26 november 2008 -
Net als kinderen leren topmanagers vooral door van hun eigen fouten en ervaringen, en hun reflectie daarop. Dure cursussen zijn daarom weggegooid geld. Dat concludeert Jeroen Seegers, onderzoeker bij Right Management, in zijn promotieonderzoek 'Leiders leren'.
De opleidingen en trainingen sluiten niet aan op de behoeften van de manager en worden na de cursus gauw weer vergeten, stelt hij op Management Team."De topmanager leert het meest door zelfreflectie en zijn sociale netwerk."
Hoge baas
Een andere bepalende speler in het leerproces is de hoogste baas. "Topmanagers vinden het belangrijk om van hun hoge bazen te horen wat ze vinden," licht Seegers toe. "Over de ‘harde' kant - de resultaten - krijgen ze feedback maar eigenlijk is de ‘zachte' kant ook heel belangrijk, en daar wordt weinig over gepraat." Advies vragen aan de baas doen topmanagers liever niet, omdat het een zwaktebod lijkt. "De baas is niet alleen rolmodel en mentor, maar ook een veel machtigere medespeler en een scheidsrechter die de regels kan bepalen."
Coach
De populaire POP's zijn ‘zinloos’ voor topmanagers, aldus de onderzoeker, omdat het moeilijk te voorspellen is welke leerervaring zich in de toekomst zal voordoen. Wel kan interactie met een coach het reflectieproces van de manager stimuleren.
Leiderschapstypes
Hoe een leider leert is erg afhankelijk van z'n persoonlijkheid. Leiderschap is misschien te leren, maar niet iedereen is even geschikt als leider. Op basis van zijn bevindingen kwam hij tot verschillende lerende leiderschapstypen: de daadkrachtige, de sociaalkrachtige en de visionair. Hun tegenhangers zijn respectievelijk de piekeraar, de gejaagde en de idealist. Een aparte categorie - de antipool - is de zelfverzekerde. Die vindt zelf dat hij veel heeft geleerd, maar zijn omgeving denkt daar heel anders over.
Rouleren
Ten slotte blijkt roulerend leiderschap niet effectief vanuit leeroogpunt. "Je moet behoorlijk lang op één plek zitten om op lange termijn resultaat te boeken én te voelen. Omdat een topmanager al doende leert van fouten, is de kans groot dat de opvolger dezelfde fouten maakt als zijn voorganger." Hij stelt dat organisaties daardoor onnodig geld weggooien. "Een topmanager die zijn functie overdraagt, kan maar beter ver weggaan. Het leidt tot veel frustraties om de opvolger dezelfde fouten te zien maken. Maar het is wel belangrijk dat hij of zij die kans krijgt."
Bron:Management Team
In het échte leven is gebleken dat goede leiders in tijd van oorlog, slechte leiders bleken te zijn in tijden van vrede en welvaart (Churchill, Eisenhower, De Gaulle). Onder de gallische democratie werden de stamhoofden gekozen door de stamleden, hetwelk stamhoofd dan werd afgevaardigd naar de nationale raad en niet andersom.
In de bedrijfswereld, zelfs vandaag in de eerste eeuw van razendsnelle communicatie en voortdurend veranderende informatie, zijn jullie er blijkbaar nog altijd van overtuigd dat DE leider zich aan alle toestanden kan aanpassen, aan iedereen goede raad kan geven en de juiste beslissingen neemt. Dat zo één klein kilootje hersenen het steeds beter weet en kan dan pakweg de 300 tot 25000 kg van de rest van het bedrijf, stelt niemand in vraag ... tot blijkt dat het fout gaat.
Hopelijk begint deze eerste ernstige crisis van de 21ste eeuw met een grondige uitmesting van de alwetende Maurice-''Fortis''-Lippens-typetjes en met hen de dinosaurisbedrijven die zijn blijven steken in de industriële-revolutie-mentaliteit à la Henry Ford. De ''digitale'' generaties die er aan komen in de volgende decennia zijn niet meer van plan zich aan dergelijke bedrijfsdictaturen aan te passen. Hoog tijd om jullie Ricardo Semler lektuur te herlezen.