Bezuinigen op extraatjes voor werknemers is gevaarlijk
28 juli 2008 -
Nu het economisch slechter gaat, lijkt het een goed idee om te snijden in secundaire arbeidsvoorwaarden. Het gaat tenslotte vaak om zaken die werknemers nauwelijks opvallen en veelal nog minder op hun echte waarde weten te schatten...
Volgens businessschool Wharton kunnen bedrijven het wel eens flink bezuren als ze dat doen. Het gevolg is namelijk: ontevreden of zelfs vertrekkende werknemers. De school noemt als voorbeeld het besluit van Google eerder dit jaar om de kosten van de kinderopvang in het bedrijf drastisch te verhogen. Dit viel niet in goede aarde en het aantal sollicitanten en tevreden medewerkers daalde meteen. Nancy Rothbard, hoogleraar management: "Het wegnemen van extraatjes wordt gezien als een serieuze schending van het psychologische contract dat je met je werknemers hebt."
Uitleg De huidige economische crisis kan bedrijven er echter wel toe aanzetten om de snijden in dergelijke extraatjes, voorspelt Peter Cappelli, een andere hoogleraar aan Wharton. "Er moet goed bekeken worden in hoeverre bepaalde extraatjes bepalend zijn in het aantrekken en behouden van personeel." Goedkope of gratis extra’s, zoals ‘casual Fridays’, gratis koffie en goedkope kantinemaaltijden, voegen misschien weinig toe aan het moreel en productiviteit maar gaan ook niet ten koste van de winst. Ze opheffen kan dat daarentegen wel doen. "Als je werknemers iets afneemt, moet je heel goed uitleggen waarom je dat doet. Het helpt als de beslissing ingegeven wordt door externe factoren. Als je zegt dat je de prijs van je aandeel op wilt krikken, zullen werknemers er weinig begrip voor hebben."
Onrecht
Zijn visie wordt gedeeld door zijn collega Sigal Barsade. "Ik raad het niet aan om extraatjes weg te nemen, maar als het dan toch niet anders kan, moet het management zich terdege realiseren dat dit vrijwel altijd een gevoel van onrecht oproept." Neem mensen dingen af waarvan ze het gevoel hebben dat ze er recht op hebben, en ze worden bijna gegarandeerd boos. En dat leidt weer tot een lagere motivatie, minder betrokkenheid, minder hard werken en opstandig gedrag. "Leg dus vooral heel helder en duidelijk uit, waarom iets verdwijnt en zorg met name dat de beslissing rechtvaardig lijkt in de ogen van de werknemer."
Besparing
Vroeger kregen alleen topmanagers bepaalde voordelen. Maar in economisch betere tijden wordt dat voorrecht ook verleend aan mensen lager in de organisatie. En dat voelen bedrijven in hun portemonnee zodra ze in slechter weer terecht komen. Google is overigens niet de enige die om deze reden in de kosten snijdt. Uit onderzoek van Towers Perrin blijkt dat elf procent van de Fortune 500 bedrijven dat heeft gedaan. Het meest word bespaard op de auto van de zaak, gevolgd door lidmaatschappen van clubs, financiële planning, verzekeringskortingen en veiligheidsmaatregelen. Toch blijven secundaire arbeidsvoorwaarden van belang: wie ze niet heeft, wordt niet gezien als een interessante werkgever.
