16 maart 2017 -
Aanscherping van bestaande maatregelen en nieuwe hervormingen zijn tijdens de volgende kabinetsperiode nodig om de woningmarkt verder te versterken.
Dat stelt het Economisch Bureau van ABN AMRO in de woningmarktstudie 'Hervorming woningmarkt is nog niet af'.
Hardnekkige gebreken
De afgelopen jaren is een groot aantal hervormingen op de woningmarkt doorgevoerd. Om sommige, hardnekkige gebreken ook op te lossen, pleit het Economisch Bureau voor aanvullend beleid. De economen denken onder andere aan aanvullende maatregelen om nieuwbouw te stimuleren. Zo stellen ze voor de Ladder voor Duurzame Verstedelijking te versoepelen, waardoor de nadruk minder sterk op binnenstedelijk bouwen en meer op bouwen aan de stadsranden komt te liggen. Dit is met name van belang voor grotere steden waar de vraag naar woningen groot, maar de ruimte om te bouwen beperkt is.
Meer regionale vrijheid
Een andere maatregel die volgens het Economisch Bureau veel effect sorteert, is het geven van vrijheid aan regionale overheden om eigen woningmarktbeleid vorm te geven. Philip Bokeloh, econoom bij ABN AMRO: "Om slimmer in te kunnen spelen op regionale verschillen hebben lokale overheden meer bewegingsvrijheid nodig. Nu moeten ze nog rekening houden met andere bestuurslagen, die elk hun eigen kaders hebben. Het uniforme, nationale keurslijf staat groei in de weg. Zo is de vrije huurgrens vaak te hoog voor krimpregio's, waardoor de prikkel ontbreekt om te investeren in het middensegment. Als deze grens regionaal vastgelegd kan worden, is het beter mogelijk om op lokale behoeften in te spelen. Grotere regionale vrijheid verschaft ook meer ruimte om te experimenteren."
Herverdeling bestaande huurwoningvoorraad
Ook stelt het Economisch Bureau een herverdeling van de bestaande huurwoningvoorraad voor, want dat leidt tot meer woningen in het middensegment. Een manier om te komen tot herverdeling is het verlagen van de vrije huurgrens. Hieraan kleeft wel een nadeel, want huurders met een beperkte financiële armslag krijgen in dat geval te maken met de wetten van de marktwerking. Daarnaast kan de volgende regering van corporaties verlangen dat zij hun woningen beoordelen op de kwaliteit en niet - zoals nu - het huurniveau. Bij deze maatregel verwacht het Economisch Bureau een sterke toename van het aantal beschikbare woningen in de vrije sector.
Pensioengeld voor hypotheekaflossing
Internationaal bestaan er zorgen over de Nederlandse hypotheekomvang en is er de roep deze te verkleinen. Dat kan volgens het Economisch Bureau bijvoorbeeld met ruimere mogelijkheden om pensioengeld in te zetten voor hypotheekaflossing. Bokeloh: "Als het gaat om reeds opgebouwd pensioenvermogen, dan stuit dit waarschijnlijk op bezwaren van pensioenfondsen. Meer kansen zien we bij de pensioenpremies. Zo zou het effect van een verdere verlaging van de aftoppingsgrens bij pensioenopbouw nader onderzocht moeten worden. Als de hogere inkomensgroepen meer financiële armslag krijgen, dan gebruiken ze die middelen mogelijk voor de aflossing van hun hypotheek."
