Net als biologische ecosystemen zijn digitale ecosystemen complexe systemen
21 oktober 2022 -
Net als biologische ecosystemen zijn digitale ecosystemen complexe systemen waarin verschillende (IT-)componenten met elkaar verbonden zijn en als één geheel functioneren. En net als biologische ecosystemen hebben digitale ecosystemen evenwicht nodig om duurzaam te functioneren. "Dat evenwicht blijkt ontzettend lastig te bereiken in de wereld van IT," stelt Nancy Roos-Beukers, CCO bij Managed Service Provider Solvinity. "IT-leveranciers zijn van oudsher toch gewend het eigen domein zo groot mogelijk te maken, terwijl dat de klantvraag niet altijd ten goede komt."
Veel partijen streven dan ook geen evenwicht, maar overwicht na. Denk aan een SaaS-partij die kleinere dienstverleners om zich heen verzamelt in een ‘digitaal ecosysteem’ waar zij de voorwaarden bepalen. "Het zal vaak genoeg voorkomen dat je als leverancier in een ecosysteem samenwerkt met (fors) grotere partijen", zegt Roos-Beukers. "Maar het zou niet zo moeten zijn dat één ecosysteempartner iedereen zijn wil oplegt. Zowel partners als klant moeten zich dan schikken naar hún voorwaarden. En dat terwijl een duurzaam ecosysteem juist klantgedreven is."
Het is ook een van de redenen waarom Roos-Beukers de businessontwikkelingen bij hyperscale public cloud providers nauwlettend volgt. "Hyperscalers spelen een steeds kritischere rol binnen ecosystemen. Iedere organisatie racet naar de public cloud vanwege het gebruiksgemak, de flexibiliteit en het schaalvoordeel. Maar worden organisaties daarmee uiteindelijk niet gevangen in een ecosysteem dat puur naar wens van een handjevol providers functioneert?"
Vertrouwen en transparantie
Om evenwicht in een digitaal ecosysteem te behouden zodat alle partijen kunnen gedijen, pleit Roos-Beukers voor meer vertrouwen en transparantie. "Als er geen gedeeld vertrouwen is en partners niet transparant zijn over hun werkwijzen en verdienmodellen, is een digitaal ecosysteem niet duurzaam te maken." Dat vereist een andere mindset voor IT-leveranciers, gelooft ze. "Blijf bij de sweet spot, de echte kracht van je organisatie en hou in samenwerkingen altijd gelijkwaardigheid met andere partijen voor ogen. Daar hoort ook bij dat je 'nee' moet kunnen zeggen en grenzen moet kunnen stellen aan werkzaamheden."
Maar ook voor de klantorganisatie ziet Roos-Beukers een belangrijke rol in het bewaken van evenwicht binnen digitale ecosystemen. "In een klantgedreven ecosysteem heeft de klant een regierol. Daarvoor moet deze een heldere doelstelling afgeven voor de betrokken partijen die ze vervolgens gezamenlijk en vanuit de eigen kracht moeten invullen." Dat vereist op z’n minst kennis van alle koppelpunten van de IT-omgeving waar de verschillende ecosysteempartners op aansluiten. "Maar idealiter heeft de verantwoordelijke bij de klant een grondig begrip van alle bewegende onderdelen van de eigen organisatie én een goed beeld van de sweet spot van alle leveranciers."
(Data)controle blijft een struikelblok
Controle over data blijft nog een belangrijk obstakel voor evenwicht. "Als je de poortwachter bent tot de data van een organisatie kun je deze in principe gegijzeld houden", zegt Roos-Beukers. "Als een bedrijf daardoor afhankelijk is van één partij om de organisatie draaiende te houden, is er dan een verschil tussen een eenzijdige abonnementsverhoging door een cloudprovider en ransomware? Dat is natuurlijk ontzettend gechargeerd, maar ik geloof wel dat datacontrole een van de grote vraagstukken is die we als ecosysteempartners moeten oplossen."
De oplossing voor deze uitdaging komt wederom neer op transparantie. Maar hoe deze oplossing er technisch uit zal zien, kan Roos-Beukers nog niet beantwoorden. "Misschien wordt het een soort van blockchaintechnologie, of moeten we het antwoord zoeken in nieuwe datatechnologie die data terug in handen geeft van gebruikers en organisaties? Wellicht ligt de oplossing uiteindelijk toch in overheidsregulering."
Wel ziet ze verschillende initiatieven die de digitale wereld weer gelijkwaardiger proberen te maken, zoals Solid, van de uitvinder van het world wide web. Deze initiatieven zullen volgens Roos-Beukers alleen slagen wanneer leveranciers en andere partners evenwicht binnen ecosystemen nastreven en niet overwicht. "We zijn allemaal van elkaar afhankelijk: van open source-developers, van andere (toe)leveranciers, van techneuten die de nieuwe state of the art ontwikkelen en van de organisaties wiens vraagstukken we aanpakken. We hebben in onze samenwerkingen allemaal baat in gelijkwaardigheid, eerlijkheid en transparantie," besluit ze.
