5 oktober 2006 -
Hoewel China het grootste inwonertal van de wereld heeft en veel Chinezen graag voor buitenlandse bedrijven werken, ondervinden multinationals die in China actief zijn belemmeringen door een tekort aan gekwalificeerde arbeidskrachten. Bedrijven in alle sectoren moeten alles op alles zetten om hun management en werknemers te behouden. Het nieuwe witboek 'The China Talent Paradox' van Manpower Inc gaat in op deze paradox.
De handel met opkomende markten als China, is goed voor de Nederlandse economie, zo bleek uit het onlangs verschenen rapport van het CPB. Als Nederlandse bedrijven echter ook in de toekomst van deze handel willen blijven profiteren, is het van belang om in China grote aandacht te besteden aan het werven van de juiste mensen, het behouden van het beste personeel en het opleiden van de leidinggevenden van de toekomst.
Voor buitenlandse bedrijven in China worden de personeelsproblemen vergroot door het tekort aan gekwalificeerde arbeidskrachten, met name managers en leidinggevenden. Ook weten zij niet goed hoe ze hun personeelsmanagementstrategieën moeten afstemmen op de specifieke bedrijfscultuur en -waarden van het land, aldus Hans Leentjes, algemeen directeur van Manpower Nederland.
Werkstrategieën Manpower reikt multinationals vijf werkstrategieën aan om in China aantrekkelijker te worden voor werknemers en die werknemers niet alleen binnen te halen, maar ook binnen te houden: ruimte bieden aan leren binnen de organisatie, competente leidinggevenden aanstellen, een op China afgestemde organisatiestructuur en -cultuur tot stand brengen, concurrerende salarissen en secundaire arbeidsvoorwaarden bieden en de juiste mensen selecteren. Het is van belang dat organisaties deze vijf strategieën beschouwen als één geheel, als een integrale oplossing, aldus Leentjes. Het negeren van slechts één ervan kan al afbreuk doen aan het effect. Chinese arbeidsparadox Leentjes: "Deze strategieën mogen misschien vanzelfsprekend lijken voor een HR-professional, maar het is wel van belang om te onderkennen waar ze in de praktijk van de Chinese werkomgeving op neerkomen. De effectiviteit van een personeelsstrategie in China hangt in sterke mate af van de vraag of men grip krijgt op de culturele nuances en of men erin slaagt die kennis op de juiste wijze in te zetten."
Leren prioriteit Leren is een prioriteit voor Chinese werknemers, omdat ze zich zeer wel bewust zijn van de beperkingen van hun onderwijssysteem en er zeer op gebrand zijn doorlopend vaardigheden en kennis op te doen die hun goed van pas komen op de arbeidsmarkt, aldus Lucille Wu, managing director van Manpower China. Leren moet worden ingebed in de dagelijkse activiteiten van de werknemers, zodat ze, elke dag weer, nieuwe vaardigheden en kennis opdoen. Blijft die prikkel achterwege, dan vertrekken ze naar andere bedrijven met betere ontwikkelingsmogelijkheden. Uit een eerder onderzoek van Manpower onder 33.000 werkgevers over de hele wereld is gebleken dat vacatures op management- en leidinggevend niveau in China veel moeilijker op te vullen zijn dan in andere landen, wat rechtstreeks van invloed is op het groeipotentieel van organisaties.
Competente leiders Om de groei die multinationals op dit moment in China doormaken minimaal op hetzelfde peil te houden, moeten ze competente leidinggevenden aantrekken en opleiden die efficiënt te werk gaan op de Chinese werkvloer, aldus Wu. Chinese werknemers reageren het best op praktijkgericht leidinggeven en vinden het prettig om een rolmodel te hebben dat laat zien wat er van hen wordt verwacht, zodat ze zijn werkzaamheden kunnen navolgen. Meestal zullen ze hun manager ook niet vertellen dat ze niet weten hoe ze een bepaalde taak moeten uitvoeren. Dit vereist een andere manier van leidinggeven dan die waar de meeste westerse multinationals van uitgaan als ze naar China komen. Manpower heeft vastgesteld dat bijna 75 procent van de Chinese werknemers liever werkt voor een bedrijf dat volledig in buitenlandse handen is, dan voor joint ventures of bedrijven die geheel in Chinese handen zijn. Hoewel dit in de slag om gekwalificeerde arbeidskrachten in China een duidelijk voordeel is voor buitenlandse multinationals, blijft het behouden van die arbeidskrachten vreemd genoeg toch een probleem voor hen.
De goede managers zijn natuurlijk ook in China bezig met een inhaalslag. Als ze bij "van Buren" meer kunnen verdienen zijn ze weg of worden ze weggekocht. Dat past prima in de veramerikanisering van lage lonen landen.
Dit laat trouwens ook zien dat er een grens is aan onbeperkte en snelle groei. Uiteindelijk zal er evenwicht ontstaan ook het evenwicht tussen lage lonen landen en de oude kapitalistische landen van "het Westen".
Personeel voortdurend bijscholen en opleiden gebeurt nog steeds veel te weinig in Nederland. Het is zeer triest dat onze regering en het bedrijfsleven dat niet voldoende stimuleren.
De kenniseconomie is het beste en mogelijk het enigste wapen in de strijd tegen de lage lonen landen. Alleen veel hogere energiekosten kunnen roet in het eten gooien van de globalisering en de import van laagwaardige en simpel te produceren producten uit lage lonen landen.
Nederland en andere Europese landen zouden zich dus moeten focussen op kwaliteit en high-tech producten die niet makkelijk te kopiëren zijn omdat dat een hoog niveau van het personeel en de leiding vraagt.
Al het andere dat niet te slijten is aan de lokale markt of door verregaande automatisering niet goedkoop te vervaardigen is moet men loslaten, die strijd is gestreden.
Wie echter zware of grote producten maakt heeft een goede troef in handen. Import is dan namelijk door de vervoerskosten niet lonend.
Instanties zoals de Europese Unie, TÜV, Kema enz. zouden bovendien meer minimum kwaliteitseissen voor allerlei produkten kunnen opstellen om kwalitatief laagwaardige, vervuilende of gevaarlijke produkten te weren of milieuheffingen op bepaalde import te heffen die in derde wereldlanden op schandalige wijze vervaardigd worden om producenten daar te dwingen het milieu en de arbeidsomstandigheden te respecteren.
Keerzijde van deze aanpak is natuurlijk wel dat dit weer het brood uit de mond kan stoten van diegenen die zo produceert. Wie namelijk kinderarbeid bestrijdt kan ongewild kinderprostitutie stimuleren.
