11 december 2008 -
De meerderheid van de chief financial officers in Europa en de VS zegt dat hun onderneming in 2009 minder geld zal uitgeven en minder personeel aan zal nemen en dat hun onderneming verliezen zal aankondigen. Dit zijn enkele uitkomsten van het CFO Survey van het laatste kwartaal van 2008.
CFO's wereldwijd zijn pessimistischer dan ooit in de dertien jaar dat het survey gehouden wordt. 71 procent van de CFO's voorspelt dat de recessie nog minimaal een jaar zal duren, zeker tot eind 2009. Hiermee bevestigen zij het pessimistische beeld dat het CPB eerder deze week schetste.
Kredietcrisis
De resultaten van dit kwartaal wijzen erop dat de kredietcrisis definitief is overgeslagen op de reële economie en dat het nog lang zal duren voordat landen wereldwijd de kredietcrisis te boven zullen zijn. Belangrijke maatstaf hiervoor is de ‘optimisme diffusie index’, die het optimisme peilt onder de CFO's. Een recordpercentage van 85 procent van de Europese CFO's is pessimistischer is geworden over de economische vooruitzichten voor 2009, tegenover 68 procent vorig kwartaal. In Azië en de VS is meer dan 80 procent van de CFO's pessimistischer. Deze index is een goede graadmeter voor de toekomstige groei van het BNP, de werkgelegenheid en de kapitaaluitgaven. Het extreme pessimisme dit kwartaal voorspelt dan ook een zwakke economie in 2009. Maar liefst 71 procent van de CFO's voorspelt dat het herstel van de Europese economie niet voor het vierde kwartaal van 2009 zal inzetten, 51 procent zegt dat dit pas in 2010 is.
Bezuinigen
De uitkomsten dit kwartaal laten ook zien dat de opbrengsten, de werkgelegenheid en de kapitaaluitgaven in 2009 zullen kelderen. De verwachting is dat de opbrengsten in Europa de komende twaalf maanden met 7,6 procent zullen dalen. De transport/energiesector en de mijnbouwsector worden het zwaarst getroffen; opbrengsten zullen respectievelijk 16,6 en 13,6 procent dalen. Ook de vooruitzichten voor de werkgelegenheid zijn somber. Bedrijven in Europa en in de VS zeggen dat ze hun personeelsbestand met ongeveer zes procent zullen inkrimpen en 50 procent van de bedrijven geeft aan dat ze geen nieuwe personeelsleden zullen aannemen. Ook de kapitaaluitgaven zullen naar verwachting drastisch omlaag gaan met 10,1 procent. Maar liefst 82 procent van de ondernemingen is van plan om flink te bezuinigen op de kapitaaluitgaven.
Klap
51 procent van de Europese CFO's geeft aan dat hun bedrijf een flinke klap heeft gekregen door de kredietcrisis, tegenover 42 procent vorig kwartaal en 33 procent een jaar geleden. Ongeveer 65 procent van de CFO's zegt dat de kosten voor krediet flink zijn gestegen. Gemiddeld zijn de kosten van krediet in Europa met 114 basispunten gestegen sinds afgelopen zomer. Ongeveer 60 procent van de CFO's heeft problemen met het verkrijgen van benodigd krediet. Een derde heeft moeilijkheden gehad in het verkrijgen van nieuw krediet of verlengen van bestaand krediet. Wereldwijd zegt driekwart van de CFO's dat ze aantrekkelijke investeringsmogelijkheden moet laten schieten omdat ze het benodigde kapitaal niet kunnen verkrijgen.
Europa
Ondernemingen in Europa zijn zwaar getroffen door de wereldwijde financiële crisis, met name doordat afnemers langere betalingstermijnen hanteren (49 procent), ondernemers een hoger risico lopen dat ze niet betaald worden (44 procent) en er minder exportorders binnenkomen (35 procent). Europese bedrijven ondernemen de volgende acties in reactie op de economische omstandigheden: geplande investeringen worden uitgesteld, verlaagd of geschrapt (61 procent), er worden personeelsstops ingevoerd (50 procent), er vallen ontslagen (48 procent) en geplande personeelsbonussen worden verlaagd en/of salarissen bevroren (43 procent).
