Overheden en bedrijven moeten samenwerken om de klus in 2030 geklaard te hebben
5 november 2021 -
Waar klimaatverandering voorheen een ver-van-ons-bed-show leek, is de afgelopen maanden gebleken dat de problemen ook heel dichtbij kunnen komen. Van gigantische bosbranden tot verwoestende overstromingen, de gevolgen zijn voor iedereen merkbaar. Bovendien waarschuwt het KNMI dat de zeespiegel nog sneller en hoger stijgt dan in eerste instantie berekend.
Hoog tijd om actie te ondernemen en de oceanen in kaart te brengen, aldus Dawn Wright, Chief Scientist bij Esri, want daar is nog te weinig over bekend: "De oceanen vormen een cruciaal element in de problematiek, maar we weten er weinig van. Tot dusver is minder dan 20 procent van de oceaanbodem in kaart gebracht waarvan 13 procent pas in de afgelopen vier jaar. Maar met de juiste steun kunnen wetenschappers tegen 2030 alles in kaart hebben gebracht. Het is een essentiële onderneming, maar het vergt toewijding, steun van het publiek en overheidsfinanciering. Een dergelijk project kan alleen worden uitgevoerd door wereldwijd samen te werken."
Dat de mens hier grotendeels blind voor is klopt. Wetenschappers weten meer over Mars, Venus en de donkere kant van de maan dan over de diepten van de oceaan. Wright richt zich al jaren op onderzoek van de oceanen: "Dertig jaar geleden had ik het voorrecht om de diepe oceaan van dichtbij te zien. Voor mijn promotie-onderzoek daalde ik met de Alvin onderzeeër 2,5 kilometer af in de de Oost-Pacifische Rug, ten zuidwesten van Acapulco. Daar bestudeerde ik het verband tussen plaattektoniek, vulkaanuitbarstingen en diepzeebronnen. Die ene oceaanschacht opende mijn ogen voor een grote waarheid: de mens is grotendeels blind voor dit enorme en levendige deel van de wereld."
De te behalen voordelen zijn volgens Wright enorm, voor alles van scheepsnavigatie tot klimaatmodellering. Wright: "Een duidelijk beeld van de oceaanbodem zou het mogelijk maken om de optimale plaatsing van onderzeese kabels en offshore-windturbines te bepalen. Het zou laten zien waar diepzeevissen veilig kan gebeuren, en waar niet. Met een driedimensionaal begrip van het oceaanvolume zouden meteorologen beter kunnen begrijpen hoe tyfoons en tsunami's zich verplaatsen. En klimaatwetenschappers zouden de warmtedoorstroming in de oceaan nauwkeuriger kunnen meten om zo betere modellen van klimaatverandering te kunnen opstellen."
Klimaatverandering in beeld brengen
Het is essentieel om een gedetailleerd beeld van de onderzeese wereld te krijgen. Op deze manier kan klimaatverandering gemeten worden door de oceaanprocessen en menselijke activiteiten die deze voortgang beïnvloeden te bestuderen. Wright: "Gezonde oceanen kunnen koolstofemissies absorberen en spelen daarom een buitengewoon belangrijke rol bij het beperken van klimaatverandering. Maar deze capaciteit heeft grenzen. Te veel koolstof verzuurt het oceaanwater, waardoor het leven van koraalriffen en schelpdieren letterlijk en figuurlijk zuur wordt gemaakt. Daarnaast daalt ook het zuurstofgehalte van het water, waardoor al het zeeleven minder goed in staat is te ademen. Menselijke handelingen die de oceaanbodem verstoren, zoals de sleepnetvisserij, verergeren de situatie door koolstof uit de oceaanbodem vrij te maken."
Wetenschappers beschikken al over de technologie om de oceanen in kaart te brengen. Wright: "De sonars van vandaag zijn gevoelig genoeg om kenmerken van oceaanwater boven de zeebodem in kaart te brengen. Kenmerken die het zuurstofgehalte van de zee kunnen aangeven, zoals golfslag, scholen vis en veranderingen in koraalriffen. De geografische informatiesystemen die we gebruiken, kunnen gegevens analyseren uit een hele reeks bronnen, waaronder sonar, satellieten, onderwatervaartuigen en onderwatercamera's. Deze gegevens maken het mogelijk om een driedimensionaal beeld te krijgen van de onderwaterwereld en te bestuderen hoe die het best kan worden beheerd en beschermd."
Het in kaart brengen van de oceanen is al in gang gezet. Wright: "Het Seabed 2030-initiatief, een door de Verenigde Naties gesanctioneerde en door de Nippon Foundation gesteunde inspanning om de oceaanbodem in kaart te brengen, heeft al dieptegegevens verzameld bij regeringen en andere gegevens-eigenaren. Ook sensoren aan boord van cruise- en vrachtschepen hebben gegevens verzameld. Daarnaast zijn er robots ingeschakeld om de oceaanbodem in kaart te brengen, vergelijkbaar met de manier waarop robots zijn gebruikt om de oppervlakten van Mars en andere planeten in kaart te brengen."
Samenwerking
Om de klus op tijd te kunnen klaren, zal er echter een langere verbintenis en meer financiering nodig zijn. Partners uit de particuliere sector dragen hun steentje bij. Vulcan, een filantropisch bedrijf dat is opgericht door wijlen Paul Allen van Microsoft, en het Schmidt Ocean Institute, dat is opgericht door Wendy Schmidt en Eric Schmidt van Google. Maar de hoeveelheid werk vereist het soort financiering dat alleen regeringen kunnen bieden.
Wright: "Het Center for Coastal and Ocean Mapping aan de Universiteit van New Hampshire heeft berekend dat er drie tot vijf miljard dollar nodig zal zijn. Dat is een fors prijskaartje, maar vergelijk dat eens met de uitgaven voor ruimtevaart en de waarde is duidelijk. NASA heeft namelijk bijna 3 miljard dollar uitgegeven aan de Perseverance Mars rover. Alle zeewetenschappelijke grootmachten van de wereld, waaronder de VS, het VK, Frankrijk, Duitsland en China, moeten een bijdrage gaan leveren. Ook de waterkennis van Nederland kan hier een belangrijke rol spelen."
Wright: "Klimaatverandering is deze zomer levendig geïllustreerd door branden en overstromingen, en gedocumenteerd door het nieuwe rapport van het IPCC. Dit heeft de urgentie sterk vergroot om de hele oceaan in detail te bekijken. Als de landen deze uitdaging aangaan kan de klus tegen het einde van dit decennium geklaard zijn."
