan uitgaat dat het aanbod nog zal toenemen. Bijna de helft van de makelaars voorziet een verdere afname van de vraag. Als gevolg hiervan blijven de huurprijzen van kantoren onder druk staan. Een lichtpuntje is wel dat de bedrijfsmakelaars iets minder somber over de markt zijn dan een halfjaar geleden.
stoppen met bouwen en ontwikkelen van kantoorlocaties in gebieden waar amper vraag is, opdrachten concentreren, bejaardenhuizen en opvanghuizen maken van de leegstaande kantoren. Wordt echt tijd dat de planologen eens anders naar de ruimte gaan kijken !