Zorgen
Grootste bron van zorg voor CFO's wereldwijd zijn de lage consumentenvraag en de rampspoed op de financiële markt. Meer dan 70 procent van de ondernemingen in Europa en in de VS is ongerust over de financiële gezondheid van de financiële instellingen waarmee ze zaken doen. CFO's in Europa en Azië zijn ook ongerust over de volatiliteit van valuta. Grote interne bedreigingen waarmee Europese CFO's in hun bedrijf te kampen hebben, zijn het (on)vermogen om resultaten te voorspellen, het beheer van werkkapitaal en het behoud van de moraal/productiviteit tijdens de economische achteruitgang.
Als je een bedrijf binnenkomt en met het MT gaat praten, dan weet je meestal meteen wie de CFO of gewoon controler is. Dat is de man (of vrouw) met het sombere gezicht die meewarig nee zit te schudden.
Het schijnt dat een pessimistische inslag een voorwaarde is om als financieel topman te kunnen slagen.
Economen voorspellen graag en voorspellen is moeilijk, zeker als het over de toekomst gaat. Voor dat voorspellen gebruiken ze modellen, rekensommetjes en het leuke of juist frappante is, dat ze er ook in geloven.
Ik bedoel maar, de modellen van de economen die nu krimp, recessie en ellende voorspellen wiste nog geen 6 maanden geleden groei en welvaart te voorspellen.
Maar nee, de modellen voorspellen dat de consument minder gaat besteden. Dan hebben we het dus over de consument die per 1-1-2009 3,5% CAO verhoging krijgt, geen WW premie meer betaald en aan zijn energiekosten 30% minder kwijt is. We hebben het over de consument die dit jaar voor kerst 20% meer besteedt. Ja, we gaan minder uit eten dit jaar, tja, als je niet meer mag roken en thuis wel...........
Ik geloof er allemaal niks van. Natuurlijk is er een beetje recessie. Voor 95% aangepraat uiteraard. Voor de rest omdat de banken vol zitten met economen die in plaats van 7 zekerheden er nu 24 willen hebben.
Maar eind januari gebeuren er twee dingen. De mensen zien hun loonstrook en daarmee gewoon meer geld. En, Obama komt aan de macht en ook dat zal de wereld veranderen.
In Maart klopt Wouter zich op de borst, want hij zal graag alle eer naar zich toe trekken.
Of het een mooie zomer wordt? Geen flauw idee, economisch in ieder geval wel.
Logisch dat CFO's extreem pessimistisch zijn, vanwege hun functie en werkzaamheden zijn ze dichter bij de financiële crisis dan andere managers op C-level. Kijk ook op (Klik hier) om een beeld te hebben waar we nu inzitten, wat daarvan de voornaamste oorzaken waren en hoe en wanneer (?) we uit deze crisis komen.
Adrien Melsen
|
|
11
-
12
-
2008
|
23
:
04
uur
CFO's zijn onderdeel van een MT. Om een goed gefundeerd beleid binnen een onderneming te voeren is het nodig dat het MT in balans is. En balans komt door het uitwegen van uitersten. Ja, de CFO's zijn meestal als eersten in mineur als het slecht gaat, aangezien zij dat als eersten vaststellen aan de ontwikkeling van de financiële ratio's binnen een bedrijf. Maar heus, als het goed gaat, net zoals vorig jaar, heb ik menige CFO zien big smilen, zeker nadat zijn bonus was vastgesteld. En ja, de CCO's zijn meestal enorme positivo's, wat er valt op basis van marktpotentie op papier altijd meer omzet te behalen dan in werkelijkheid. En de COO's zijn de zeurkousen, omdat ze altijd mankracht en middelen te weinig of teveel hebben in de operaties. Kortom, door het uit- en afwegen van al die uitersten in de diverse managers kan er balans komen in een MT. En juist deze balans is nodig om éénsgezind op te treden, als de invloeden van buiten hierom vragen. Een bedrijf kan op zichzelf nog zo goed presteren, als om hen heen kredietverstrekkers omvallen of minder kredieten verstrekken, als toeleveranciers omvallen, en klanten later betalen, krijgt zelfs het goede bedrijf het moeilijk. En als dat goed presterende bedrijf maar tijdig hierop anticipeert (en dat kan door diverse maatregelen, zowel door negatieve - ontslagen, minder investeringen -als door positieve, kansen zoeken en uitbuiten, meedenken met klanten tegenover een hogere marge, juist meer investeren, want een machine wordt wellicht goedkoper) kan dit bedrijf zelfs sterker uit het algemene economisch dal komen.
