'Beter risk management had gevolgen crisis kunnen beperken'
15 juli 2010 -
Met beter risk management hadden grote en kleine bedrijven de gevolgen van de economische crisis flink kunnen beperken. Dat stelde John Hijmans, partner van BDO Risk Advisory Services, tijdens de BDO 'Controllers Circles', een serie speciale kennissessies voor controllers en cfo's.
Als gevolg van boekhoudschandalen, nieuwe wet- en regelgeving en een voortwoekerende crisis heeft risk management topprioriteit. Meer dan ooit is het zaak om de risico's die je als bedrijf loopt te kennen én af te dekken. Of het nu gaat om fraude, om kredietrisico's of operationele risico's, om juridische of IT-gerelateerde onzekerheden. "Als ondernemer moet je meer dan ooit exact weten welke eventuele gebeurtenissen het behalen van je organisatiedoelstellingen kunnen beïnvloeden. Zodat je die vervolgens kunt beheersen," aldus Jan Laan, partner van BDO Risk Advisory Services. Dat klinkt tamelijk complex, maar in wezen draait het maar om één ding: integriteit: "Het gaat om de juiste mindset van de mensen in een bedrijf, van hoog tot laag. Daar gaat het om: Hoe integer zijn ze?"
In de kinderschoenen
Aan gestructureerd risicomanagement doen nog steeds maar weinig bedrijven. Spreker John Hijmans, partner van BDO Risk Advisory Services, refereerde aan recent onderzoek: "Risicomanagement staat in Nederland nog in de kinderschoenen. Jammer, want dat had de gevolgen van de crisis kunnen beperken. Zowel voor multinationals als binnen het mkb."
Waardevolle adviezen
Hij gaf de aanwezige controllers en cfo's waardevolle adviezen: "Als je begint met risicomanagement, hou het dan dicht bij jezelf, agendeer het onderwerp in bestaande structuren en overleggen. Motiveer en stimuleer het delen van kennis. Vergeet niet dat risicomanagement ook waarde kan creëren; als je een risico definieert als het missen van een kans, krijgt het begrip een totaal andere beleving. En: benader risicomanagement altijd integraal. Met de cfo of controller als een van de belangrijke voortrekkers."
Geluiden uit de praktijk
Interessant waren ook de reacties vanuit de zaal, van financiële professionals - met name cfo's en controllers - die ervaring hebben met risk management. "We worden afgerekend op incidenten, dat maakt ons kwetsbaar", reageerde een financieel directeur. Hij voegde eraan toe dat bewuste invoering van risicomanagement de eerste stap is naar professionele beheersing van de bedrijfsrisico's. Een andere deelnemer merkte op dat discussies over risicomanagement lastig zijn als het daarbij impliciet draait om het functioneren van personen. "Dan wordt de benadering van risicomanagement meer instrumenteel dan inhoudelijk." Maar vooral waren de deelnemers het erover eens dat structureel scherpere controle helpt. Zoals bijvoorbeeld de regel waarbij iedere afdeling in een bedrijf 'in control statements' moet afgeven. Zoals een van de gasten het verwoordde: "Dat dwingt ons onderwerpen uit te diepen, met name op gebied van finance, strategie en interne processen. En het maakt mijn rol als controller makkelijker."
Heel erg herkenbaar allemaal, echter wat ik hier proef is ook wat ik bij onze klanten bij onze eerste gesprekken ook proefde: waar ga ik nu dan in hemelsnaam beginnen. Leuk de opmerking, het is simpel; het gaat om de mindset van de mensen. Ja helemaal eens, maar waar ga je vervolgens als eerste aan de slag, wat biedt je als adviseur nu daadwerkelijk voor handvatten aan, of neem je je klant liefst alles gewoon uit handen en noem je het dan ontzorgen? Ik ben van mening dat een klant in eerste instantie geholpen moet worden, onderbouwd met reeele argumenten, om bewust te kiezen welke wegen logischer wijze het eerste en beste ingeslagen kunnen worden, zonder ze eerst alleen maar angst aan te praten