Arbeidsmarkt in het tweede kwartaal 2020 nog steeds krap
De meeste arbeidsmarktindicatoren bewegen naar het rood
23 juli 2020 -
De arbeidscijfers van het tweede kwartaal 2020 tonen weliswaar een verslechtering, maar de arbeidsmarkt is nog steeds krap en talent is schaars en lastig te werven. Dat blijkt uit de tweedekwartaalcijfers van het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek (AGO) en uit de Arbeidsmarktupdate van Intelligence Group samen met Jobdigger en OnRecruit.
De werkloosheid loopt op, het aantal WW-uitkeringen stijgt en de werkgelegenheid daalt. Sinds het begin van de coronacrisis zijn er 28 procent minder vacatures, waarbij de sterkste daling uit het bedrijfsleven kwam (-37 procent). Bij het bedrijfsleven is de laatste weken wel sprake van een zeer licht herstel, terwijl bij bureaus en bemiddelaars - die te maken hebben gehad met een kleinere vraaguitval (-23 procent) - dit herstel nog niet zichtbaar is. Naast de vraagdaling is er sprake van een aanboddaling. De gemiddelde arbeidsmarktactiviteit in het tweede kwartaal van 2020 kwam uit op 11,5 procent, wat betekent dat er 49.000 minder actieve baanzoekers op de arbeidsmarkt waren dan het kwartaal daarvoor. Deze daling in het aanbod, in samenhang met de daling in de vraag en de al bestaande grote tekorten op de arbeidsmarkt, zorgen ervoor dat de arbeidsmarkt nog zeer krap blijft. Terwijl de totale arbeidsmarktactiviteit daalde, onder de groep 45-plussers zelfs tot 7,5 procent, verloren veel jongeren, bijbaners en flexwerkers hun baan. De arbeidsmarktactiviteit onder deze groep is in Q2 nog 17,9 procent, wat betekent dat een op de vijf personen uit deze groep actief op zoek is naar een baan. Het goede nieuws is dat een groot deel van deze jongeren ook weer snel nieuw werk vond in Q2-2020. De samenstelling en het gedrag van actieve baanzoekers is sterk veranderd. Minder mensen zijn aan het zoeken, maar ze solliciteren gemiddeld twee tot drie keer zo snel. Ook is de groep die vanuit loondienst solliciteert sterk afgenomen en zijn het vooral jongeren, flexwerkers, (aankomend) werklozen en zzp’ers die op dit moment reageren op openstaande vacatures.
Krapte en schaarste blijft, maar niet in alle beroepen
Omdat zowel vraag als aanbod op de arbeidsmarkt dalen, blijft de krapte onverminderd groot. De signalen duiden echter wel op een afnemende schaarste op de totale breedte van de arbeidsmarkt. De vacaturedruk neemt snel af, evenals de sourcingsdruk wanneer we deze vergelijken met dezelfde periode in 2019. Dit laatste cijfer is zeer voorspellend voor schaarste op de arbeidsmarkt en zegt iets over de frequentie waarin werknemers benaderd worden door werkgevers/recruiters in hun zoektocht naar nieuw personeel. Ten opzichte van Q1-2020 is de sourcingsdruk nog iets toegenomen wat te verklaren is door de snelle transitie die de arbeidsmarkt maakte aan het begin van de coronacrisis en tienduizenden mensen extra nodig waren in o.a. distributie.
"De arbeidsmarkt in het tweede kwartaal geeft een gemixt signaal af. De krapte en schaarste blijft groot, tijdelijke en flex contracten worden nog steeds omgezet naar vaste contracten als gevolg van de WAB en de sourcingsdruk is historisch hoog. Tegelijkertijd is in grote delen van de arbeidsmarkt vraaguitval, dreigt ontslag en zijn werknemers gestopt met bewegen," aldus Geert-Jan Waasdorp, directeur Intelligence Group. "De objectieve cijfers laten een goede arbeidsmarkt zien. De trends en signalen daarentegen bewegen allemaal in sneltreinvaart richting een sombere nieuwe realiteit."
Op macroniveau blijft de schaarste groot. Op sector en beroepsniveau zijn de verschillen nog nooit zo groot geweest. Waar beroepen als opleiders informatietechnologie, arbeiders in tuin-, akker- en landbouw, metaalgieters of leidinggevenden op gebied van maatschappelijk werk een sterk groeiende vraag meemaken, is er vraaguitval bij beroepen als pompbedienden, reisbegeleiders en restaurantmanagers. Hieronder staan de 20 beroepen met de grootste krimp ten opzichte van Q2-2019.