Overstappen naar ander werk moet beter gefaciliteerd worden
13 december 2022 -
Robotisering en automatisering, langer doorwerken, uitstroom door reorganisaties en vacatures die lastig in te vullen zijn. Deze ontwikkelingen beïnvloeden de schommelingen op onze arbeidsmarkt en vragen om mogelijkheden om veilig en soepel te kunnen overstappen tussen banen en sectoren. De coronacrisis heeft de noodzaak hiervan nog eens uitvergroot.
Dat was voor Tilburg University, werkgeversorganisatie AWVN en brancheorganisatie ABU aanleiding om de inspiratiegids Goed op weg te maken, een uitgave met aanbevelingen, lessen en ervaringen om mensen soepel te laten oversteken naar ander werk. SER-voorzitter Kim Putters nam woensdag 30 november het eerste exemplaar in ontvangst.
Toegenomen dynamiek
De dynamiek op de arbeidsmarkt is de afgelopen twintig jaar toegenomen en arbeidsverhoudingen en loopbanen zijn flexibeler en minder voorspelbaar. Hoewel in Nederland de laatste tien jaar stappen zijn gezet om arbeidsmobiliteit te bevorderen, wordt de van-werk-naar-werkaanpak nog altijd gekenmerkt door fragmentatie en ad hoc-maatregelen. Sinds 2015 kent Nederland de transitievergoeding. Deze vergoeding heeft twee doelen: compensatie voor ontslag en als incentive om werknemers soepel te kunnen laten switchen naar ander werk. "Dit vrijblijvende transitiebudget wordt echter vaak niet voor van-werk-naar-werkactiviteiten gebruikt. Zo draagt het meer bij aan inkomenszekerheid dan aan werkzekerheid," stelt hoogleraar Irmgard Borghouts van Tilburg University. In de inspiratiegids deelt zij haar visie en lessen uit het buitenland.
De ABU en AWVN willen hun leden en andere werkgevers stimuleren om meer van-werk-naar-werktransities te realiseren. Permanente aandacht voor ontwikkeling en scholing is daarbij essentieel. "Wij vinden het belangrijk dat zowel werkgevers als werkenden minder afwachtend worden en proactiever aan de slag gaan met permanente loopbaanontwikkeling," zegt AWVN-directeur Raymond Puts.
Rol overheid en O&O-fondsen
Ook de overheid en O&O-fondsen spelen een belangrijke rol om overstappen naar een ander beroep of andere sector eenvoudiger te maken. Belangrijk hierbij is dat publieke en private partijen goed met elkaar samenwerken en scholing en ontwikkeling voor iedereen toegankelijk is. De plannen die de minister momenteel ontwikkelt, kunnen concreter stelt ABU-voorzitter Sieto de Leeuw. "Het voordeel van het van-werk-naar-werktraject moet terechtkomen bij degene die de investering doet. Bij een werkgever kan dat bijvoorbeeld een loonkostenvoordeel zijn als iemand nog niet volledig inzetbaar is in zijn nieuwe baan. En veel mensen willen wel van baan wisselen, maar kunnen zich dat niet permitteren. Zij moeten hierbij financieel ondersteund worden," stelt De Leeuw.
Goede voorbeelden van-werk-naar-werktrajecten
In het SER-MLT-advies hebben sociale partners afgesproken te komen tot een beter werkende infrastructuur onder meer om de overstapper beter te faciliteren de stap naar ander werk te maken. Met het langdurige vooruitzicht op een krappe arbeidsmarkt is het nu een goed moment om de afspraken concreet vorm te geven. In de inspiratiegids is een aantal succesvolle voorbeelden van van-werk-naar-werktrajecten te lezen. Deze voorbeelden laten zien dat samenwerken loont en het mogelijk is soepele loopbaanpaden te creëren en faciliteren.