9 mei 2017 -
Na een harde campagne heeft Emmanuel Macron in de tweede, beslissende ronde van de presidentsverkiezingen Marine Le Pen verslagen.
De overwinning van Macron, met 66 procent van de stemmen, kwam niet onverwacht. De markten reageerden dan ook nauwelijks op de uitslag van de stembusgang. Valentijn van Nieuwenhuijzen, Chief Strategist en Head of Multi Asset van NN Investment Partners : "In lijn met de peilingen is Macron gekozen als de nieuwe Franse president. Voor velen in Europa zal zijn overwinning als een opluchting komen, omdat het huidige economische herstel zich nu kan voorzetten. Het geeft verder het positieve signaal dat Europese politieke samenwerking wat soepeler kan verlopen. Zijn overwinning is bovendien een illustratie van het gegeven dat populisme in Europa, anders dan in de Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk, weliswaar een bedreiging is maar niet een richtinggevende kracht in het overheidsbeleid. De slagvaardigheid van president Macron zal sterk afhangen van de parlementsverkiezingen in juni, zeker wat zijn binnenlandse agenda betreft. Wij zien zijn overwinning op dit moment als een bescheiden plus voor financiële markten, aangezien deze in de afgelopen weken al grotendeels door markten werd ingeprijsd."
Macron
Macron (39) was eerder minister van Economie, Industrie en Digitale Zaken in het kabinet van president François Hollande. Hij schreef destijds diverse hervormingen op zijn naam die gunstig waren voor het ondernemingsklimaat. In augustus 2016 nam Macron ontslag, kort na de oprichting van zijn eigen progressieve politieke beweging En Marche!
Angst
Zijn overwinning zal waarschijnlijk ook deels zijn gebaseerd op de angst van Franse kiezers voor zijn uiterst rechtse tegenstander. Van Le Pen werd verwacht dat zij zou proberen Frankrijk uit de euro te krijgen en het karakter van het Franse EU-lidmaatschap te veranderen. De gevolgen voor de Franse economie hiervan zouden enorm zijn geweest. Een schrikbeeld voor menig kiezer, hoewel Le Pen waarschijnlijk niet in staat zou zijn geweest om deze beloftes eenvoudig te realiseren: de macht van de Franse president wordt beperkt door het parlement.
Economische hervormingen en bezuinigingen
Macron heeft zich gepresenteerd als een onafhankelijke kandidaat met zijn eigen politieke beweging En Marche! (Voorwaarts!). Hij belooft economische hervormingen door te voeren en wil de overheidsuitgaven terugbrengen. Ook zijn pro-Europese houding, waarbij hij de Unie krachtiger wil maken, maakten hem veel meer acceptabel voor gevestigde politieke partijen dan Marine Le Pen. Na de eerste ronde van de presidentsverkiezingen schaarden veel politieke partijen zich dan ook achter Macron, in de hoop Le Pen te stoppen.
Financiële markten
Macron was daarnaast ook de favoriete kandidaat van de financiële markten. Als Le Pen de verkiezingen had gewonnen, zouden de markten waarschijnlijk direct een risico-averse houding hebben ingenomen, zeker door haar ideeën over het herstellen van de Franse soevereiniteit en haar houding ten opzichte van Europa. Macron daarentegen wil een sterkere Europese integratie en een deugdelijk Europees bestuurssysteem met een eigen begrotings- en belastingbeleid. Ook wil hij een gezamenlijk defensiebeleid- en begroting om de buitengrenzen van de EU te beschermen.
Scandinavisch model
Macrons programma suggereert dat hij het ‘Scandinavisch’ model naar Frankrijk wil importeren. De kern hiervan is een combinatie van structurele hervormingen om de economie flexibeler te maken, met overheidssteun om investeringen en het menselijk kapitaal te versterken.
Hij is van plan om de o verheidsuitgaven in de komende vijf jaar met 60 miljard euro terug te brengen door zo’n 120.000 vrijkomende ambtenarenbanen niet op te vullen. Daarnaast wil Macron de belastingen over een breed front verlagen. Ook stelt hij een investeringsplan voor ter waarde van 50 miljard euro, met speciale nadruk op innovatie en het versterken van de Franse concurrentiekracht.
Pro business
Zijn programma bevat een groot aantal ‘pro-business’ voorstellen die gunstig zijn voor het ondernemingsklimaat. Zo wil hij de belastingen voor bedrijven verlagen van 33,3 in lijn met de Europese norm). Arbeid zou volgens Macron goedkoper moeten worden gemaakt. Groene heffingen zullen naar verwachting stijgen. Daarnaast wil de nieuwe president het pensioenstelsel aanpakken.
Parlementsverkiezingen
Het is goed om te realiseren dat de Franse presidentsverkiezingen altijd gevolgd worden door een parlementaire stembusgang. In hoeverre Macron zijn politieke agenda zal kunnen realiseren is dus afhankelijk van de uitkomst van de parlementsverkiezingen die in juni worden gehouden. Hij zal in het nieuwe parlement steun moeten vinden voor de broodnodige structurele economische hervormingen. Die steun te vinden zal Macron overigens minder moeite kosten dan Le Pen, als zij president was geworden.
Parlementsverkiezingen
De 577 leden van het parlement zullen in juni eveneens in twee verkiezingsrondes worden gekozen. Momenteel heeft de Socialistische Partij van president François Hollande met 289 zetels nog een meerderheid in de volksvertegenwoordiging. Peilingen geven echter aan dat de Republikeinse Partij, nu op 198 zetels, een ruime meerderheid zal behalen. Het Front National van Marine Le Pen heeft nu slechts twee zetels, maar zou een grote sprong richting 60 zetels kunnen maken.
De president benoemt in Frankrijk de premier, maar hij of zij zal stabiele steun in het parlement moeten hebben. Macron’s En Marche! zal naar verwachting geen meerderheid kunnen krijgen. De president zal daarom een premier moeten benoemen die een coalitieregering zal vormen. In het verleden was dit in Frankrijk het recept voor politieke stagnatie. Macron zal brede steun moeten zoeken voor hervormingen van de arbeidsmarkt die vrijwel zeker juist tegenstand zullen wekken. Echter, nu het Franse politieke landschap zo duidelijk aan het veranderen is, is het mogelijk dat de partij van Macron zal kunnen rekenen op steun van gematigde leden van andere partijen die bereid zijn om hervormingen door te voeren.