En kom niet met dooddoeners aan, dat de mensen nog volop besteden, want hun loon gaat toch omhoog per 1 januari: a. dit geldt alleen voor diegene die nog werk hebben b. de brandstofprijsdaling wordt tijdelijk veroorzaakt door een fors inzakkende vraag, maar deze prijs al snel weer stijgen als het OPEC-kartel haar productie aangepast zal hebben aan de dalende vraag c. de banken hebben een harde les geleerd, dus de komende jaren zullen de eisen hoog blijven voor het beschikbaar stellen van geld, kortom de bestedingen van de mensen, die zullen binnen een half jaar fors inkrimpen, en dan begint de economische crisis pas echt. En ja, Ad, voorspellen is gevaarlijk, want elk moment kan een voorspelling bijgesteld moeten worden, maar daarentegen ''meten is weten'', en dat is nou wat een CFO doet: de gemeten huidige situatie van het bedrijf combineren met de diverse voorspellingen en ontwikkelingen, zowel op korte als op lange termijn, om vervolgens aan de hand daarvan samen met zijn MT-leden de strategie en het beleid van zijn onderneming aan te passen.
Tja, ik hoor economen ook zeggen dat geen pessimist zijn maar realist, kan zijn. Ik heb al heel wat bedrijven die in zwaar weer zaten geholpen en steeds weer was de controler de minst positief gestemde manager, om het maar positief te formuleren.
In dat kader past ook je opmerking dat het alleen het loon van mensen die nog werk hebben omhoog zal gaan, Dat is nog steeds 98% van de beroepsbevolking. De ontslagen vallen nu met name bij de flexwerkers, iets waar deze regering iets aan had kunnen doen door het lef te hebben het ontstagstelsel aan te passen. De rest zal eind januari gewoon 30 tot 100 euro meer netto te besteden hebben. Los van de dalende energieprijzen. Let wel, de energiemarkt is een termijnmarkt en de energiebedrijven kopen nu energie in, dat merken we in heel 2009. Gaan ze weer stijgen door ingrepen van de OPEC? Misschien, maar niet tot de belachelijke hoogtes van enkele maanden terug. Vraag een aanbod en de vraag is momenteel niet zo hoog, mede omdat er steeds meer alternatieven komen voor olie.
Gaan de banken strengere eisen stellen? Lijkt me niet want de invloed van de overheid, hoe erg ik dat ook vind, zal zijn vruchten gaan afwerpen. De toezichthouders (lees vriendjes) van Bos zullen de banken dwingen het geld te laten stromen. Obama zal hetzelfde doen in de US. Daardoor worden kredieten makkelijker verstrekt, desnoods met overheidsgarantie en komt de economie op snelheid.
Een ding hebben we geleerd de afgelopen maanden, de economische modellen functioneren niet omdat één ding niet in modellen is te vangen, de menselijk geest. En uiteindelijk zal de menselijke geest, dat is mijn stellige overtuiging, voor een snel herstel zorgen voor het domste artefact dat we kennen, de economie.
In mijn beleving is er geen snel herstel in deze crisis, het is wereldomvattend. Zelfs snelle groeiers als China en India voelen de omslag, mogelijk zelfs meer dan het Westen, aangezien ze gewend waren aan double digit groeicijfers.
De belangrijkste oorzaak voor deze crisis is de credit bubble die we de afgelopen drie of vier decades hebben ontwikkeld. We hebben in een fantasie wereld geleefd waarin de hoeveelheid krediet in 2007 zeven keer groter was dan de werkelijke hoeveelheid geld in omloop en die zeepbel is in september dit jaar geknapt.
Ondanks alle imago schade die de VS in de werled heeft opgelopen, ben ik wel van mening dat herstel uit dat land moet komen. Andere landen zijn niet in staat om de downturn om te buigen in een upswing. Daarvoor zijn ze veel te afhankelijk van de economie in de VS, ook wij in Nederland.
Er wordt vaak gezegd, recessie is een gevoel, een state of mind, die we onszelf aanpraten. Zo kunnen we alles bagatellisseren, maar laten we ook naar de feiten kijken. De Grote Drie van Detroit, Bank of America, en noem ze maar op. De lijst blijft groeien. CFO's kijken met name naar dit soort trends.
