Verduistering, fraude en diefstal door eigen personeel kost miljoenen
4 juli 2007 -
Witteboordencriminaliteit blijft hoge schades veroorzaken in het Europese bedrijfsleven. Dit blijkt uit een onderzoek van Euler Hermes Kredietverzekering in Hamburg. De verliezen veroorzaakt door fraude, verduistering en onrechtmatige toe-eigening van bedrijfseigendommen lopen in de miljarden euro's en laten een zichtbare stijging zien in het midden- en kleinbedrijf.
De dreiging van de witteboordencriminaliteit in het bedrijfsleven is dit jaar niet gedaald. In Duitsland zullen er volgens de laatste schattingen van Euler Hermes in 2007 1.1 miljoen gevallen van fraude. verduistering en onrechtmatige toe-eigening van bedrijfseigendommen voorkomen. Dit betekent dat het aantal criminele activiteiten gelijk is gebleven ten opzichte van 2006. Hetzelfde geldt voor het totale verlies dat net als in 2006 tot 4 miljard euro zullen stijgen. Euler Hermes schat dat bij onze belangrijkste handelspartner in 2007 ongeveer 40 procent, 1.6 miljard euro, van het totale bedrag voor rekening van het eigen personeel zal komen.
Ook probleem voor kleine ondernemingen Vooralsnog beperkten de meeste onderzoeken naar witteboordencriminaliteit zich tot grote ondernemingen. Met dit onderzoek is duidelijk naar voren gekomen dat deze criminaliteit ook bij kleine en middelgrote Duitse bedrijven een probleem is, waardoor de geschatte schade voor de totale Duitse economie in de miljarden euro's loopt. "In Nederland zien we hetzelfde gebeuren als in Duitsland. Kleine en middelgrote bedrijven blijven het gevaar van witteboordencriminaliteit onderschatten. Ze zijn zich vaak niet bewust van de risico's en hebben onvoldoende controle en beveiliging om criminaliteit te voorkomen." Aldus Walter Toemen, Risk Directeur bij Euler Hermes Kredietverzekering.
Fraude Van alle vormen van witteboordencriminaliteit staat fraude bovenaan. Voorbeelden van economische fraude zijn belastingontduiking, beursfraude, fraude met de boekhouding, bedrijfsspionage, maar ook bedrog en diefstal van bedrijfseigendommen. Het aantal fraudegevallen in Duitsland steeg in 2006 met 0,5 procent naar 954.000. Een derde van alle Duitse ondernemingen met minimaal 1 miljoen euro omzet heeft in de afgelopen 3 jaar te maken gehad met een vorm van witteboordencriminaliteit. In driekwart van de gevallen waren hier medewerkers van de organisatie bij betrokken. En dit is nog maar het puntje van de ijsberg, want 64 procent van de ondernemingen vermoedt door werknemers te zijn benadeeld zonder dit te hebben gemerkt. Maar liefst tien procent van de gedupeerde ondernemingen hebben te maken gehad met meer dan tien interne schadegevallen en in achttien procent van alle interne schades gaat het om bedragen van meer dan 50.000 euro. Meer dan de helft van alle interne delicten hebben betrekking op diefstal.
Gevoel van onrecht Als belangrijkste oorzaak van witteboordencriminaliteit ziet 90 procent van alle ondernemingen het steeds sterker wordende gevoel van onrecht bij de plegers. Daarnaast ziet 85 procent ook de aanhoudende slechte economische ontwikkeling als een belangrijke oorzaak. Deze oorzaken zijn weliswaar globaal maar ook niet onverwacht, gezien de veranderingen in houding en loyaliteit van werkgever naar werknemer en vice versa in de laatste decennia. Ondanks de grootschaligheid van deze criminaliteit vindt 88 procent van de ondernemingen dat de genomen preventieve maatregelen voldoende zijn. Hoewel in maar liefst 38 procent van de geconstateerde gevallen toeval een belangrijke rol speelde.
Ik denk dat er een structuur op poten moet gezet worden waar er heersende procedures juist deze criminaliteit in de kiem moeten smoren. Door verschillende personen aan te duiden die moeten instaan voor de goedkeuring van aankoop, credit nota's, verkoop, boekhouding en andere kan je al een heel deel van dit verlies weghalen. Nu, hoe hoger de bedragen, hoe groter de verleiding en hier moet er juist ingegrepen worden. Het gebeurd evenwel op alle schalen binnen een bedrijf, alleen op hoger niveau zijn de bedragen ook..... hoger.
Steeds meer treffen wij onbegrijpelijke situaties aan in ons werkgebied. Halsstarrig tegenwerkende inkopers; Onberedeneerbare leveranciersvoorkeuren; Facturen waarvoor geen leveringen te vinden zijn; Hoge margetoevoegingen op contracten waarvoor geen redelijke grond te vinden is; Doorberekeningen van kosten die niet gemaakt zijn ... en zo kan ik nog wel een even doorgaan.
Het staat vast dat in de 15 jaar dat wij adviseren over inkoop rationalisering en inkoopverbetering er een stijgende trend (zeer zeker de laatste 2 jaar) te merken is in deze voor de organisatie ongewenste omstandigheden.
Helaas blijkt het niet mogelijk deze ongewenste situaties te voorkomen. Te weinig tijd en expertise bij het topmanagement is hier grotendeels debet aan.
Toch gaat het niet om peanuts zoals diverse CFO’s mij willen doen geloven. Per in onze praktijk aangetroffen misstand moet gedacht worden aan bedragen tussen de 5.000 en 20.000 Euro; met grote uitschieters (Dit jaar was de grootste uitschieter een samenwerking met een leverancier die aantoonbaar voor 6 cijfers (bijna 7 cijfers in guldens) per jaar te duur was gegund.)
Helaas hebben we empirisch onze eigen Murphy moeten definiëren:
“De te behalen reductie op inkoopkosten is rechtevenredig met de weerstand van de inkoopverantwoordelijke om mee te werken aan het kostenreductie onderzoek.”
Gelukkig zijn er nog meer dan voldoende inkoopverantwoordelijken die hun zaken prima voor elkaar hebben maar je zal als bedrijf maar net de verkeerde treffen.
