Groeipijnen en structurele onzekerheden zetten rem op economisch herstel
Forse personeelstekorten, hoge grondstofprijzen en verstoringen in bevoorradingsketen remmen groei
16 september 2021 -
De economie lijkt zich onverwacht snel te herstellen van de coronacrisis. De macro-economische groeiverwachtingen zijn fors omhoog bijgesteld en de coronasteun stopt voor de meeste bedrijven vanaf 1 oktober. Een aantal sectoren zit in 2021 weer op het niveau van vóór de crisis, zoals industrie (+twaalf procent), technologie, media en telecom (TMT) (+vier procent) en zakelijke dienstverlening (+vijf procent).
Tegelijkertijd hebben bedrijven in veel sectoren te maken met onzekerheden die hun groei kunnen maken of breken, concludeert ABN AMRO in haar Sectorprognoses voor 2021 en 2022. "Deze onzekerheden zijn tweeledig," aldus Franka Rolvink Couzy, Hoofd Sector Research van ABN AMRO. "Ten eerste kampen veel sectoren met ‘groeipijnen’, zoals hoge grondstofprijzen, verstoringen in internationale toeleveringsketens en personeelstekorten die sterker zijn dan voorheen, nu sectoren na lange tijd weer open zijn gegaan. Deze ‘groeiremmers’ zijn een rechtstreeks gevolg van de pandemie. Ten tweede kampen sectoren met structurele problemen die al vóór de crisis aan de orde waren, zoals klimaatverandering en de vergrijzing."
Groei in industriële sector (+twaalf procent) breekt records
De verschillen tussen sectoren zijn groot. Zo groeit de industrie als nooit tevoren en is vooral in de machine-industrie sprake van een ongekend groeitempo. Dit jaar zal de groei in dit segment volgens ABN AMRO zo’n 30 procent bedragen, na een krimp van 2,5 procent in 2020. De keerzijde is dat ruim een kwart van alle industriële bedrijven kampt met grote tekorten aan materialen en arbeidskrachten, terwijl er juist méér personeel nodig is om aan de vraag te voldoen. In de TMT-sector doet zich een vergelijkbare ontwikkeling voor. Zo kwam de digitalisering door het massale thuiswerken in een stroomversnelling en groeide in de eerste helft van 2021 vooral de IT-branche (+7,8 procent) sterk. Echter is ook hier sprake van ‘groeiremmers’, benadrukt ABN AMRO, zoals het snel groeiende tekort aan IT-programmeurs en -ontwikkelaars. Het nijpende tekort aan arbeidskrachten doet zich ook voor in andere sectoren die de weg naar groei hebben gevonden, zoals transport en logistiek, zakelijke dienstverlening en de bouwsector.
Horeca loopt na broos herstel nu al tegen grenzen groei op
Na een halvering van de omzet in 2020 herpakt leisure zich voorzichtig met 40 procent groei vanaf dat lage niveau. Desondanks kampt ook deze sector met allerlei onzekerheden en kan de deltavariant opnieuw roet in het eten gooien. Zo gaat de evenementenbranche - zelfs als alle restricties worden opgeheven - nog een zwaar vierde kwartaal tegemoet. Terwijl de horeca nog ver is verwijderd van het pre-coronaniveau, heeft de branche nu al te maken met ‘groeipijn’. Zo beschouwt bijna een op de drie horecaondernemers het personeelstekort als een grote belemmering. Daarnaast bestaat de vrees dat medewerkers die tijdens corona elders zijn gaan werken, niet meer naar de horeca terugkeren. Het tekort aan arbeidskrachten kan echter deels worden teruggebracht. Zo komt personeel waarschijnlijk ‘vrij’ bij bedrijven die zonder overheidssteun mogelijk zullen omvallen. In de foodsector zorgt de opening van de horeca voor groei (+twee procent), maar zijn het personeelstekort en hoge grondstofprijzen reden tot zorg. Ook de retail heeft te maken met ‘groeiremmers’. Zo blijven fysieke winkels kwetsbaar door de sterke groei van ‘online’ in 2021 (+25 procent). ABN AMRO verwacht dat per saldo sprake zal zijn van een lichte omzetdaling (-0,5 procent), om in 2022 (+ 1,5 procent) terug te veren naar het niveau van vóór corona.
