Bedrijfsuitje: een ontspannende of juist risicovolle onderneming?
6 augustus 2009 -
Raften, ballonvaren, karten of kitesurfen. Slechts enkele voorbeelden van (ont)spannende bedrijfsuitjes in het kader van teambuilding of gezelligheid. Ze zijn echter niet geheel zonder risico’s. Het komt meer dan eens voor dat werknemers letsel oplopen. In hoeverre is de werkgever hiervoor juridisch aansprakelijk?
Lisette Spaaij, juridisch consultant arbeidsrecht en auteur voor de weblog juristenweblog.nl geeft antwoord op deze vraag. Met name in deze tijd van economische onzekere periodes, doet u er als werkgever goed aan om u bewust te zijn van de financiële en juridische gevolgen.
Voorkoming van incidenten
De laatste jaren zijn er geregeld berichten verschenen in de media die te maken hadden met de gevolgen van bedrijfsuitjes. In korte tijd is er sprake geweest van een aantal dodelijke ongevallen. Dit zorgde voor tamelijk wat onrust rondom de vaak jaarlijkse festiviteiten met een zakelijk tintje. Herinnert u zich nog het incident in 2007, waarbij twee medewerksters van het Kruidvat filiaal in Waalwijk omkwamen doordat zij van hun vlot afgleden? Helaas bleef het niet bij dit geval. Slechts enkele weken later, op 26 oktober 2007 viel er weer een dodelijk slachtoffer tijdens een bedrijfsuitje. Een 29-jarige werkneemster van de lakkenfabrikant Motip uit Wolvega viel van een vijftien meter hoge graansilo in Veenhuizen, voordat zij ging abseilen. In 2006 overleed een 60-jarige man tijdens een jeepsafari, georganiseerd door de werkgever. Hij had geen gordel om en viel daardoor uit de wagen, waarna hij vervolgens door het voertuig overreden werd. Logisch dat een werkgever zich afvraagt hoe het zit met de aansprakelijkheid bij dit soort kwesties.
Als volgt een uiteenzetting van de risico’s op een rij:
Rol van de werkgever
De veiligheid van de werknemer tijdens bedrijfsuitjes is een gedeelde verantwoordelijkheid van de werkgever, de werknemer en eventueel het organiserende evenementenbedrijf. Op grond van de wet kan een werkgever aansprakelijk worden gesteld voor schade wanneer de werknemer schade heeft geleden tijdens de uitoefening van de werkzaamheden en de werkgever niet kan aantonen dat hij er alles aan gedaan heeft om deze schade te voorkomen. In beginsel kan een werkgever dus niet aansprakelijk worden gesteld voor schade die een werknemer oploopt bij vrijwillige deelname aan een bedrijfsuitje, omdat bedrijfsuitjes vaak buiten werktijd plaatsvinden. Daarnaast hebben bedrijfsuitjes, in de meeste gevallen, niets te maken met de normale werkzaamheden van de werknemer.
Uitspraak Hoge Raad
De Hoge Raad heeft in een zeer recente uitspraak bepaald, dat de werkgever wel degelijk aansprakelijk kan worden gesteld voor de schade die een werknemer heeft geleden ten gevolge van een bedrijfsuitje. Wat was het geval? Tijdens een workshop ‘dansen op rollerskates’ die een organisatie had georganiseerd op vrijdagmiddag in de marmeren gang van het kantoorpand, was een werkneemster op haar vrije middag speciaal naar kantoor gekomen. De werkneemster reed een paar meter op de rollerskates, kwam ongelukkig ten val en brak haar pols. Uiteindelijk is zij arbeidsongeschikt geraakt wegens posttraumatische dystrofie. De werkgever was aansprakelijk.
Goed werkgeverschap De Hoge Raad heeft de aansprakelijkheid van de werkgever gebaseerd op het beginsel van goed werkgeverschap. Indien een werkgever een bedrijfsuitje organiseert of laat organiseren, waaraan een bijzonder risico op schade voor de deelnemende werknemers is verbonden, dan moet de werkgever aan zijn zorgplicht voldoen om aansprakelijkheid bij ongevallen te voorkomen. De werkgever had in dit geval niet voldoende gedaan om schade te voorkomen. In dit geval was de werkgever aansprakelijk, omdat:
- De workshop werk-gerelateerd was. Het dansen op rollerskates vond immers plaats in de hal van het kantoor;
- De werkgever de workshop mede had georganiseerd;
- Het een activiteit betrof waarvan de specifieke risico’s op voorhand in te schatten waren;
- De werkgever haar werknemers onvoldoende beschermd heeft tegen het ‘valgevaar’.
