Duurzame energie meer gebaat bij verplichtingen dan bij subsidies
29 oktober 2009 -
Nederland is meer gebaat bij een stelsel van verplichtingen met betrekking tot duurzaamheiddoelstellingen dan bij de huidige subsidies en stimuleringsstelsels. Dat levert veel meer eenduidigheid op ten aanzien van verantwoordelijkheden en een gelijk speelveld voor alle partijen. Maar dan moet de overheid wel zorgdragen voor het juiste investeringsklimaat.
Dat is een van de belangrijkste conclusies die PricewaterhouseCoopers (PwC) in haar petitie 'Een beter klimaat voor duurzame energie' trekt. De petitie vormt de weerslag van 30 interviews met bedrijfsleven en overheid over de vraag hoe de ontwikkeling van duurzame energie in Nederland de benodigde extra impuls kan worden gegeven.
Reset
"Om duurzame energie daadwerkelijk binnen ons systeem te realiseren en tevens de doelstelling van 2020 te behalen, is een reset noodzakelijk ongeacht de economische situatie," stelt Fred Klaassen, verantwoordelijk voor de Renewable Energy Group van PwC. "Ondanks de relatieve welvaart en de druk die het milieu op het dichtbevolkte Nederland legt, zien we in Nederland een achterblijvende ontwikkeling van duurzame energie. Dit is jammer en onacceptabel gelet op de noodzaak daarvan en de kansen die duurzame energie voor de economische ontwikkeling biedt."
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
"Het is duidelijk dat het bedrijfsleven en de overheid zich deze noodzaak terdege realiseren. Onze indruk is dat het bedrijfsleven bereid is om haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van duurzame energie te nemen. Daartoe wordt een stelsel van verplichtingen met betrekking tot de duurzaamheiddoelstellingen beter geacht dan de huidige subsidies en stimuleringsstelsels. Een stelsel van verplichtingen levert voor alle partijen veel meer eenduidigheid op ten aanzien van verantwoordelijkheden en een gelijk speelveld. Daar hoort echter wel bij dat de overheid zorg draagt voor het juiste investeringsklimaat. Helderheid in en afdwingbaarheid van financiële regelingen en vergunningensystematiek is hierbij noodzakelijk. Hierbij kan Nederland het zich niet permitteren om geïsoleerd regelgeving te ontwerpen zonder dit in een internationale context te plaatsen. Dit kader dient voor de langere termijn vormgegeven te worden."
Heldere voorlichting
Volgens Fred Klaassen dient voorts de consument bewust te worden gemaakt van de consequenties van de keuze voor duurzame energie. "Dit houdt in dat heldere voorlichting dient plaats te vinden ten aanzien van consequenties voor procedurekwesties voor het verkrijgen voor vergunningen voor duurzame energieprojecten en ten aanzien van de kosten die gepaard gaan met de investeringen in infrastructuur en duurzame energie zelf. Het feit dat duurzame energie tot een stijging van de energiekosten van de consument zal leiden, is nog onvoldoende benadrukt in de discussie over duurzame energie."
Uitdaging
PwC is van mening dat de urgentie van deze uitdaging hoger op de politieke agenda moet komen te staan, nu de geformuleerde doelstellingen niet worden gehaald. De petitie is bedoeld als voorzet voor een nieuw en helder te formuleren visie en input bij de beraadslagingen over de begroting. "De transitie naar een duurzaam energiestelsel is de grootste uitdaging waar we het komend decennium voor staan," aldus Fred Klaassen.
De heer Klaassens heeft gelijk als hij stelt dat Nederland ernstig achterblijft bij de ontwikkeling van duurzame energie.
Tegelijkertijd zie ik geen inhoudelijke benadering van het maatschappelijke en politieke stelsel dat dit veroorzaakt. Wie naar de EU landen om ons heen kijkt, en tegelijkertijd de moeite neemt om te zien hoe men daar de ontwikkeling van duurzame energie ter hand neemt, ziet een slim stelsel van subsidies, waarbij op de langere termijn terugbetaling is gewaarborgd en er tegelijkertijd voor zorgt dat men enthousiast investeert.
De subsidies in NL zijn van alles en tegelijkertijd daardoor net niets. Te mager om leuk te zijn, en net te fors om te ontkennen dat ze bestaan. Wie in dit energieslurpende land bijv. investeert in zonne energie doet dat op dit moment meer uit idealisme dan op basis van economisch berekenbaar rendement.
Ook hier weer het is dat ''poldermodel'' dat elke keer opnieuw leidt tot bloedeloze compromissen in plaats van tot echte structurele en strategische keuzes.
Die keuzes gaan toch nodig zijn als we de achterstand willen inhalen. De vraag in Nederland is slechts: Welke politieke partij kun je dat toevertrouwen.
Persoonlijk ben ik bang dat ze allemaal te zwak zijn om zoiets te kunnen. Daarom pleit ik er ook al tijden voor dat elke goede manager lid wordt van een politieke partij, om het even welke. Het brengt de noodzakelijke kwaliteit terug in de politiek.
