Hoe ontwikkelt u een topsportmentaliteit in uw organisatie?
1 september 2020 -
Een jaar geleden wisselde John Reynders van topsportteam: hij ging aan de slag als Country Manager bij Visma Benelux. Samen met een snelgroeiend team van meer dan 2000 collega’s en partners in de Benelux zet hij zich iedere dag in om mensen en organisaties vooruit te helpen.
Volgens Reynders "Een ambitie die qua lading en energie alleen maar is gegroeid als gevolg van de ongekende situatie die het Corona virus heeft veroorzaakt." Visma is Europees leider in cloudbedrijfssoftware die lokaal wordt ontwikkeld om zo naadloos aan te sluiten bij de eisen van de lokale markt.
Visma is sponsor en partner van Team Jumbo-Visma, één van 's werelds beste wieler- en schaatsteams. En juist van die topsport kan het bedrijfsleven volgens Reynders veel leren in deze tijden van onzekerheid. Hieronder volgen vijf aspecten die John Reynders meeneemt uit zijn ervaringen met Team Jumbo-Visma.
Collectieve ambitie
Eind 2019 was de presentatie van wielerploeg Team Jumbo-Visma waarin iedereen zich vol energie opmaakten voor een spetterend seizoen. Team Jumbo-Visma had zijn ploeg uitgebreid met nieuwe, succesvolle renners zoals Tom Dumoulin, en tijdens de persconferentie werd er dieper ingegaan op de dynamiek binnen een ploeg met kopmannen en specialisten van wereldklasse. Want wat betekent zo'n dynamiek voor een ploeg? Gaan ze elkaar in de wielen rijden? Het tegendeel is waar, zo blijkt.
"De specialisten alleen zijn namelijk kansloos zonder een sterk, complementair en verbonden team om hen heen," zegt Reynders. "Een ecosysteem dat meer is dan de som van de losse onderdelen en één collectieve ambitie deelt: samen winnen is niet voor niets de slogan van Team Jumbo-Visma. Daarom wordt er geanalyseerd hoe het team, met die verschillende specialisten, het beste als geheel kan presteren. Juist door te weten waar de kracht van iedere renner ligt en te weten hoe deze optimaal kan worden ingezet, wordt duidelijk hoe het team als geheel, en daarmee ook het individu, het beste kan presteren."
Treffend is volgens Reynders de parallel met Visma. "Net zoals de sportploeg versterken we het Visma-ecosysteem door overnames van sterke, complementaire bedrijven. Hierbij voeden we de unieke kracht van elk bedrijf. De bedrijven die onderdeel worden van Visma behouden namelijk een zeer grote mate van vrijheid om te blijven ondernemen en verder te bouwen aan het succes van hun organisatie, gebruik makend van brede kennis, ervaring en oplossingen in het totale Visma ecosysteem. Hierbij delen de bedrijven de collectieve ambitie om mensen en bedrijven elke dag vooruit te helpen door het bieden van de beste gespecialiseerde cloudsoftware in de lokale markten die als ecosysteem samen connected experiences voor de gebruikers biedt. Dus ook hier is het totaal meer dan de som der delen. De vraag moet wat mij betreft namelijk altijd zijn; hoe kunnen wij onze klanten (en hun klanten) juist die ervaringen leveren, die de grootste meerwaarde realiseert."
Van topsportmentaliteit kan, volgens John Reynders, het bedrijfsleven dan ook veel leren. "Ik ben van mening dat door juist de verschillende specialisten te laten samenwerken we een vliegwiel van waardecreatie voor klanten kunnen creëren." Maar hoe ontwikkelt u nu die mentaliteit binnen uw bedrijf? Reynders ziet vijf stappen:
1. Bepaal een coherente, vloeibare strategie
Sprintetappes, bergetappes, tijdritten of juist etappes die geschikt zijn voor ontsnappingen - iedere etappe in de Tour de France vraagt om andere specialismes. Of er nu wordt gekozen voor individuele etappewinsten of juist winst binnen het algemeen klassement. Reynders ziet van dichtbij dat Team Jumbo-Visma als geen ander een coherente strategie kan toepassen.
