28 mei 2009 -
Druk op het topmanagement als gevolg van de economische crisis in combinatie met spanning op de interne beheersingsmaatregelen door ontslagen creëert omstandigheden waarin fraude zich makkelijk voordoet.
Dit blijkt uit de resultaten van het door Ernst & Young verrichte European Fraud Survey 2009 onder 2.200 werknemers van grote ondernemingen in 22 landen. In Nederland verwacht 31 procent van de ondervraagden dat het aantal fraudegevallen de komende jaren zal toenemen, waarbij meer dan de helft van de respondenten verwacht dat dit veroorzaakt wordt door medewerkers die profiteren van de crisis. Voor Europa als geheel verwacht 55 procent van de ondervraagden een toename van fraude. Opvallend is dat 29 procent van deze respondenten als reden hiervoor aangeeft dat zij het management van hun bedrijf niet vertrouwen. In Nederland heeft achttien procent van de werknemers een gebrek aan vertrouwen in het management.
Veranderde organisatiestructuur
Ook een wijzigende organisatiestructuur en niet op elkaar aansluitende procedures maken de weg vrij voor frauduleus gedrag. Als bedrijven werknemers laten afvloeien of als de eigendomsstructuur van de onderneming als gevolg van fusies of overnames wijzigingen ondergaat, kunnen er lacunes optreden in de financiële controle. In Nederland denkt 38 procent van de respondenten dat normale regels en procedures mogelijk over het hoofd gezien worden als collega's gedwongen worden ontslagen. De helft van de respondenten is van mening dat een fors hogere werkdruk en een ondermijnde moraal het risico op fraude verder doet toenemen.
Integriteit van de manager De ondervraagde werknemers menen dat het management niet het goede voorbeeld geeft maar eigenlijk onderdeel is van het probleem. In Nederland geeft 62 procent van de ondervraagden aan redenen te hebben om te twijfelen aan de integriteit van het eigen management. Voor heel Europa ligt het vergelijkbare percentage zelfs op 69. Van de werknemers in Nederland en Europa vindt 29 respectievelijk 42 procent dat het grootste frauderisico zich voordoet op het niveau van het senior management.
Aanvaardbaar gedrag
Het onderzoek wijst tevens op een zorgwekkende trend in wat werknemers als aanvaardbaar gedrag beschouwen. Van de Europese ondervraagden vindt de helft een of meer vormen van onethisch gedrag aanvaardbaar, terwijl een kwart meent dat het geven van steekpenningen geoorloofd is om deals binnen te halen. "Het lijkt erop dat de huidige recessie de tolerantie ten opzichte van onethisch handelen vergroot," zegt Angelique Keijsers van Ernst & Young Fraud Investigation & Dispute Services. "Dat is een serieus risico. Zeker nu uit ons onderzoek blijkt dat de autonome gevolgen van de crisis het risico op fraude binnen ondernemingen doen toenemen."
