Arbeidsongeschikte werknemers die onnodig lang thuis zitten is voor niemand goed
8 april 2022 -
Door een capaciteitstekort bij UWV stokt de re-integratie van langdurig zieke werknemers. Voorgestelde oplossingen zijn weliswaar een stap in de goede richting maar dragen onvoldoende bij aan de echte oplossing, goede re-integratie en duurzame inzetbaarheid.
"Arbeidsongeschikte werknemers die onnodig lang thuis zitten is voor niemand goed. Niet voor werknemers en -gevers, maar vooral niet voor de samenleving, die vraagt om echte en voortvarende oplossingen. Deze zijn voorhanden, we moeten er alleen niet omheen blijven draaien," zo geeft Fred Toussaint, directeur van HCS aan.
Het sociale zekerheidsstelsel is een systeem waarbij alles is gericht op het helpen van werknemers die (tijdelijk) niet kunnen werken, bijvoorbeeld doordat ze langdurig ziek worden. Dit stelsel, opgebouwd uit onderdelen die afhankelijk van elkaar zijn, loopt momenteel vast bij de re-integratie van gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Een van de belangrijkste pijlers in het sociale zekerheidsstelsel is UWV.
Specifieke taak
Volgens Toussaint speelt het capaciteitstekort bij de uitvoering van een specifieke taak en is het geen gevolg van het functioneren van UWV als geheel. "Het aantal (her)beoordelingen dat wordt uitgevoerd door UWV blijft substantieel achter bij de vraag. Met als gevolg grote achterstanden en zieke werknemers die onnodig lang thuis zitten. De voorstellen die zijn gedaan om hiermee om te gaan, zoals het verstrekken van voorschotten op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, lossen het probleem echter niet op. Sterker nog, deze leiden tot werknemers die in afwachting van een (her)beoordeling steeds verder van re-integratie en duurzame inzetbaarheid af komen te staan."
"De oorzaak is te vinden in een welbekend tekort aan verzekeringsartsen," zo geeft Toussaint aan. "Maar dat niet alleen. Ook de manier waarop er gewerkt wordt door verzekeringsartsen kan effectiever. Artsen die buiten UWV werkzaam zijn, voeren een veelvoud aan keuringen uit per dag. Wij ervaren dit op dagelijkse basis en delen dit graag met UWV om te bezien welke drempels kunnen worden weggenomen. Zonder deze drempels kunnen de noodzakelijke en gewenste beoordelingen tijdig worden afgehandeld. Het aantal initiële beoordelingen dat wordt uitgesteld wordt teruggebracht en de wettelijk verplichte beoordeling aan het einde van de loongerelateerde uitkering kan op tijd plaatsvinden. Feitelijk is het aantal (her-)beoordelingen nu veel te laag."
Volgens Toussaint "is het tijd voor echte oplossingen. Niemand wil onnodig thuiszitten en buiten je eigen schuld niet meedraaien in het arbeidsproces".
Oplossing
HCS ziet de oplossing in de volgende maatregelen:
• Introductie van een plausibiliteitsonderzoek waarmee dubbel werk in de keten wordt voorkomen.
• Vergroten van het aantal beoordelingen dat verzekeringsartsen bij UWV uitvoeren door het loslaten van wat de verzekeringsartsen de ‘Gouden standaard’ noemen;
• Werk meer centraal stellen, heeft iemand een nieuwe passende arbeidsplek dan is dit de basis voor de beoordeling in plaats van de theoretische beoordeling door het UWV;
• Toch en alsnog uitbreiden van het toepassingsgebied van de No Risk-polis naar iedereen die langer dan een jaar ziek is. Een financiële steun in de rug en voor de nieuwe werkgever een stimulans om de werknemer in dienst te nemen. De vraag op de arbeidsmarkt is groter dan ooit en de arbeidsparticipatie onder (gedeeltelijk-) arbeidsongeschikten laag.