En die strategie wisselt per seizoen, per wedstrijd en per renner. Kijk naar Wout van Aert die vorig jaar tijdens de Tour nog een verrassende rol als sprinter op zich nam en dit seizoen een andere rol heeft. Team Jumbo-Visma heeft voor de Tour dit jaar maar één doel voor ogen, en dat is ‘Geel in Parijs’ aldus sportief directeur, Merijn Zeeman. Daarom is er een team samengesteld van kopmannen en dienende renners. Wout behoort tot die renners vooral moeten zorgen dat de kopmannen worden ondersteund. En niet geheel onbelangrijk: Volgens Zeeman staat Wout van Aert volledig achter deze beslissing. "Al sinds november, toen we de plannen bespraken. Dit is voor hem geen keuze van moeten, maar van willen. Hij ziet het helemaal zitten om een belangrijke rol te spelen in onze poging in Parijs de gele trui te pakken en zal daarvoor zijn eigen kansen zeker willen opofferen."
In het bedrijfsleven is dat niet anders, benadrukt Reynders. "Een organisatie die alles, overal wil doen kiest er impliciet voor alles half te doen. Een coherente strategie bevat lastige keuzes die gevoed dienen te worden door een gedeelde visie, een eerlijk beeld bij de sterktes en zwaktes en een regelmatige afstemming op de (veranderende) context waarbinnen een organisatie acteert. Tot de vorming en uitvoering van een dergelijke coherente en vloeibare strategie komen vraagt vraagt leiderschap die een organisatie vitaal, wendbaar en verbonden maakt."
2. Laat data u coachen
"De Tour de France u u in bed," zei Joop Zoetemelk. Waarmee hij aangaf dat goed slapen essentieel is om te herstellen. Maar naast goed slapen durf ik ook wel te zeggen dat professionele wielrenners tegenwoordig ook niets meer zijn zonder data.
Tom Dumoulin, Primo Roglic en Steven Kruiswijk doen het niet in hun eentje. Ze worden omringd door een compleet team van technici, koks, fysiotherapeuten, artsen en andere professionals. Op basis van allerhande metingen en data-analyse weten ze precies wat goed werkt voor elke renner. Deze enorme hoeveelheid data ligt aan de basis van de tactische beslissingen, die weer voortvloeien uit de eerder bepaalde strategie.
Reynders: "Artificial Intelligence capaciteiten van Visma ondersteunt de Team Jumbo-Visma coaches zodat zij zich kunnen focussen op hun ‘core business’ namelijk coachen. Een voorbeeld zijn calorie-voorspellingen: op basis van verschillende databronnen wordt er voor iedere renner en voor iedere koers een individueel voedingsplan opgesteld. Team Jumbo-Visma foodcoach Karin Lambrechtse kan zodoende iedere renner van zijn eigen, geoptimaliseerde maaltijd voorzien."
3. Het ecosysteem wint altijd
In de Tour de France wint niemand in zijn eentje. Of we het nu hebben over een ritzege of juist het algemene klassement - alle winnaars zijn sterk afhankelijk van hun teamgenoten. Een niveau hoger kan een team op zichzelf niet het beste van de wereld worden zonder de juiste partners, ofwel door het bouwen van een complementair ecosysteem.
Reynders legt uit: "Voor een organisatie als Visma geldt ook dat een coherente en vloeibare strategie ondersteunt door de juiste informatie de basis vormt om strategische keuzes te maken over het ecosysteem dat een organisatie aanvult en in staat stelt om meer waarde te genereren voor klanten. Het binnen een ecosysteem delen van kennis en informatie helpt om uw klanten en ook uw leveranciers beter te begrijpen, te leren, aan te passen wat uiteindelijk weer resulteert in betere opbrengsten. Bepaal hierbij welke tactische beslissingen op de korte en langere termijn effect hebben. En creëer zodoende een katalysator van waardecreatie voor uw klanten waarmee uiteindelijk niet alleen u profiteert maar uw hele ecosysteem wint."