Willem van Druten
|
|
14
-
12
-
2008
|
16
:
44
uur
In welke abstractie hebben we het over resessie? America, waar het begon?, had/heeft als '' als dollar standaard'' een grote invloed op de wereldeconomie. Toch heeft het een hele protectische inslag en een afwijkende financieringsmoris. Krediet en lenen zijn (heel) normaal. Zelfs conflicten (oorlogen voor democatie) zijn zwaar voor-gefinanciierd.
De nationale schuld is zo graat dat deze de komende 20 jaar niet door alleen al export kan worden afgelost. Dan heb ik het nog niet de USA handelsbalans (export minus import). Dit van ousher economische machtsblok is technis failliet terwijl je er altijd goede zaken kon doen; als er maar voor de USA aan verdient kon worden. Het typische financieel model klap in elkaar onder druk van globalisering en dus opkomende nieuwe economische machtsblokken.
Deze hebben een veel opener (fin.) structuur en passen zich ook veel sneller aan, aan gewijzigde situaties van vraag en aanbod en (international) financieringsvragen. Jonge up-comming economieen hebben een hoger aanpassingsvermogen,zijn flexibeler in global business en veerkrachtiger qua herstel. Dat is wat America nekt en haar dollar als standaard. Geslotenheid, arogantie & protectionisme t.a.v. het eigen financieel bestel en haar positie in het internationale krachteveld (van milieuvraagstukken tot productontwikkeling).
Ja, bij ons krijg je waarschijnlijk, als je werkt tenminste, 3,25 % salarisaanpassing. In Azie, America en Australie niet. In een aantal Europese landen overigens ook niet. Dus wij hebben geen recessie en zij lekker wel. Het is maar welke definitie je gebruikt bij welke schaalgrote.
Globaal zitten we in een correctiefase voor een nieuwe economische balans. Dat begint meestal met het barsten van een Bubble.
Dat dit impact heeft op traditionel, conservatie en klassiek instituties en systemen is inherent.
En dat dit internationaal merkbaar is, is inherent aan de vooruitgang van technologie en politiek/maatschappelijke ontwikkeling. Denk aan de koude oorlog, eenwording van DL, Europese eenwording, ICT/Internet ed. De wereld wordt kleiner en een verandering of vernieuwing beperkt zich niet meer tot een continent of nog langer terug; een deel van een continent. Deze veranderingen gaan expotentieel sneller en geografisch meer omvattend.
Dat Nederland met zijn traditionele polderoverlegmodel nu nog een salarisverhoging geeft aan werkenden komt voort uit dit model,de snelheid waarmee veranderingen komen, het gebrek aan (internationale) kennis en visie, struisvogelpolitiek (het kan nog net even) en gebrek aan daadkracht / leiderschap.
Overigens zijn deze kenmerken sterk gelieerd aan elkaar.
CFO kijken bij uitstek naar(hun) cijfertjes en vanuit hun business scoop. Het zijn schatbewaarders van het bedrijf met de trekken van een bankmanager (veel verdienen en besparen met zo min mogelijk risico)
Met een beetje tegenwind hebben ze de eigen wind mee. In die zin is bij de huidige situatie al geen sprake van een uitgebalanseerde MT verhouding.
Het genoemde extreme perssimisme is dan ook niet '' the hole picture''. Meer de wat eenzijdige opvatting van een beroepsgroep die nu extra aan de bak moet. t'Ja, en dat heb je wel meer; als er hard gewerkt moet worden is niet altijd iedereen gelukkig
Willem van Druten
|
|
14
-
12
-
2008
|
18
:
26
uur
in het enthousiasme hier en daar wat letters vergeten. Sorry (gewoon snel lezen valt het ook niet op).
Het is allemaal misschien wel waar die analyses. Maar de les die geleerd dient te worden van crises wordt weer niet geleerd.
Opnieuw wordt er alleen maar naar kosten gekeken, niet naar de anderen 2 K's die zeker zo belangrijk zijn, klanten en kwaliteit.
Ik kan iedereen onze workshops aanraden, waarmee je van K3 naar P8 gaat en via de grote P via Einstein komt bij excellentie.
Meer info in de loop van vandaag (maandag) op onze site.
