30 september 2008 -
Europese bedrijven zijn te passief in de kredietcrisis en reageren te traag op de gevolgen voor hun organisatie. De meeste bestuurders zien het effect van de kredietcrisis op de economie als geheel, maar maken zich minder zorgen om de gevolgen voor hun eigen organisatie.
Dat zegt Roland Berger Strategy Consultants op basis van onderzoek over de impact van de kredietcrisis, onder meer dan 2000 bedrijven in Europa. Een overgrote meerderheid van de Europese bedrijven verwacht geen grote gevolgen van de kredietcrisis voor hun eigen organisatie en is in de komende twee tot drie jaar dan ook niet van plan om actief in te grijpen. Van de West-Europese bestuurders denkt maar zeventien procent dat de kredietcrisis de eigen organisatie daadwerkelijk zal aantasten. In Centraal- en Oost-Europa zijn bestuurders nog laconieker: van hen maakt slechts twaalf procent zich echt zorgen.
Gevaren
Roland Berger waarschuwt voor de gevaren die deze gelatenheid met zich mee brengt. "Wij zien het gat tussen openbaring van een crisis en het actief ingrijpen van organisaties almaar toenemen," aldus René Seyger, partner bij Roland Berger Strategy Consultants en medeverantwoordelijk voor het onderzoek. "Bestuurders anticiperen onvoldoende omdat de directe effecten niet altijd zichtbaar zijn. Maar de indirecte effecten, zoals afnemende kredietfaciliteiten en economische stagnatie, zijn misschien wel het meest bedreigend voor hun bedrijfsvoering."
Financiering
Groei, investeringen in onderzoek en ontwikkeling en strategische allianties, staan hoog op de agenda van de CEO. Maar dit zijn juist zaken die als gevolg van de kredietcrisis worden belemmerd. "Groei is veel moeilijker te realiseren wanneer de economie wereldwijd stagneert en het steeds moeilijker wordt om leningen af te sluiten. Een banklening is nog steeds de voornaamste financieringsoptie voor ondernemingen," zegt Seyger. "We moeten elkaar niet in de put praten, maar bedrijven moeten wel tijdig maatregelen treffen. De belangrijkste maatregel is kostenreductie en daar kunnen ze nog beter gisteren mee beginnen dan vandaag."
Reactiesnelheid
Vergeleken met eerder onderzoek van Roland Berger in 2005, is de tijd tussen de eerste tekenen van een crisis en een reorganisatie almaar toegenomen. In alle windstreken van Europa gaat het in meer dan de helft van de gevallen over ruim twaalf maanden voordat een organisatie gaat ingrijpen. " Verontrustend reactief" noemt René Seyger dit. "Met name het aantal bedrijven dat pas na 24 maanden in beweging kwam is dramatisch toegenomen." Uit het onderzoek in 2005 bleek al dat de reactiesnelheid van bedrijven essentieel is voor het slagen van reorganisaties, terwijl het merendeel pas ingrijpt zodra zich een inkomsten- of liquiditeitscrisis voordoet. "Zwaar weer is nu eenmaal van alle tijden, dus een bedrijf moet altijd voorbereid zijn op een crisis," bepleit Seyger. Momenteel legt hij de laatste hand aan zijn boek ‘Trojan Horses of Decline’ over hoe organisaties de daadwerkelijke strategische oorzaken van een neergang zo vroeg mogelijk kunnen signaleren.
Inderdaad zien we steeds vaker dat bedrijven en organisaties denken dat het allemaal wel meevalt. Steeds vaker gaat men pas tot actie over als het al te laat is. Dan zijn de kosten van reparatie vaak te hoog en kunnen alleen pijnlijke ingrepen nog redding brengen.
Tja, het dak repareren als de zon schijnt is toch moeilijk.
Tijdens een symposium over ontslag bleek ook dat veel mensen het niet erg netjes vinden om in tijden van welvaart en hoogconjunctuur te gaan snijden in organisaties, terwijl juist dan de pijn het minst is. Overbodige medewerkers vinden juist dan snel een baan, wat weer moeilijker is als het tij negatief is.
