3 december 2020 -
In een nieuw onderzoeksrapport over de kosten en baten van thuiswerken, raadt PwC bedrijven aan om snel een balans te zoeken tussen het kantoor, de externe werkplek en thuis. In juni dit jaar berekende PwC nog dat een dag extra thuiswerken de Nederlandse samenleving op jaarbasis miljarden oplevert.
Maar nader onderzoek door de adviesfirma laat ook de dure keerzijde zien, met name wat betreft kenniswerkers en hun inzakkende betrokkenheid, creativiteit, innovatiekracht en productiviteit. Daarnaast ligt de burn-out op de loer.
Te veel thuiswerken levert een forse schadepost op tot € 1,5 miljard per jaar, berekende PwC, en die kan niet worden weggestreept tegen de baten van minder files, minder dure werkplekken en verminderende kooldioxide-uitstoot. Want ingrijpender dan de snelle winst in harde euro´s, is de zachte, langjarige schade door teveel thuiswerken:
- slechtere samenwerking, die de creativiteit en innovatiekracht onder druk zet;
- verminderende betrokkenheid, die de motivatie, effectiviteit en productiviteit aantast;
- toenemend ziekteverzuim door isolement en burn-outs.
Gevarenzone
"Als oplossing voor de werkschade door corona, hamert PwC op voorbeeldgedrag en leiderschap; op goede virtuele werkprocessen; en op de inzet van technologie die de samenwerking-op-afstand optimaliseert," zegt Swen Arnold, regiodirecteur Benelux bij Workfront, dat work management systemen implementeert.
"Met name medewerkers die hoogwaardig, ongestructureerd kenniswerk verrichten, bevinden zich in de gevarenzone, is ook onze ervaring. Hun aanwezigheid op kantoor, is in eerste instantie niet noodzakelijk en de voordelen van thuiswerken lijken duidelijk. Maar in tweede instantie neemt hun betrokkenheid af; zakt de collegiale samenwerking in; komt de creativiteit en innovatiekracht in het gedrang; en uiteindelijk ligt de burn-out op de loer."
Strategie & Richting
Arnold: "Met work management-technologie kunnen we veel van deze nadelen ombuigen in voordelen, maar daar zijn grenzen aan. Mindere werkpraktijken worden momenteel door massaal thuiswerken maximaal uitvergroot en nu wordt ook het leiderschap echt op de proef gesteld. Er komen nieuwe softwaremogelijkheden aan die organisaties ertoe aanzetten om een duidelijke strategie uit te stippelen en het werk in lijn daarmee te organiseren, door middel van goede virtuele werkprocessen. Technologie zal uiteindelijk niet alleen helpen de coronacrisis te overleven, maar waarschijnlijk ook om ons normale werken naar een hoger plan brengen."
Max twee dagen thuis
PwC-onderzoeker Clemens van de Veen wees in Het Financieele Dagblad op de behoefte aan technologische oplossingen en virtuele werkprocessen om op afstand effectief samen te kunnen werken en de ´zachte´ nadelen van thuiswerk te ondervangen. Technologie maakt meer mogelijk, maar de grenzen blijven. PwC adviseert maximaal twee thuiswerkdagen. En Philips´ CEO Frans van Houten laat zijn creatievelingen en ontwikkelaars zoveel mogelijk naar kantoor komen en waarschuwt voor verminderde innovatiekracht en verslechterende productontwikkeling.
Velen kúnnen niet thuiswerken, maar het is een valkuil om te denken dat kenniswerkers, zoals marketeers, IT ers, ambtenaren en zakelijke dienstverleners, dat wel onbeperkt kunnen. De mate waarin gelukkige medewerkers thuis kunnen excelleren, verbetert door goede technische faciliteiten en werkprocessen, maar volgens PwC heeft teveel thuiswerken ´een heel negatieve uitwerking op de betrokkenheid en op de bedrijfscultuur´. Ook zien de onderzoekers ´goed leiderschap´ als een voorwaarde om succesvol te zijn wanneer er meer thuis moet worden gewerkt.
Structuur & Vrijheid
Op de leiderschapskwaliteit hebben we weinig invloed," zegt Arnold, "maar technologie biedt wel steeds meer structuur en zet organisaties aan tot het maken van strategische keuzen, om in lijn daarmee volgens mogelijke scenario´s te plannen."
Structuur en samenhang geeft medewerkers houvast en maakt de eigen vrije speelruimte duidelijk en aantrekkelijk, waarbij u het ´wat´ duidelijk moet maken, en het ´hoe´ moet loslaten: "Moderne work management-systemen maken dat mogelijk en helpen ook het thuiswerken te verbeteren," zegt Arnold. "Het zou mooi zijn als de crisis helpt om de manier waarop we normaliter werken ook te kunnen optimaliseren."
