Manager rationeler in selectieprocedures dan hij denkt
7 september 2006 -
Managers gedragen zich opvallend traditioneel in sollicitatieprocedures. Drie kandidaten komen op gesprek, het cv is belangrijker dan de brief en salaris komt in de laatste ronde aan bod. Dat blijkt uit de resultaten van een onderzoek van Management Team. Een aantal clichés ('Ik neem mensen aan op intuïtie', 'Ik zie in één minuut of iemand geschikt is') werd onderuitgehaald. Managers dichten zichzelf bovengemiddeld veel mensenkennis toe als het gaat om de selectie van sollicitanten maar vertrouwen lang niet zoveel op hun gevoel als ze zelf denken.
In de eerste plaats weegt het curriculum vitae voor Nederlandse managers nog altijd zwaar mee. Meer dan 84 procent vindt het cv in belangrijke mate meetellen, vijf procent vindt zelfs dat cv en functie-eisen naadloos moeten aansluiten. Slechts tien procent van de ondervraagde managers hecht niet zo veel waarde aan een curriculum vitae en vindt de brief en motivatie van de kandidaat belangrijker.
Waar het gevoel wel weer een rol speelt, is het moment waarop de beslissing valt om met een kandidaat door te gaan of niet. Ruim 45 procent heeft al na vijf minuten het besluit genomen, waarvan vijf procent al bij binnenkomst van de sollicitant. Nog eens 40 procent wacht het einde van het gesprek af, en slechts een kleine groep (veertien procent) moet er nog een nachtje over slapen. Managers blijken sowieso snel en verkiezen duidelijk een snelle procedure: 43 procent nodigt drie kandidaten uit voor een eerste gesprek, ruim 26 procent gaat de eerste ronde in met vier personen. Andere aantallen zijn veel minder populair.
Discriminatie Het is in Nederland verboden om te discrimineren op grond van geslacht, maar dat wil niet zeggen dat het niet voorkomt. Soms willen bedrijven nu eenmaal expliciet een vrouw dan wel een man. Om de samenstelling van de afdeling in balans te houden, bijvoorbeeld. Het vervelende is wel dat je in de advertentie niet mag zéggen waar je voorkeur naar uitgaat. Die scheiding vindt dan ook doorgaans in de eerste ronde plaats. Helaas geeft slechts 2,2 procent van de Nederlandse managers dit fenomeen toe. Discrimineren op grond van leeftijd wordt daarentegen moeiteloos toegegeven: zeventien procent doet het in de praktijk. Je komt er ook een stuk makkelijker mee weg, want voor een startersfunctie ga je niet in gesprek met een 50-plusser. De Nederlandse manager houdt zich daarentegen weer verre van selectie op grond van achternaam: slechts 0,5 procent geeft het toe. Conclusie: selectie op grond van leeftijd is met aanzienlijk minder taboes omgeven dan op grond van geslacht of achternaam.
Uniek Het meest genoemde criterium voor de eerste selectieronde is verder werkervaring (84 procent), gevolgd door motivatie (69 procent) en opleiding (55 procent). Ook hier blijkt het cv (65 procent) te worden verkozen boven de brief (40 procent). Op de vraag 'waar selecteert u op in de eerste ronde' werd 'eerste indruk' het meest geantwoord, maar ook fouten in de brief, zinsopbouw tijdens het gesprek en een verzorgd uiterlijk kwamen voor. Overigens vatten sommigen de definitie van 'eerste ronde' op als de brievenronde, terwijl anderen ook het eerste gesprek hieronder scharen.
Zwangerschapswens Een van de lastigste vragen tijdens een sollicitatieprocedure - als hij al ter sprake komt - is de vraag of een vrouwelijke kandidaat op korte of middellange termijn van plan is zwanger te worden. Nee, ik vraag daar nooit naar, zegt 49 procent, de grootste groep. Nee, maar eigenlijk zou ik het wel willen weten, zegt 27 procent. En 21 procent vraagt er gewoonweg naar, of doet dat via omwegen. Vrouwen hebben daar aanzienlijk meer moeite mee dan mannen: twee keer zoveel mannen als vrouwen vragen er expliciet naar. Zwangerschapsplannen komen soms dus wel ter sprake, maar vreemd genoeg zegt 48 procent van de ondervraagden dat het antwoord hun keuze niet beïnvloedt.
Salaris komt laat aan bod Voorop in de afweging een kandidaat wel of niet een contract aan te bieden, staan de reden van vertrek bij de vorige werkgever (75 procent) en het uiterlijk van de kandidaat (62 procent). Salaris komt doorgaans in de laatste ronde pas aan bod (59 procent), of in het eerste gesprek (35 procent). Andere varianten worden zelden toegepast. De ruimte tussen het eerste salarisbod en het bedrag dat bedrijven bereid zijn te betalen ligt bij 35 procent tussen de 5 en 10 procent.
Rol P&O De p&o-functionaris wordt in de meeste gevallen (30 procent) uitgesloten van het eerste gesprek maar wel gevraagd om bij de tweede ronde aan te schuiven. Iets minder populair is de variant waarbij alle gesprekken met 'p&o' worden gevoerd. 20 procent van de managers doet de volledige selectieronde alleen.
Bron:Management Team