23 juli 2006 -
Hogere ziektekostenpremies voor mensen die er een ongezonde levensstijl op nahouden vinden een steeds breder maatschappelijk draagvlak. Maar hoever kunnen en mogen werkgevers gaan in het bepalen van de levensstijl van hun werknemers?
De helft van de ondervraagden vindt het niet meer dan eerlijk dat mensen met een ongezonde levensstijl meer verzekeringspremie betalen dan mensen die gezond leven. Een derde vindt van niet. In 2003 vond nog 37 procent van de ondervraagden in een soortgelijk onderzoek dat dit eerlijk was en 45 procent van niet. Deze veranderende houding geeft managers nieuwe mogelijkheden om een gezondheidsbeleid op te stellen voor hun medewerkers en gezonde gewoontes te belonen. In Amerika komt het al regelmatig voor dat bedrijven financiële voordeeltjes verstrekken, zoals lagere ziektekostenpremies of een bijdrage in de kosten voor het stoppen met roken, sporten en gewichtsverlies.
Gezonde gewoonten belonen Nu de ziektekosten steeds verder stijgen, vinden steeds meer consumenten het logisch dat werkgevers gezond levende werknemers een beetje bijstaan. De meeste chronische ziektes houden immers direct verband met slechte voeding, te weinig beweging en roken. Als werkgevers hun werknemers belonen met lagere ziektekosten en hulp bieden bij het verbeteren van hun levensstijl, kan dit net het duwtje in de rug zijn om iets te veranderen. Het blijkt bovendien effectiever om iemand (financieel) te belonen voor goed gedrag dan ongezonde gewoontes te bestraffen met hogere kosten. Deze positieve benadering resulteert over het algemeen in grotere deelname aan programma's ter verbetering van de gezondheid en lagere ziektekosten voor de werkgever.
Hoe ver mag je gaan? Dit klinkt allemaal leuk en aardig maar de vraag die hieruit voortvloeit is hoe ver werkgevers mogen gaan bij het voorschrijven van de manier waarop iemand zijn leven inricht. Vorig jaar nog ontsloeg Weyo Inc. een aantal medewerkers die weigerden deel te nemen aan een test die uit moest wijzen of ze rookten. Als bedrijven hier al mee weg komen, is het een kleine stap naar het weigeren van sollicitanten met, bijvoorbeeld, overgewicht. Of het verbieden van gevaarlijke hobby's als motorrijden, kajakken, duiken of bergbeklimmen. Natuurlijk mogen werkgevers eisen dat mensen nuchter zijn tijdens werktijd en drank en drugs op de werkvloer verbieden. Maar gaan ze niet veel te ver wanneer ze ook gaan bepalen wat mensen wel en niet mogen in hun eigen tijd en eigen huis?
Natuurlijk mogen werkgevers geen bepalende rol hebben in wat hun medewerkers doen in eigen tijd. De werkgever heeft recht op arbeid, zoals zij dat wenst. Hier mogen ze medewerkers wel op aanspreken mijns inziens. Het gaat om de uren en het gedrag dat medewerker in dienst is, niet daarnaast. Vind de werkgever dat bepaalde aspecten mogelijk een afbreuk veroorzaken voor hen, dan moet dat tijdens de werving gemeld worden. Zo hebben medewerkers keus. Als dan nog het afbreukrisico ontstaat, dan mag werkgever verhalen op medewerker. Verder niet.