Twintig miljoen boete voor Wegener en vijf leidinggevenden
21 juli 2010 -
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft boetes opgelegd aan Koninklijke Wegener N.V. en vijf leidinggevenden voor in totaal ruim twintig miljoen euro. De boete aan Wegener bedraagt negentien miljoen euro.
De NMa legt de boetes op wegens het niet nakomen aan een voorschrift dat de NMa in 2000 had opgelegd voor de overname van VNU Dagbladen door Wegener.
Rol leidinggevenden
Gelet op de rol die leidinggevenden daarbij hebben gespeeld, zijn ook zij persoonlijk beboet voor in totaal 1,3 miljoen euro. Ook legt de NMa een last onder dwangsom op die inhoudt dat Wegener binnen één jaar moet voldoen aan het voorschrift. Zo niet, dan verbeurt Wegener een dwangsom van een miljoen euro per kwartaal tot een maximum van twintig miljoen.
Voorschrift
'Wij nemen deze zaak buitengewoon ernstig op, want het overtreden voorschrift is nota bene door Wegener zelf aangedragen waardoor wij de overname van BN/De Stem konden goedkeuren. Nu blijkt dat Wegener jarenlang, in ieder geval sinds 2002, het voorschrift niet heeft nageleefd," aldus Pieter Kalbfleisch, voorzitter van de Raad van Bestuur van de NMa. De NMa heeft via het voorschrift geëist dat de onafhankelijkheid van beide dagbladen gewaarborgd zou blijven zodat niet alleen de lezer keuzevrijheid behoudt, maar ook tegelijkertijd prijsverhogingen en verschraling van het lezersaanbod wordt voorkomen. Uit onderzoek van de NMa blijkt nu dat beide bladen sinds 2002 dit voorschrift aan de laars hebben gelapt. Kalbfleisch: "Wij gaan uit van de 'high-trust' benadering: je krijgt het vertrouwen, maar als je dat misbruikt, dan zijn de boetes fors."
Persoonlijke boetes
Volgens de NMa hebben vijf personen aan de overtreding van Wegener leiding gegeven. Zij krijgen persoonlijke boetes opgelegd, variërend tussen 150.000 en 350.000 euro. Vier van de vijf leidinggevenden zijn in 2002 als speciale commissarissen aangesteld om toe te zien op een correcte uitvoering van het voorschrift. Zij hebben deze speciale en verantwoordelijke opdracht niet uitgevoerd en daar krijgen zij een boete voor.
De zaak Wegener/VNU Dagbladen
Wegener, die al de eigenaar was van de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC), is door de overname van VNU Dagbladen in 2000 ook eigenaar geworden van BN/De Stem. De activiteiten van PZC en BN/De Stem overlappen elkaar in Zeeuws-Vlaanderen. Daar brengt PZC de editie Zeeuws-Vlaanderen en BN/De Stem de editie Zeeland uit. Door de overname ontstond een machtspositie in Zeeuws-Vlaanderen doordat beide bladen niet meer met elkaar hoeven te concurreren. Dat kan negatieven gevolgen hebben voor de lezer zoals prijsverhogingen en verschraling van de inhoud van beide kranten. Het voorschrift dat de NMa aan de overname verbond en dat tot op de dag van vandaag geldt, neemt die negatieve gevolgen weg. Het houdt in dat Wegener de onderlinge onafhankelijkheid van PZC en BN/De Stem na de overname in stand moet houden. Ook moet Wegener beide titels blijven verspreiden in Zeeuws-Vlaanderen.
Onderzoek NMa
Mede naar aanleiding van een klacht door een lezer via Consuwijzer heeft de NMa in 2009 onderzoek gedaan naar de naleving van het voorschrift door Wegener. Daaruit bleek dat, in strijd met het voorschrift van onderlinge onafhankelijkheid, er sprake is van één nieuwsorganisatie waarbij het redactioneel en commercieel beleid tussen BN/De Stem en PZC voor Zeeuws-Vlaanderen op elkaar is afgestemd. Daarbij wordt nauw samengewerkt, wordt kopij uitgewisseld en wordt de nieuwsgaring onderling afgestemd. De bladen blijken hierdoor niet onderling te concurreren. De NMa concludeert dat Wegener het voorschrift heeft overtreden. Om die reden wordt aan Wegener een boete opgelegd.
Verzoek
Een verzoek dat de NMa gedurende het onderzoek heeft ontvangen van Wegener, om het voorschrift op te heffen, wordt momenteel beoordeeld. De NMa verwacht hierover begin van het najaar een besluit te nemen.