Werknemer zelf op laten draaien voor verzuimkosten is minder makkelijk dan het lijkt
2 juni 2008 -
Als het aan MKB-Nederland ligt, wordt de loondoorbetalingsplicht bij ziekte afgeschaft indien verzuimd wordt ten gevolge van ‘sociale risico’s’. De organisatie stelde een lijst samen met verzuimoorzaken die niet langer voor rekening van werkgevers zouden moeten komen.
Of het voorstel haalbaar is, is echter maar zeer de vraag. Wel zijn er mogelijkheden om werkgevers enigszins tegemoet te komen, aldus Mr. S. de Lange, advocaat bij AKD Prinsen Van Wijmen te Breda.
Opzet
Ons huidig wettelijk systeem verzet zich tegen het plan van MKB-Nederland. Slechts indien de ziekte opzettelijk is veroorzaakt, is er geen aanspraak op doorbetaling van het loon. Vereist is dat de opzet van de werknemer gericht moet zijn op het ziek worden. Met andere woorden: de werknemer moet zich met zijn handelwijze uitsluitend tot doel hebben gesteld om ziek te worden. Dit zal in de regel nooit het geval zijn. De werknemer die op wintersport zijn been breekt zal zeker niet het einddoel hebben gehad om ziek te worden. Het plan van MKB-Nederland is dan ook niet alleen in strijd met de wet, maar druist ook volledig in tegen de bedoeling van de wetgever.
Wetswijziging
Bovendien bepaalt de wet expliciet dat van de wettelijke aanspraak op loon bij ziekte (70 procent van het loon gedurende 104 weken) niet ten nadele van de werknemer mag worden afgeweken. Ook niet in een CAO. Daarnaast mag niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken van het opzetbegrip uit de wet. Het is dus niet mogelijk om dit begrip in een onderlinge afspraak, arbeidsovereenkomst of CAO te versoepelen. Het is dan ook de vraag hoe MKB-Nederland het plan wil bewerkstelligen. Hiervoor zou op zijn minst een drastische wetswijziging nodig zijn. Het is echter af te vragen of het überhaupt mogelijk is hiervoor een sluitende en allesomvattende wetsbepaling te maken.
Geen aanvulling De onvrede van werkgevers is heel goed in te denken. Er zijn legio situaties denkbaar dat eenieder de mening is toegedaan dat het onredelijk is dat de werkgever opdraait voor het loon. Bijvoorbeeld een werknemer die met alcohol op achter het stuur een ongeluk krijgt en hierdoor arbeidsongeschikt raakt. De ‘winst’ voor de werkgever in dergelijke gevallen kan zitten in het (niet) aanvullen van de wettelijke aanspraak op loon. Partijen kunnen namelijk wel bij de arbeidsovereenkomst of CAO afspreken dat de werkgever de wettelijke aanspraak op loon (wel of niet) zal aanvullen tot een hoger percentage van het loon dan 70 procent. Partijen zijn daarbij tevens gerechtigd voorwaarden te stellen met betrekking tot de toekenning van een dergelijke (extra) aanspraak. Dit zou zo ver mogen gaan dat bijvoorbeeld wordt bedongen dat een werknemer geen recht op een aanvulling heeft indien sprake is van een cosmetische ingreep zonder medische noodzaak. Dergelijke afspraken zouden ook nog eens preventief kunnen werken. Als werknemers weten dat risicovol gedrag loonderving betekent, kijken ze wellicht beter uit.