8 juni 2009 -
Organisaties doen zichzelf te kort door in de strategievorming zich voornamelijk te richten op middelen en niet op doelen. Er is in het hoger kader veel kennis van en aandacht voor processen, structuren, financiering en bestaande producten. Deze middelen hebben dan ook steevast een plaats in de strategievorming van organisaties.
Het doel van elke strategie is echter het in beweging zetten van mensen. Dat stelt Tom Alstein, psycholoog bij HFMtalentindex. Extern zijn dat klanten die bewogen moeten worden om producten bij u af te nemen en zich aan u te binden. Intern zijn dat de medewerkers die bewogen moeten worden de strategie vorm te geven. Strategie draait dus om beweging. In de huidige strategiemodellen wordt hier veel te weinig rekening meegehouden. Illustratief daarvoor is de gedachte dat geld de stuwende kracht is in het samenspel van financiele; menselijke organisatie-; technologische en immateriële middelen. Een simpel voorbeeld:
Een koopman zit aan tafel met een pak geld en een stapel handdoeken. Wat gaat voor winst zorgen? Het pak geld? De handdoeken? Nee; de koopman die in beweging komt en de middelen die hij heeft inzet om anderen te bewegen geld bij hem in te leveren.
Wat beweegt mensen?
Strategie moet er opgericht zijn middelen zo goed mogelijk in te zetten voor het bereiken van de doelen. In organisaties is er echter meer kennis over processen, structuren, financiering en bestaande producten dan over het in beweging zetten van klanten en medewerkers. Dit komt doordat er organisaties vooral worden geleid door economen en bedrijfskundigen en zelden door gedrags- of sociaal wetenschappers. Een helderde mix komt organisaties ten goede. Waarom? Als je mensen in beweging wil zetten dan moet je ook kennis hebben van wat die beweging veroorzaakt. Een goed strategisch plan neemt op wat het verwachte gedrag gaat zijn van de verschillende stakeholders. Een uiteindelijk is de mens heel simpel. Die komt in beweging op het moment dat er een behoefte of belang bevredigd kan worden. Het in kaart brengen van de behoeftes, belangen en drijfveren van de verschillende stakeholders op een gefundeerd en modelmatig niveau zet de strategievorming dichter op z’n doelen.
Behoeftes
Uit onderzoek blijkt dat organisaties die uitgaan van het principe ‘eerst wie; dan wat’ succesvoller zijn dan organisaties die dat omdraaien. Als u dit concreet handen en voeten wil geven dan moet u de behoeftes van de klanten en de talenten van de medewerkers centraal stellen en actief met elkaar verbinden. Dit betekent dat Marketing en HR meer leidend worden voor organisaties. Of deze disciplines daar al klaar voor zijn is de vraag, maar dit is wel een trend die ingezet gaat worden.
Gedragswetenschappen
Organisaties kunnen winst behalen door actiever gebruik te maken van de kennis die is opgebouwd binnen de gedrags- en sociale wetenschappen. Het bedrijfsleven en de bedrijfskundige wetenschappen staan voor de uitdaging deze stap te zetten. Maar ook de gedragswetenschappers zullen hun kennis en denken meer tastbaar en werkbaar moeten maken voor de praktijk binnen organisaties en inzichtelijk moeten maken wat hun toegevoegde waarde onder de streep oplevert.
Hè, hè eindelijk dacht ik toen ik de titel van uw artiel las. Belangrijk van uw artikel vind ik dat u 'het bewegen' centraal stelt. Volgens mij moet het 'bewegen' centraal staan in de besturing van het waarmaken van de strategie. Dan is de mens belangrijk maar ook de vele andere factoren die u noemt. Ik gebruik graag de vergelijking met water. Dat stroomt (= bewegen) van hoog (huidige situatie) naar laag (nieuwe situatie). Het gaat om dat 'stromen'. Je kan het naar beneden laten donderen, maar ook geleiden. Det is een kunst te besluiten welke 'beweging' je kiest. Dan is ervaring met het besturen van beweging essentieel, meer nog dan kennis over mensen én over al die andere aspecten die u noemt. Dan zijn er mensen nodig die diplomaat zijn, die mensen onderling én met dingen met elkaar in verband kunnen. Om te zorgen dat er een goed samenspel ontstaat. Opdat daardoor beweging ontstaat en de organisatie haar strategie waarmaakt
Roland