Vijf tips om de productiviteit te verhogen met biophilic design
20 april 2017 -
Een werkomgeving met natuurlijke elementen heeft allerlei gunstige effecten op mensen. Zo neemt de productiviteit en creativiteit toe. Zo’n omgeving kan zelfs bloeddrukverlagend werken.
Elke manager kan zijn voordeel doen met biophilic design - een ontwerpfilosofie die inspiratie put uit de natuur om ons welzijn te verhogen. Maar waar begint u?
Wat is biophilic design?
"Biofilie betekent liefde voor het leven of de natuur. Met biophilic design creëert u een rustgevende en inspirerende effect in het interieur," legt Judith Hermans, conceptdesigner bij modulair tapijttegelfabrikant Interface, uit. "Deze ontwerpfilosofie slaat een brug tussen natuur en mens in een stedelijke omgeving. Biophilic gaat veel verder dan wat planten op de werkvloer. Er schuilt namelijk een hele wetenschappelijke discipline achter.
Biophilic design voldoet aan onze oerbehoefte om verbonden te zijn met de natuur. Volgens het toonaangevende adviesbureau voor duurzame architectuur, Terrapin Bright Green, is het menselijk welzijn verbonden met de natuur. Hoe meer we in de natuur zijn, hoe meer onze gezondheid daarvan profiteert."
Onderzoek onder werknemers
Interface voerde een groot onderzoek uit onder 7600 werknemers uit 16 landen, waaronder Nederland. De conclusie: meer dan de helft van de mensen vindt dat er niet genoeg groen in de werkomgeving is. En twee derde voelt zich gelukkig zodra ze een lichte en kleurrijke omgeving binnenstappen.
Hermans: "Dit zijn belangrijke cijfers, aangezien een derde van de ondervraagden de werkomgeving bepalend noemt bij de keuze voor een baan. Het onderzoek toont verder aan dat bijna de helft van de respondenten in de afgelopen maanden stress hebben ervaren. Met biophilic design kunt u het welzijn van werknemers verhogen en hun stressniveau verlagen."
Productiviteit, creativiteit en welzijn
Dat deze benadering van kantoordesign werkt, blijkt wel uit de cijfers. Personeel in een biophilic ontworpen ruimte is gemiddeld zes procent productiever dan hun collega’s in een grijze of steriele omgeving. Zij scoren zelfs vijftienprocent hoger als het gaat om gevoel van welzijn, waardoor ze ook creatiever zijn. Natuurlijk daglicht staat bovenaan het wensenlijstje. Maar liefst 44 procent van de ondervraagde werknemers vindt dit belangrijk. Daarna volgen planten, de aanwezigheid van stille werkruimtes, uitzicht op de zee en levendige kleuren.
Het geld dat u in het (her)inrichten van de werkruimte stopt, is bovendien snel terugverdiend. Zo investeerde een callcenter 1000 dollar per persoon in het herschikken van de werkplekken. Hierdoor nam de productiviteit met zes procent toe en verdiende het callcenter 3000 dollar per persoon terug.
Groene revolutie
"Biophilic design kan gebruikt worden in allerlei sectoren, op grote en kleine schaal. Van kantoorpanden tot de wachtruimtes van ziekenhuizen en van winkelcentra tot klaslokalen. Overheidsgebouwen, Silicon Valley, zelfs hele steden als Singapore zettenin op deze groene revolutie," vertelt Hermans.
"Ook Google zweert bij biophilic design. Het hoofdkantoor van de techreus staat erom bekend. Dankzij een werkomgeving vol fonteinen, klimplanten, zonlicht en kleuren weet Google haar werknemers langer dan gemiddeld in dienst te houden. Simpelweg omdat ze gelukkiger zijn onder het dak van het internetbedrijf."
Volgens Hermans kan elk bedrijf biophilic design toepassen. "De 14 patronen van biophilic design uit het rapport van Terrapin Bright Green zijn een goed startpunt. Zij zijn pionier in het gebied van het verbeteren van het welzijn en de gezondheid via de gecreëerde omgeving."
Vijf tips
Hieronder vijf praktische tips, gebaseerd op de veertien ontwerpprincipes, waar iedere manager mee uit de voeten kan:
1. Werkplek met zicht naar buiten
Door naar buiten te kijken, het liefst met uitzicht op water of een tuin, krijgen cognitieve functies rust. Bovendien ervaren mensen een werkruimte met uitzicht sneller als stimulerend. Let er bij het plaatsen van beeldschermen wel op dat reflectie vermeden wordt. Er kan anders een vermoeiend contrast tussen het binnen- en buitenlicht optreden.
Een loodrechte opstelling van de werkplek ten opzichte van een raam is het beste. De Arbo adviseert daarom om werknemers voor beeldschermwerk op minimaal drie meter afstand van een raam te laten werken. Heeft u een ruimte met weinig ramen? Het beste wat u dan kunt doen is foto’s of schilderijen van landschappen of bossen ophangen.
2. Veel planten in de werkomgeving
Planten met fruit en kleurrijke bloemen hebben een opbeurend effect. Levende muren met klimplanten en varens zijn ook een goed idee. Is er maar één (stukje) muur beschikbaar? Dat geeft niet. Ga voor biodiversiteit in plaats van kwantiteit. Deze levende muren kun je goed combineren met een waterval. Het zien en horen van water werkt ontspannend. Heeft u hier geen plek voor? Vijvers vol vissen of aquaria zijn een prima alternatief.
3. Organische vormen en patronen
Gebruik in het kantoor bijvoorbeeld behang waarin de reeks van Fibonacci of de gulden snede is verwerkt. Deze wiskundige verhoudingen zijn veelvuldig terug te vinden in de natuur. Bijvoorbeeld in de ruimtes tussen blaadjes en in de opbouw van takken en bloemblaadjes. Ook kunt u met tapijttegels een met organische op de natuur geïnspireerde vormen installeren. Dit werkt allemaal stressverlagend en verhoogt de concentratie en alertheid.
4. Onzichtbare natuurlijke elementen
Ook onzichtbare natuurlijke elementen dragen bij aan een gevoel van rust en inspiratie. Geluiden van vogels of kabbelend water en bloemengeuren zorgen er bijvoorbeeld voor dat het lichaam sneller terugkeert naar een ontspannen staat na een stressmoment. Maar ook een veranderend binnenklimaat en afwisseling in feller en minder fel licht bootsen buitenomstandigheden na en verminderen zo cognitieve vermoeidheid, bevorderen de motivatie en verhogen het energieniveau.
5. Van werkplekken naar plekken om te werken
Ook meer abstracte concepten benoemd, die terug te vinden zijn in de natuur, zoals toevlucht, mysterie en ontdekking. Dit vertaalt zich bijvoorbeeld in het aanbieden van stille werkplekken, wellicht verscholen in een hoekje. Maar ook in het creëren van open werkvloeren, zodat iedereen naar buiten kan kijken en elkaar kan zien.
"U hoeft absoluut niet alle tips toe te passen om de positieve effecten van biophilic design te ondervinden. Zelfs met de kleinste aanpassingen of met het volgen van workshops boekt u al resultaten. Combineer de verschillende principes op basis van uw doelstelling. Bedenk vooraf of u bijvoorbeeld vooral de creativiteit wilt stimuleren of dat u het stressniveau omlaag wilt brengen," aldus Hermans. "Enkele gerichte maatregelen op het gebied van biophilic design kunnen al een wereld van verschil maken."