- De werkgever onvoldoende heeft gedaan om dekking te bieden tegen door werknemers op te lopen schade. De werkgever had geen verzekering afgesloten voor eventueel letselschade en hij had evenmin de deelnemende werknemers erop gewezen dit zelf te doen.
In deze uitspraak heeft de Hoge Raad duidelijk gemaakt dat een werkgever bij het organiseren van risicovolle bedrijfsuitjes, de plicht heeft zijn werknemers te behoeden voor schade op grond van goed werkgeverschap. Het is dus erg belangrijk om de risico’s vooraf goed in te schatten en op basis daarvan de beslissing te nemen om het bedrijfsuitje al dan niet te gaan organiseren.
Enkele aandachtspunten
Als u de volgende aandachtspunten meeneemt in uw beslissing voor een te organiseren bedrijfsuitje, bent u goed voorbereid en loopt u het minste kans op onduidelijkheid omtrent aansprakelijkheid. Vrijwillige deelname
De mate van aansprakelijkheid van de werkgever hangt ten eerste samen met de vrijwillige deelname aan het bedrijfsuitje. Wanneer men verplicht moet deelnemen, is de werkgever in de meeste gevallen aansprakelijk voor letsel of schade van de werknemer. Alleen wanneer een werknemer zich opzettelijk roekeloos gedraagt of zich bewust begeeft in een gevaarlijke situatie, is dit in principe niet het geval. Bij vrijwillige bedrijfsuitjes is de werkgever minder snel aansprakelijk voor ongevallen. Maar ook hierbij moet u bedacht zijn op ‘het gevoel van vrijwilligheid’ voor de werknemer. Als er bijvoorbeeld ook klanten meegaan met een bedrijfsuitje, voelt de werknemer zich toch verplicht om mee te gaan. Dit zal in de gang naar de rechter dan ook zeker ter sprake komen. Soorten bedrijfsuitjes
Er is vandaag de dag een enorme keuze aan bedrijfsuitjes. Het is dan ook logisch dat het ‘gezamenlijke kunstwerk’ niet jaarlijks op de planning staat. Een werkgever wil graag origineel blijven en dat resulteerde vooral de laatste jaren in spannende bedrijfsuitjes. Geheel risicoloze bedrijfsuitjes bestaan echter niet. Bij een speurtocht in de stad kan druk verkeer tot chaos leiden, omdat mensen niet goed opletten en ineens de straat oversteken. En bij slootje springen is een blessure vaak snel opgelopen. De stelregel is dat bedrijfsuitjes risicovol zijn als werknemers moeten deelnemen aan activiteiten die ze niet gewend zijn. In die zin zijn bedrijfsuitjes dus al snel risicovol (en kan een werkgever dus aansprakelijk worden gesteld!). Zelfs bij een activiteit als pottenbakken, kan er gevaar dreigen. De kans op ongevallen is natuurlijk wel veel kleiner dan bij een fysiek of mentaal belastende activiteit. Verzekeren Het blijkt dat veel bedrijven zich niet goed hebben verzekerd voor ongevallen van hun werknemers. Onverstandig, want het kan het bedrijf de kop kosten. Sluit daarom altijd een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering af en kijk erg nauwkeurig naar de dekking en de voorwaarden.
Neem geen risico
Aan actieve bedrijfsuitjes kleven de nodige risico’s. Het kan, zo blijkt uit de praktijk, zelfs leiden tot dodelijke ongevallen. De werkgever kan echter door een grondige voorbereiding veel ellende voorkomen. Gezien de risico’s adviseren wij vanuit USG Juristen om een ‘veilig’ uitje te kiezen, dat scheelt een hoop zorgen. Ook wat betreft rustige uitjes is namelijk meer dan genoeg keuze en variatie. Succes!
Mensen die hun (bijvoorbeeld) pols breken en later met posttraumatische dystrofie arbeidsongeschikt raken zijn mijns inziens al een tijdje rijp voor de psychiater. D
Dat gezeik van veel mensen tegenwoordig... Je stapt toch zelf op die dingen. Je leert door vallen en opstaan.
