6 mei 2010 -
Kent u het verhaal van de twee schoenenverkopers die naar een afgelegen dorpje in Afrika gingen? De ene stuurde na aankomst het bericht ‘niemand draagt schoenen, ik kom terug’, de andere: ‘niemand draagt schoenen, stuur een voorraad!’ De clou is natuurlijk dat uw gezichtspunt uw gedrag bepaalt. Heeft u het gevoel dat u toch niks kunt veranderen of ziet u vooral mogelijkheden?
Ron Ashkenas van Robert H. Schaffer & Associates stelt op Harvard Business Review dat dit principe ook geldt voor het gedrag van managers en hele bedrijven. Nu de recessie ten einde loopt, zien sommige managers alleen het negatieve van de economie en het zakelijke klimaat – veel werkloosheid, slechte kredietmogelijkheden, minder bestedingen, een slechte huizenmarkt, meer overheidsbemoeienis, hoge staatsschulden, enzovoort. Geconfronteerd met deze ‘realiteit’ kiezen deze managers voornamelijk voor het terugdringen van kosten en het vasthouden aan het huidige bedrijfsmodel. Beslissingen die investeringen of risico’s behelzen schuiven ze op de lange baan. Ze kijken niet naar de toekomst want het heden is al zwaar genoeg.
Kansen
Er zijn ook managers die naar hetzelfde zakelijke klimaat kijken en vooral mogelijkheden om te groeien en concurrentievoordeel te behalen zien. ConAgra oods bijvoorbeeld zag in dat consumenten in economisch slechte tijden meer dan ooit waar voor hun geld wilden, in hun geval goede maaltijden voor een zo laag mogelijke prijs. Daarom blies de onderneming hun afdeling diepvriesmaaltijden nieuw leven in door die maaltijden zowel voedzamer als goedkoper te maken. Ook lanceerden ze een campagne waarin ze goedkope recepten promootten (uiteraard met gebruikmaking van hun eigen producten). Dit leverde de onderneming de afgelopen jaren een flinke omzetstijging op, de bijbehorende winst kon ze weer investeren in nieuwe, luxere producten met het oog op de aantrekkende economie waarin mensen weer meer gaan besteden.
Personeelsbehoud
Ook Cisco greep kansen ten tijde van de recessie. Toen het slechter ging in 2008 en 2009, bezuinigde de onderneming op onkosten en externe krachten. Op die manier bleven de marges in tact zonder personeel te hoeven ontslaan. Tegelijkertijd daagde CEO John Chambers zijn managers uit om groei te realiseren door zich te richten op nieuwe markten. Die focus op groei tijdens een recessie heeft er toe geleid dat de onderneming 2010 is begonnen met een fikse voorsprong op de concurrentie.
Vragen om uzelf te stellen
Nu de officiële recessie ten einde loopt, kunt u zich eens afvragen of uw ‘psychologische’ recessie ook over is. Stel uzelf de volgende vragen:
1. Ziet u nieuwe kansen in het huidige klimaat - en heeft u concrete plannen om die uit te voeren?
2. Op welke manier heeft de recessie uw concurrenten verzwakt – en wat kunt u doen om hun marktaandeel in handen te krijgen?
3. Wat doet u om nieuwe technologieën en innovatieve benaderingen te vinden en daarin te investeren?
4. Maakt u al gebruik van de huidige focus op duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid?
5. Hoe stimuleert u uw personeel om na te denken over groei en risico’s?
6. Welke relaties brengt u momenteel tot stand om straks snel nieuwe markten te kunnen betreden?
Er zijn natuurlijk nog veel meer vragen te verzinnen. Het gaat erom dat u niet denkt in problemen maar in kansen. Dat maakt het verschil tussen een post-recessie depressie en de daarbij behorende stagnatie en een positieve visie en de daaraan verbonden groeipotentie.