Moet de manager wakker liggen van een bedrijfslening?
De gevolgen van het afsluiten van een lening
19 augustus 2020 -
Als er een zakelijke lening door een bedrijf wordt aangegaan, en het bedrijf gaat failliet, kunnen dan alle bestuurders en zelfs de manager aansprakelijk gesteld worden? ‘"Meestal niet, maar er zijn uitzonderingen," aldus ZakelijkLenen.nl. De experts wijzen op de beginselen van behoorlijk bestuur.
Degene die het dagelijks reilen en zeilen van een vennootschap bepaalt, is een bestuurder. Dat kan in sommige gevallen dus ook een manager zijn. Daarom is het ook de taak van de manager om met zorg te handelen bij het aangaan van (zakelijke) leningen. Pas op met het doorhakken van knopen en het veelvuldig op de voorgrond treden namens de vennootschap, als de manager geen formeel bestuurder is.
Het is belangrijk om te weten of een manager een bestuurder is, omdat deze persoonlijk aansprakelijk gesteld zou kunnen worden. Het is wel eens gebleken dat de rechtbank een manager als een bestuurder kan zien. Zeker als de manager veel extern en intern de knopen doorhakt, en ook naar instanties naar buiten treedt als aanspreekpunt. De formeel bestuurder houdt zich dan meer op de achtergrond. In zo’n zaak oordeelde de Rechtbank dat de manager een belangrijke mate van zeggenschap had. Ze was feitelijk beleidsbepaler geworden Daardoor was er sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid. Dit soort zaken komen in principe niet zo vaak voor.
Bestuurders moeten behoorlijk besturen
Bestuurders moeten behoorlijk besturen. Dat is hun taak. Dat geldt dus ook voor managers. Handelt een bestuurder niet in het belang van de zaak, dan kan de bestuurder zelfs door andere bestuurders worden aangesproken voor de geleden schade. Dat kan niet zomaar: de bestuurder moet een ernstig verwijt worden gemaakt. Daarbij valt te denken aan een bestuurder die handelt in strijd met de statuten.
Dat is het beginsel van behoorlijk bestuur. Stel dat een bestuurder niet tijdig de jaarrekening laat opmaken en publiceren bij de Kamer van Koophandel (KvK): dat is onbehoorlijk bestuur. Of, als er geld in het bedrijf wordt gepompt om schulden af te betalen, dat geld gebruiken voor dure kunst ter decoratie van het kantoor. Ook een voorbeeld van onbehoorlijk bestuur.
Bij het aangaan van een (zakelijke) lening wordt er gewerkt met hoofdelijke aansprakelijkheid. In een contract wordt dan duidelijk wie eigenlijk de lening aangaat. In de meeste gevallen is dit de ondernemer of de financieel directeur van het bedrijf. Hoewel een manager beleidsbepaler kan zijn, tekent deze niet mee en is deze dus in principe niet aansprakelijk.
Moet de manager wakker liggen?
Uit de rechtszaak die eerder in dit artikel werd benoemd, bleek dat managers soms beleidsbepalers kunnen zijn. Moet de manager daar wakker van liggen? ‘Niet zolang de bemoeienissen van de manager verder strekken dan bij andere werknemers in leidinggevende functies’, stelt de deskundige. Hij raadt managers aan te voorkomen dat deze als feitelijk beleidsbepaler kan optreden en worden beschouwd. De taken moeten gebruikelijk voor een manager zijn. Anders kan deze wel degelijk aansprakelijk zijn voor bijvoorbeeld een zakelijke lening.
Uiteindelijke zeggenschap moet men laten waar het thuishoort: bij de statutair bestuurder. De manager kan wellicht offertes aanvragen en bij belangrijke gesprekken aanwezig zijn, maar hij of zij is niet degene die tekent en naar buiten toe de besluiten maakt.
