Mensen met schulden spelen zelden meteen open kaart
1 mei 2023 -
Wat zijn de effecten van de recente prijsstijgingen? De Volksbank deed onderzoek om een beter beeld te krijgen hoe ouders met jonge kinderen omgaan met de veranderde economische situatie. Daarnaast analyseerde de bank hoe haar eigen klanten reageren. Belangrijkste conclusie: de meeste mensen met geldproblemen trekken laat aan de bel. Gemiddeld pas na vijf jaar schakelen zij een professional in.
Uit de enquête - onder 1.000 ouders met jonge kinderen tot 13 jaar – komt naar voren dat relatief veel jongere ouders - onder de 35 jaar – wel eens zorgen hebben over hun geldzaken. Veel meer dan ouders in de leeftijd van 35 en ouder. Uitgedrukt in percentages gaat het om respectievelijk 63 procent en 53 procent.
Vakkundige hulp
Verder blijkt dat zes op de tien ondervraagde ouders hun geldzorgen bespreken met hun partner. En vier op de tien met hun familie. Slechts een klein deel van de ondervraagden doet een beroep op professionele hulp. Zo benadert een op de twintig mensen een bank of een SchuldHulpMaatje. "Dat percentage vinden wij verontrustend laag," reageert Maarten de Soeten, directeur Financiële Zorg bij de Volksbank. "Wij weten uit ervaring dat het gemiddeld vijf jaar duurt voordat mensen met structurele financiële zorgen bij ons aankloppen. Vijf lange jaren waarin piekeren en de touwtjes aan elkaar knopen, het dagelijks functioneren sterk beïnvloeden."
Signalen geldproblemen
Mensen met geldproblemen reageren vaak op een vergelijkbare manier, weet De Soeten. "De meesten willen niet toegeven dat het niet lukt de problemen op eigen houtje op te lossen. Vaak houden ze de moeilijkheden zoveel mogelijk verborgen voor hun kinderen. Schaamte speelt daarbij een belangrijke rol. Begrijpelijk, maar onterecht. Want iedereen kan met financiële problemen geconfronteerd worden. Bijvoorbeeld door het wegvallen van een inkomen door echtscheiding, ziekte of werkloosheid. Of zoals nu door de hoge inflatie. Dat veel mensen aarzelen een beroep te doen op een professional ervaren wij als een gemiste kans. Want vaak dankzij de hulp van deskundigen komt er ook echt een einde aan de geldproblemen. Daarom wil de Volksbank ook vrienden en familie, buren en leerkrachten aansporen, extra alert te zijn op signalen van geldproblemen. En getroffenen wijzen op de begeleiding van professionals."
Geldproblemen
De enquête geeft ook aan dat ruim 80 procent van de ondervraagden het idee heeft dat steeds meer mensen in de eigen omgeving zich serieus zorgen maken over hun geldzaken. Zes op de tien zijn van mening dat iedere Nederlandse volwassene uit de schulden behoort te kunnen blijven. Daarnaast geven cijfers van het Nibud aan dat van de mensen met geldproblemen maar liefst 70 procent tot de jongvolwassen - tot ongeveer 35 jaar oud – behoort. Een deel van hen behoort tot de categorie jongere ouders.
Gezondheid en het welzijn
Omdat voor de Volksbank het welzijn van haar klanten voorop staat, reageert de bank actief op signalen van mogelijke geldproblemen. "Financiële problemen werken onvermijdelijk negatief uit op gezondheid en welzijn. Dat willen wij zoveel mogelijk verzachten en voorkomen", aldus De Soeten. "Daarom zijn de medewerkers Financiële Zorg van SNS, RegioBank, ASN Bank en BLG Wonen getraind op dit gevoelige onderwerp. Zij benaderen klanten met betalingsachterstanden actief en kunnen hen zo nodig in contact brengen met een financiële coach. Om daarna stap voor stap de financiële situatie duurzaam te herstellen. Bij de gratis anonieme hulplijn van Geldfit.nl kan iedereen terecht om geldzorgen te bespreken, waarna ze eventueel verder worden geholpen. De Volksbank is een van de deelnemers aan dit platform."
Tips van onafhankelijke deskundigen
Mensen met schulden spelen zelden meteen open kaart. Vertrouwen winnen is essentieel. Onder andere door in alle rust oprecht interesse te tonen. Een ontspannen wandeling werkt veel beter dan direct in de administratie te duiken.
Een stappenplan met heldere doelen geeft inzicht en overzicht. Kleine stapjes met bescheiden doelen zorgen ervoor dat de hulpvrager gemotiveerd blijft. En vooral volhoudt. Schulden wegwerken vereist een lange adem.
Grootste valkuil: houd het probleem bij de hulpvrager. De hulpbieder heeft soms de neiging het probleem over te nemen, maar de hulpvrager is en blijft eindverantwoordelijk. Hij bepaalt zelf wat hij met het advies gaat doen.