Lex
|
|
6
-
08
-
2009
|
09
:
24
uur
Moeten we dan gaan dammen ofzo? Gewoon duidelijk de risico's bespreken van te voren, en eventueel iets laten ondertekenen dat men voor eigen risico deelneemt. Dat is bij bv een cartbaan heel gewoon. Bovendien geeft dat toch een spannend tintje aan het gebeuren.
Steeds meer bedrijven zoeken tegenwoordig even verder tot ze minder risicovolle bedrijfsuitjes vinden. Er zijn zelfs bedrijfsuitjes die niet alleen ontspannend (= bijkomen van het verleden), maar zelfs inspirerend (= opladen voor de toekomst) werken. Als deze dan ook nog minder risico's met zich meebrengen is dat mooi meegenomen. Dan kan de werkgever zelf ook ontspannen en (opnieuw) geïnspireerd raken.
rutger
|
|
6
-
08
-
2009
|
16
:
19
uur
Waalwijk = Winterswijk
R Wit
|
|
8
-
08
-
2009
|
09
:
10
uur
Beste Lex,
Ter info: het woord bedrijfsuitje staat voor de toko ook wel het bedrijf.
Dan neemt het bedrijf ook het risico aangezien je ook op je bedrijf bent verzekerd voor letselschade in elke hoedanigheid. Dit buiten beschouwing als dit door eigen grove nalatigheid gebeurt. Eens kijken hoe leuk jij het zal vinden als je op uitkeringsniveau terrecht komt doordat het ZOO leuk is om mee te doen en dat het goed is voor de teambuilding. Dat heet manipulatie, en niet meedoen is buiten je team vallen. Teambuilding is bedrijfsgerelateerd en dan neemt het bedrijf die verantwoording.
Succes met overdekt dammen ( kan je van leren hoe je 10 zetten vooruit moet denken zonder ook nog van het bord afgeveegt te worden.)
Sewnandan Vijay
|
|
10
-
08
-
2009
|
14
:
57
uur
BEDRIJSUITJE.
Een bedrijfsuitje zie ik juist in het kader van teambuilding en saamhorigheid. Een bedrijfsuitje is niet bedoeld om zich zodanig te gedragen en te pieren waaien dat je eigen collegas afkeer aan je krijgen en erger nog dat er zich ongelukken voordoen maar dat er een juiste attitude aan de dag wordt gelegd. Hoe kan het anders wanneer we stellen dat Attitude een integratie is van kennis, vaardigheid en gedrag. Als verantwoordelijke, volwassene is het ondenkbaar dat tijdens een bedrijfsuitje, mensen zich op een dusdanig manier verongelukken dat ze arbeidsongeschikt raken. Dan is het niet van toepassing bij, wanneer op weg naar plaats van bestemming, in het verkeer, een ongeval zich voordoet.
Je hebt ook anderen die de bedrijfsuitjes moe zijn en zich anders opstellen. een reden hiertie is het geroddel op de werkvloer. Je doet mee aan zo een activiteit en de eerstvolgende werkdag is een bepaald vertoning tijdens het uitje een hot item op de werkvloer en een geroddel van je welste.
Eric
|
|
23
-
09
-
2009
|
21
:
55
uur
jammer dat dit allemaal zo complex is terwijl het juist leuk moet zijn.
Heeft u een voorbeeldbrief die ik mijn medewerkers kan laten ondertekenen zodat niemand nodeloos aansprakelijk wordt gesteld?
Lex van der Vleuten
|
|
24
-
09
-
2009
|
11
:
33
uur
Hoi Eric,
wij zijn een paar keer wezen karten, bij een kartbaan moet iedereen gewoon zo'n verklaring ondertekenen. Of je daar nou met het bedrijf of als particulier komt. Het maakt je dan wel echt bewust van je eigen verantwoordelijkheid, en je weet ook meteen dat het een ander niveau uitje dan dammen is.
Robert Kok
|
|
29
-
12
-
2009
|
09
:
03
uur
Het is van belang om in het voortraject na te denken over de risico´s en verantwoordelijkheden. Daarop gebaseerd moeten er eventueel beperkende maatregelen getroffen worden. Er is inmiddels voldoende jurisprudentie om met name duidelijkheid te krijgen over verantworodelijkheden. Een werkgever heeft overigens een zorgplicht (goed ondernemerschap). Veiligheid dient onderdeel te zijn van het gehele proces zonder het te overdrijven. Ik verstrek workshop voor evenementen managers op dit terrein.
