Ondernemer voelt crisis nog steeds, maar vertrouwen in herstel groeit
17 juni 2009 -
De omzet, export en orderontvangsten van Nederlandse bedrijven lopen in het eerste kwartaal van 2009 verder terug. Toch groeit het vertrouwen voor het tweede kwartaal licht in een zich – op termijn – stabiliserende economie.
Dat blijkt uit de Conjunctuurenquête Nederland, een gezamenlijk conjunctuuronderzoek van VNO-NCW, MKB Nederland met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Kamers van Koophandel en het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB). Ruim 4.000 ondernemers hebben meegewerkt aan deze enquête waarin realisaties van het afgelopen kwartaal worden afgezet tegen de aanvankelijke verwachtingen. Ook de verwachtingen voor het komende kwartaal worden uitgesproken.
Eerste kwartaal 2009
De omzet, export en orderontvangsten van Nederlandse bedrijven lopen verder terug vergeleken met voorgaande twee kwartalen. De omzet staat nog méér onder druk doordat veel prijzen zijn verlaagd.
Bijna de helft van de exporteurs vindt de huidige buitenland orderportefeuille te klein. Ook de gerealiseerde exportcijfers in het eerste kwartaal stemmen negatief. Meer ondernemers noteren een daling van de export. Ook de industrie heeft het onverminderd zwaar. Bijna de helft van de industriële bedrijven kampte met een dalende productie.
Verwachtingen tweede kwartaal
Het zware weer lijkt nog niet voorbij. Ook in het tweede kwartaal verwacht de ondernemer een lagere omzet, export en een kleinere orderpositie. Toch zijn de omzet- en exportverwachtingen iets minder negatief dan in het eerste kwartaal. Daarmee komt de index voor het ondernemersvertrouwen (verwachtingen voor omzet, export, investeringen en werkgelegenheid voor het komende kwartaal en gecorrigeerd voor seizoensinvloeden) uit op -22. Vorig kwartaal was dat nog -24 (op een schaal van -100 tot 100). De werkgelegenheid staat onder druk. Waar eind vorig jaar de productie te lijden had van een tekort aan personeel, is nu sprake van een personeelsoverschot. Toch ervaart 40 procent van de ondernemers geen belemmeringen. Daarnaast nemen steeds meer bedrijven maatregelen tegen de economische neergang, door bijvoorbeeld tijdelijk personeel af te stoten en investeringen uit te stellen.
Sectoren
De verwachtingen in de industrie zijn minder negatief, ondanks een dalende productie in het eerste kwartaal. Toch blijven winstgevendheid en werkgelegenheid zwaar onder druk staan. In de bouwsector wordt naarstig gezocht naar nieuwe orders. In de bouw lopen de orderontvangst en de inkooporders over het eerste en tweede kwartaal sterker terug dan de omzet. De bouwondernemer is dan ook het somberst over het huidige economische klimaat. Bij de detailhandel staat de omzet stevig onder druk . De consument houdt de hand op de knip, vooral waar het duurzame gebruiksartikelen betreft. Ondanks het feit dat de consumptie niet langer groeit, zijn de detaillisten het minst negatief gestemd over het economisch klimaat.