Vrouwen lopen niet tegen glazen plafond aan maar verdwalen in glazen doolhof
17 oktober 2007 -
Het beeld van de ambitieuze vrouwelijke manager die tegen een glazen plafond aanknalt, is achterhaald. In plaats daarvan belanden vrouwen eerder in een doolhof van obstakels, van lange werkdagen tot een macho werkcultuur, waardoor ze er niet eens aan toe komen een gooi naar de top te doen. Dit staat te lezen in het boek ‘Through the Labyrinth: the Truth about How Women Become Leaders’ van Alice Eagly, hoogleraar psychologie aan de Northwestern University.
Ingewikkelde route De weg die vrouwen op weg naar de top moeten bewandelen is vaak complex en onderbroken. Hierdoor neemt het aantal vrouwen hoger in ondernemingen steeds verder af. "Er is geen absolute barrière die vrouwen belet de hoogste regionen te bereiken, maar eerder een progressieve afname van het aantal vrouwen op alle niveaus in een organisatie door alle obstakels waar ze tegenaan lopen onderweg," stelt Eagly.
Obstakels
Een belangrijk obstakel is het feit dat veel banen op hoog niveau vaak meer dan 40 werkuren per week vereisen. "Degenen die meer uren maken, komen sneller aan de top. Degenen die dat niet kunnen, vanwege bijvoorbeeld familieverplichtingen, blijven achter. En dat zijn vaak vrouwen."
Nog een obstakel is de Catch 22 situatie waarin vrouwen belanden als het aankomt op leiderschap. "Mensen reageren vaak negatief op vrouwen die assertief zijn en het heft in handen nemen, maar als ze daarentegen voldoen aan het stereotype vrouw en lief en aardig zijn, worden ze weer niet beschouwd als goede leider."
Tips
Eagly geeft ook advies in haar boek. Ze raadt vrouwen bijvoorbeeld aan om typisch mannelijk gedrag te combineren met de positieve aspecten van vrouwelijk gedrag, zoals inlevingsvermogen. Verder moeten vrouwen veel beter gaan netwerken, zowel binnen als buiten hun functie en bedrijf. Mensen die een goede relatie onderhouden met zowel collega’s binnen als buiten de bedrijfsmuren schoppen het immers vaak verder dan degenen die zich alleen bezighouden met hun traditionele managementtaken.
Lange weg
Hoewel er steeds meer vrouwelijke managers zijn, stralen ze vaak nog steeds niet net zoveel gezag uit als hun mannelijke collega’s, aldus het boek. Dit is ook te wijten aan het feit dat vrouwen vaak in posities zitten waarin ze minder beslissingsbevoegdheden hebben en minder zeggenschap hebben over anderen. Ze hebben bijvoorbeeld vaker staffuncties dan dat ze direct leiding geven. Zolang er nog steeds melding wordt gemaakt van de ‘eerste vrouw’ in een toppositie, lijkt gelijkwaardigheid in ieder geval nog ver weg. Slechts zes procent van de topfuncties in de Fortune 500 bedrijven wordt bezet door vrouwen, slechts drie procent van die bedrijven wordt daadwerkelijk bestuurd door een vrouw.
Opkomende economieën
Uit internationaal onderzoek van PricewaterhouseCoopers blijkt overigens dat Westerse bedrijven nog veel kunnen leren van opkomende economieën als het aankomt op de ontwikkeling van vrouwen in het bedrijfsleven. In die landen breken vrouwen namelijk makkelijker door tot topposities. Stereotypes en vooroordelen lijken daar dus veel minder invloed te hebben. Ook de overheid speelt in sommige landen een belangrijke rol. In China leidt het controversiële 1-kind-beleid er bijvoorbeeld toe dat meer vrouwen meer werken.
In China gaan steeds meer stemmen op om het 1-kind beleid volledig af te schaffen. China zal net als landen als Spanje en Italië in de nabije toekomst grote gevolgen ondervinden van de voortschrijdende ontgroening, die op termijn, zonder stimulering van immigratie, zal leiden tot een sterke krimp van de bevolking. Het aantal geboren kinderen is immers nauwelijks meer dan de helft van het aantal dat noodzakelijk is om de bevolkingsomvang gelijk te houden. Door de vergrijzing en het gebrek aan nieuwe aanwas zullen pensioenen onbetaalbaar worden, zelfs in het (deels) onderontwikkelde China. Omwille van de emancipatie accepteren dat je bevolking halveert en Chinese vrouwen tot voorbeeld verklaren, is je reinste gekkenwerk.