Huidige stijging van de lonen wordt versterkt door krapte op delen van de arbeidsmarkt
22 augustus 2022 -
In juli zijn opnieuw hoge cao-afspraken gemaakt. Het maandgemiddelde kwam uit op 3,5 procent. Daardoor komt het gemiddelde voor heel 2022 inmiddels ruim boven de 3,0 procent uit (3,2 procent). Dat meldt AWVN in haar cao-maandbericht over juli.Door een aantal late meldingen van cao-afspraken is het maandgemiddelde over juni naar boven bijgesteld naar 4,1 procent. Daarmee blijkt juni de maand met het hoogste maandgemiddelde van deze eeuw.
In juli werden net als in juni maar achttien nieuwe cao’s afgesloten. Normaal zijn dat er 30. Het relatief lage aantal akkoorden volgt op een voorjaar met juist een groot aantal afspraken. Tot en met juli werden 206 nieuwe cao’s afgesloten voor 2,5 miljoen werknemers. Inmiddels zijn veel cao’s waaronder veel werknemers vallen, vernieuwd. Juli was goed voor slechts 40.000 werknemers, juni voor 690.000.
Naast economische omstandigheden en arbeidsmarktkrapte klinkt ook de maatschappelijke onrust over koopkracht door in de loonafspraken. In een-vijfde van de 2022-cao’s wordt naast de ‘gewone’ procentuele afspraken een vast minimumbedrag afgesproken om de lonen te verhogen. Hierdoor gaan werknemers in de onderste salarisschalen er verhoudingsgewijs meer op vooruit. Daarmee tonen werkgevers hun zorg voor de koopkrachtproblemen van de lagere inkomensgroepen.
Kerncijfers
Loonafspraken juli gemiddeld 3,5 procent
Loonafspraken 2022 gemiddeld 3,2 procent
Loonafspraken 2021 gemiddeld 2,1 procent
Hoogste maandgemiddelde afgelopen jaren: 4,1 procent in juni 2022
Laagste maandgemiddelde afgelopen jaren: 1,7 procent in november 2020
Aantal nieuwe cao-akkoorden in juli 2022: achttien
Gemiddeld aantal nieuwe cao-akkoorden in maand: juli 30
Aantal aflopende cao’s in 2022: 399 voor 2,9 miljoen werknemers
Aantal vernieuwde cao’s die in 2022 ingaan: 206 voor 2,5 miljoen werknemers
Aantal openstaande cao’s op dit moment met expiratie in 2022: 193 voor 350.000 werknemers
Aantal openstaande cao’s op dit moment met expiratie in 2021: 55 cao’s (170.000 werknemers)
Analyse
De oplopende trend in de hoogte van loonafspraken, begonnen in het voorjaar van 2021, is in juli afgevlakt met een lager gemiddelde dan in de voorgaande maand. Verder blijft het patroon in de loonafspraken normaal: na gunstige economische berichten volgen stijgende afspraken met een vertraging van een jaar of meer.
Daarbij wordt de huidige stijging van de lonen versterkt door krapte op delen van de arbeidsmarkt. Hoewel die krapte voorlopig aanhoudt, wordt de daardoor veroorzaakte opwaartse druk op de lonen tegengewerkt door oplopende bedrijfskosten (onder meer energieprijzen), verslechterde economische voorspellingen en onzekere bedrijfseconomische vooruitzichten. Dat kan leiden tot een blijvende afvlakking van de loontrend.