4. Ondernemen is reageren
Alle teams in de Tour de France hebben één 'wegkapitein'. Een ervaren renner die vanwege zijn koerservaring de ploeg (mede) aanstuurt. Om de beste voorbereiding te hebben, gaan wegkapiteins, de andere renners en coaches, de koers al lang voor de officiële etappe verkennen. De coaches maken daarop plannen voor elke etappe op een zeer gedetailleerd niveau, bijvoorbeeld in welke bocht van de berg de kopman moet aanvallen om de concurrentie te verslaan. Dit vereist echt een nauwkeurige voorbereiding en kennis, maar het kan het verschil maken tussen winnen en verliezen.
Desalniettemin blijft reactievermogen key. Veranderend weer of een valpartij kunnen namelijk roet in het eten gooien waardoor, ondanks een zorgvuldige planning, de kaarten toch ineens anders op tafel kunnen liggen.
"In het bedrijfsleven ligt het niet veel anders dan in de wielersport," zegt Reynders. "Ook wij maakten plannen voor 2020 waarop we moesten bijsturen als gevolg van Corona. Cruciaal in deze periode voor ons was om zeer frequent ons beeld van de nieuwe realiteit bij te stellen (context), door de verbindingen intern en extern (ecosysteem) maximaal aan te wenden om ons van zoveel mogelijk informatie (data) te voorzien, van hieruit de strategie te tunen en snel (vloeibaar) aanpassingen door te voeren die ons in staat stelden om nog meer waarde aan organisaties te kunnen leveren. Dit is een continue en frequent proces waar we kort van onze fiets afstappen, de routekaart overzien samen met ons ecosysteem om daarna vlug samen op te stappen. De finish tegemoet."
5. Een premium op human touch
Robert Gesink vertelde onlangs aan Trouw hoe hij aankijkt tegen het coronavirus en de effecten die het had en heeft op de wielersport. Gesink sprak daarin ook over hoe teams en individuele renners omgaan met de corona-maatregelen. "Team Jumbo-Visma gaat daarin ver. In het hotel waar het team verblijft ‘vloeit de handgel rijkelijk’, wordt meerdere keren per dag temperatuur gemeten en heeft iedereen een eigen kamer."
"Dit alles is bedoeld om in de zogenoemde teambubbel gezond te blijven. Als het goed is, blijft de bubbel van het team tot en met de Tour zoveel mogelijk intact. De ploeg gaat vanaf Tignes naar de Tour de l’Ain, niet ver van het Franse skidorp. Daarna staat de Dauphiné nog op het programma. De twee weken voor de Tour zit de ploeg wederom in Tignes. Tijd voor familie is er bijna niet. ‘Het is het plan om het gezin tussen hier en de Tour de l’Ain nog even te zien’. We moeten onze steentjes allemaal bijdragen, zegt Gesink. ‘Ik wil ook niet degene zijn die de bubbel doorprikt, zeg maar’."
Het bedrijfsleven kent haar eigen teams en daarmee de behoefte aan haar eigen teambubbel. "De Corona-crisis heeft de kern van wat een organisatie doet, namelijk waar, wanneer en hoe mensen samenwerken en hoe ze omgaan met hun manager, verstoord," aldus Reynders. "Er komt een premium op human touch. Organisaties moeten overstappen van managen op aanwezigheid naar output, van controle naar vertrouwen. Dit vereist een fundamentele digitalisering van bedrijfsprocessen en vraagt aanzienlijke verschuiving van het middenmanagement. We zien hier een enorme kans voor HR om deze bedrijfstransformatie hand in hand met Finance te faciliteren. Want uiteindelijk is de mens, naast de strategie, data en het omringende ecosysteem, degene die het tandwiel weer in beweging weet te krijgen."
