18 maart 2008 -
Voor de meeste langdurig zieke werknemers wordt actie ondernomen om ze weer aan het werk te helpen. Maar wanneer terugkeer naar de eigen functie niet mogelijk is, lukt het weinigen om passend werk binnen de eigen organisatie of ergens anders te vinden.
Dit concludeert de Raad voor Werk en Inkomen (RWI). De RWI ziet kansen voor werkgevers en werknemers om de gezamenlijke aanpak van langdurig ziekteverzuim te verbeteren. De RWI wijst erop dat te vaak op herstel gewacht wordt, voordat er re-integratie-inspanningen worden ondernomen. Ook wordt er nog te veel vertrouwd op het effect van arbeidstherapeutisch werken.
Langdurig ziek
Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 300.000 werknemers langdurig (langer dan dertien weken) ziek. Ruim een kwart van alle werkgevers is de afgelopen twee jaar geconfronteerd met langdurig ziekteverzuim. Door recente wijzigingen in de sociale zekerheid zijn werkgevers en werknemers steeds meer gezamenlijk - ook financieel - verantwoordelijk voor de re-integratie van langdurig ziek personeel. Volgens de RWI pakken beide partijen deze gezamenlijke verantwoordelijkheid inmiddels behoorlijk op. In ruim 90 procent van de onderzochte gevallen vinden allerlei activiteiten plaats om de werknemer te re-integreren binnen de eigen organisatie (het zogeheten 'eerste spoor'). Via aanpassingen in takenpakket, werkplek of werktijden betreft dit vooral een terugkeer naar de eigen functie. Met deze maatregelen worden goede resultaten geboekt. Uit het RWI-onderzoek blijkt wel dat voor oudere en laagopgeleide langdurig zieken relatief minder re-integratieactiviteiten worden ondernomen.
Geen passend werk
De RWI wil meer aandacht van alle betrokkenen - professionals, maar ook de werkgever en werknemer zelf - voor de situatie waarin de zieke werknemer niet terugkan naar de eigen functie. Kritisch is de RWI op het feit dat er vaak te lang gewacht wordt op herstel zonder dat echt gewerkt wordt aan re-integratie. Ook wordt er nog te lang ingezet op minder of lichter werk - dat vaak tijdelijk en toevallig voor handen is - in plaats van op passend ander of aangepast werk. Terwijl juist deze laatste opties een structurele oplossing kunnen bieden. Ook komen re-integratiemogelijkheden richting andere werkgevers ('tweede spoor') vaak te laat in beeld. De RWI pleit er daarom voor om al tijdens het eerste ziektejaar regelmatig te bespreken of een overstap naar een andere werkgever noodzakelijk is. Bij een eventuele overstap naar een andere werkgever kan een rol spelen dat dit gepaard kan gaan met een arbeidsvoorwaardelijke achteruitgang. Detachering is hiervoor een oplossing, omdat de werknemer dan in eerste instantie in dienst blijft bij de oude werkgever.
Succesvolle terugkeer
Volgens de RWI zijn er enkele duidelijke factoren voor een succesvolle terugkeer, zoals handelingssnelheid, creativiteit, eigen initiatief van het zieke personeelslid en een open relatie tussen werkgever en werknemer. Drie op de tien werkgevers geven aan dat er problemen zijn in de relatie met hun langdurig zieke werknemer.
De RWI stelt verder dat het inzetten van externe professionals (zoals artsen, arbodiensten en re-integratiebedrijven) beter kan. Nu stemmen deze partijen onderling nog weinig af. Bovendien dagen zij zieke werknemers nauwelijks uit om eigen initiatief te nemen. Diagnoses en oplossingen blijven vaak erg globaal. Het is volgens de RWI overigens ook aan betrokken werkgevers en werknemers om de professionals hierop duidelijk aan te spreken. Ten slotte stelt de RWI dat veel winst te behalen is door in het personeelsbeleid preventie meer aandacht te geven.
Uit een bedrijfsomvattend experiment, uitgevoerd tussen 1973 en 1976, kan ik bevestigen dat de RWI een succesvolle aanpak van verzuim voorstelt. Op één punt na: kies een medewerker uit het personeel die het vertrouwen van het personeel heeft om de ''verzuimbegeleiding'' op te zetten en uit te voeren. Mét externe begeleiding. MBO niveau. Ondersteuning van: P&O (Indien beschikbaar) maar vooral van de personeelsvertegenwoordiging (OR). EN: nóóit op de persoon ''spelen'' maar op het gezamenlijke in de belangen die door de verzuimbegeleider samen met de ARBOdienst worden onderkend en gerapporteerd.
Resultaten: Spectaculair, in ons geval. En o.i. algemeen toepasbaar.
Wij bieden deze trajecten aan. Ons motto naar bedrijven toe is ''Je kan er niet snel genoeg mee beginnen''. Je weet als werkgever meestal al na drie maanden of iemand nog intern te herplaatsen is. Zo niet, start dan meteen een extern reintegratietraject. Iedereen is daarbij gebaat. En zoals in bovenstaande reactie genoemd, kan ik het belang beamen om hiervoor externe begeleiding in te zetten. Dit komt veel minder bedreigend over en leidt tot goede resultaten.
m.morrison
|
|
26
-
03
-
2008
|
22
:
11
uur
Binnen het bedrijf zelf is het mis met de kwaliteit van de opleiding of de verantwoording en professionaliteit van degene die naast de teamleider ook de medewerker dient te begeleiden, daar dreigt het mis te gaan.Ik kreeg persoonlijk te maken met een preventie medewerker met een dubbele rol, na de re-integratie krijg ok weer met dezelfde persoon te maken in de rol van P&o adviseur en personeeladviseur in een belangstellingsinventarisatiegesprek waarbij er sprake is van reorganisatie en voortdurende fusie.
Binnen zeer korte tijd was ineens een andere teamleider in beeld, de geaprekken waren meer intimiderend gericht, dan bevorderend voor terugkeer. De arbodienst kan geen enkele kant op het bedrijfsleven bepaald de richting. Tegenwoordig heeft het Arbo advies geen enkele betekenis. de werkgever bepaalt wat hij ermee doet en de overheid heeft de werkgever vrijspel en macht gegeven. Re-integratie bedrijven zijn ook kansloos. We gaan richting jaren 50 en 60 terug.
A. Stuijt
|
|
27
-
03
-
2008
|
08
:
26
uur
!@ M.Morrison: terug jaren 50, 60? Ik denk 't niet, want dat zou niet zo slecht zijn voor werknemers! Geen Arbodienst, wel actieve vakbonden en vooruitstrevende leiding in veel bedrijven. Mensen als de nu overleden Eckart Wintzen die met nieuwe bedrijfsvormen experimenteerden. 't Bedrijfsleven had ook toen groot belang bij lager arbeidsverzuim en investeerde veel in werkplekverbetering: zie mijn bijdrage hierboven. Een terugslag in beleid, M. Morrison, meestal door de extreme onbekwaamheid van functionarissen zoals u in uw situatie beschrijft, is niet representatief voor ''het bedrijfsleven''.
Maar een ARBOdienst is op zich eerder deel van de problemen dan van de oplossingen, vind ik.
En die RWI roept ook maar wat, vind ik. Laat die Raad eerst maar eens zorgen dat hun dienstverlening onberispelijkheid benadert! Zo'n uitspraak verstoort een oplossingsgerichte, integrale aanpak en dat lijken ze niet te begrijpen. De sleutel is toch écht SAMENWERKEN.
